دوره 15 (1402)
دوره 14 (1401)
دوره 13 (1400)
دوره 12 (1399)
دوره 11 (1398)
دوره 10 (1397)
دوره 9 (1396)
دوره 8 (1395)
دوره 7 (1394)
دوره 6 (1393)
دوره 5 (1392)
دوره 4 (1391)
دوره 3 (1390)
دوره 1 (1388)
تعداد مقالات: 411
The Jalalabad Seal, A Reappraisal
دوره 12، شماره 4 ، اسفند 1399، ، صفحه 251-263
چکیده
We re-discuss the so-called Jalalabad seal, a well-known cylinder seal dating of the late 3rd millennium BC, reportedly found in Fars. It displays a scene related to a south-eastern Iranian religious or mythological iconography, showing a male supernatural character with snakes spreading out of his body, probably a divinity, and three women bowed for worship ... بیشتر
آیکونوگرافی نقوش حیوانی مهرهای مغان دوران ساسانی
دوره 13، شماره 2 ، شهریور 1400، ، صفحه 271-291
چکیده
تاکنون دربارۀ روحانیان، سلسله مراتب، نقش و جایگاه آنها در دوران ساسانی پژوهش های بسیاری صورت گرفته و از رهگذر این پژوهش ها اطلاعات معتنابه اگرنه زیادی در دست است. عمدۀ این آگاهی ها از شواهد ... بیشتر
سبک‌های بومی و منطقهای در سفالهای اشکانی- ساسانی شرق ایران با تکیه بر نویافته‌های سفالین شهرستان نهبندان (استان خراسان جنوبی)
دوره 13، شماره 3 ، آذر 1400، ، صفحه 287-314
چکیده
مجموعه مصنوعات سفالی هر منطقه در برگیرنده مفاهیم و اطلاعاتی ارزشمند از شرایط مختلف زندگی مردمان و تعاملات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بین گروه‌های انسانی است. گام نخست در تحلیل سفالینه‌های مناطق مختلف، ... بیشتر
پژوهشی در استقرارهای پیشازتاریخ و تاریخی شهرستان قلعه‌گنج (بخش چاه‌دادخدا)
دوره 12، شماره 3 ، آذر 1399، ، صفحه 293-325
چکیده
چاه‌دادخدا به‌عنوان یکی از دو بخش شهرستان کنونی قلعه‌گنج، در جنوبی‌ترین نقطه استان کرمان قرار دارد و تلاقی‌گاه این استان با استان‌های هرمزگان و سیستان و بلوچستان به شمار می‌رود. نخستین فصل بررسی ... بیشتر
بررسی و مقایسهی تناسبهای انسانی در هنر مصر و ایرانِ دورهی هخامنشیان
دوره 9، شماره 2 ، دی 1396، ، صفحه 211-227
چکیده
هنر هخامنشی، هنری درباری و تحت تأثیر هنر ملل تابعه مانند بینالنهرین، مصر و آسیای صغیر بوده است. این مقاله به بررسی، مطالعه و مقایسهی تناسبهای انسانی، مجسمه‌ها و نقوش برجستهی دورهی هخامنشی ... بیشتر
بررسیهای باستان‌شناختی شرق آذربایجان، فصل اول؛ شمال شهرستان نمین، استان اردبیل
دوره 10، شماره 2 ، دی 1397، ، صفحه 221-238
چکیده
شرق شمال غرب ایران (استان اردبیل) باوجود آثار ارزشمند، در ادبیات باستانشناسی ایران کمتر شناخته‌شده و گاه نگاری آن بر اساس کاوش‌های حوزه دریاچه ارومیه شکل‌گرفته است. نمین به‌عنوان شرقی‌ترین بخش اردبیل ... بیشتر
بررسی باستان شناسی محوطه های اشکانی شهرستان درگز، شمال شرق ایران
دوره 11، شماره 1 ، خرداد 1398، ، صفحه 233-252
چکیده
شهرستان درگز در شمال شرقی ایران، در مجاورت کشور ترکمنستان واقع‌شده است. این موقعیت جغرافیایی و هم‌جواری این منطقه با نسا، به‌عنوان اولین تختگاه اشکانیان، اهمیت و جایگاه این منطقه در تاریخ ایران در ... بیشتر
مقایسه ریزساختار و تکنیک ساخت چهار شئ برنزی بهدستآمده از حفاری های دو محوطه تپه فرودگاه و سنگتراشان خرم آباد
دوره 11، شماره 2 ، مهر 1398، ، صفحه 245-260
چکیده
در سال های اخیر دو محوطه مهم تاریخی تپه فرودگاه و سنگتراشان در شهر خرم آباد مورد کاوش قرار گرفته اند. اشیای مفرغی با ظرافت و زیبایی بسیار از هر دو محوطه بهدستآمده است، تپه فرودگاه در سال ... بیشتر
شواهدی از فعالیت بنگاه‌های اقتصادی در الواح آغاز ایلامی شوش
دوره 9، شماره 1 ، خرداد 1396، ، صفحه 251-264
چکیده
با توجه به نوع اقلیم و رونق کشاورزی دشت شوشان، به نظر می‌آید که سیستم اقتصادی دورهی آغاز ایلامی شبیه به جوامع فئودالی است. در چنین سیستم‌هایی، دولت خان‌سالار محلی همچنین قدرت موازی مذهبی بخش وسیعی ... بیشتر
الگوهای استقراری محوطه های عصر مفرغ حوضۀ اترک در شمال شرق ایران
دوره 13، شماره 2 ، شهریور 1400، ، صفحه 293-317
چکیده
در مطالعات باستان شناختی منطقه جنوب غرب آسیا، در طی دورهی زمانی اواخر هزارۀ چهارم ق.م تا شروع عصر آهن (نیمه‌ی هزاره‌ی دوم ق.م) پدیده هائی مانند بزرگ شدن استقرارها از نظر مساحت و جمعیت، ظهور شهرهای ... بیشتر
تاس تپه: محوطه‌ای از دورۀ اشکانی در خراسان (برمبنای شواهد میدانی و نتایج مقدماتی)
دوره 13، شماره 3 ، آذر 1400، ، صفحه 315-340
چکیده
مرزهای شرقی ایران پیوسته دستخوش رویدادها و برهمکنشهای فرهنگی، خصوصاً ورود اقوام گوناگونِ مناطق مرکزی آسیا در اَشکال مهاجرت و یا تهاجم بوده است. منابع کهن دانسته‌های اندکی از این دست رخدادها در اختیار ... بیشتر
نقش عوامل محیطی در مکان‌گزینی و تکوین محوطههای اشکانی شمال خراسان (بخش میانی کریدور کپه‌داغ- آلاداغ)
دوره 12، شماره 3 ، آذر 1399، ، صفحه 327-347
چکیده
ویژگیهای بستر جغرافیایی و محیطی یک منطقه، نقش بنیادین در نحوه‌ی شکلگیری استقرارهای انسانی و تداوم حضور آنان در یک منطقۀ جغرافیایی دارد. طبیعت امکاناتی را در اختیار انسان قرار میدهد و انسان براساس ... بیشتر
بازیابی تزئینات معماری دوره تیموریان در نگاره‌های کمال‌الدین بهزاد
دوره 10، شماره 2 ، دی 1397، ، صفحه 239-258
چکیده
مدارک تصویری ازجمله مهمترین مدارک در مطالعۀ تاریخ و به‌خصوص تاریخ معماری ایران است. مدارک تصویری انواع مختلفی دارد که نقاشی نوعی مهم در میان آنهاست که ظرفیت‌های آن، چندان شناخته‌شده نیست و کمتر ... بیشتر
تبیین ساختار، کارکرد و گاه نگاری کوره‌ی سفالگری مشکویه (مشکین تپه)
دوره 11، شماره 2 ، مهر 1398، ، صفحه 261-271
چکیده
محوطه‌ی تاریخی مشکویه که امروزه مشکین تپه نامیده میشود، در بخش شمالی فلات مرکزی بین دو شهر تاریخی ری (در شمال) و ساوه (در جنوب) قرار دارد. با جستجو در منابع تاریخی، روشن شد که مشکین تپه‌ی امروزین همان ... بیشتر
اهمیت و جایگاه مطالعات باستان‌شناختی (تاریخی) جوامع زرتشتیان میبد یزد
دوره 13، شماره 2 ، شهریور 1400، ، صفحه 319-341
چکیده
فصل اول پروژه مطالعه باستان‌شناختی فرهنگ زرتشتیان میبد در اردیبهشت سال 1395 به انجام رسید. در این راستا، به صورتی موازی بررسی معمارانه و مطالعه مردم‌نگاری در منطقه صورت گرفت که طی آن با توجه به اهداف پروژه ... بیشتر
پژوهشی در آیین دخمه گذاری زرتشتیان با تکیه بر مطالعه ساختار معماری دخمه های زرتشتی
دوره 12، شماره 1 ، اردیبهشت 1399، ، صفحه 1-17
چکیده
بنابر آموزه های دین زرتشت و به‌منظور جلوگیری از آلودگی چهار عنصر مقدس آب، خاک، باد و آتش، می بایست اجساد درگذشتگان در فضای باز و بر بلندی کوه ها توسط جانوران گوشت‌خوار دریده شده و استخوان های ... بیشتر
پیشنهادی بر جای‌نام‌شناسی شهر اسلامی ترشیز بر اساس مطالعات میان رشته‌ای (متون نوشتاری، داده‌های باستان‌شناختی وG.I.S )
دوره 12، شماره 2 ، شهریور 1399، ، صفحه 1-21
چکیده
یکی از مهمترین دلایل شکلگیری شهرها در بستر تاریخی آنها، عوامل جغرافیایی آنهاست. شهر تاریخی تُرشیز با استناد به منابع تاریخی، از جمله شهرهای مهم دوران اسلامی در خراسان است که با تغییر در مکانش، چشم انداز ... بیشتر
تاریخ اشکانیان و منابع سریانی نگاهی به تأثیر سنت تاریخ‌نگاری ملی ایرانیان بر منابع سریانی
دوره 13، شماره 4 ، اسفند 1400، ، صفحه 1-20
چکیده
در مطالعات دوران تاریخی ایران با رگه های ناپیدا و آشکار از امپراتوری پر رمز و راز اشکانی موجه ایم که عده ای از مورخان و اندیشمندان را به خود علاقمند کرده است. پژوهش‌های امروزی با استفاده از منابع یونانی، ... بیشتر
گونه شناسی و گاهنگاری یافته های سفالی محوطه باغ بَمید سیرجان از سده های اولیه اسلامی تا سده هفتم هجری قمری
دوره 15، شماره 1 ، خرداد 1402، ، صفحه 1-27
چکیده
بر اساس منابع مکتوب تاریخی، شهر بِیمَند یکی از شهرهای ایالت کرمان در سده‌های اولیۀ دوران اسلامی بوده که به دلیل قرارگیری در مسیر راه‌های ارتباطی مهمی همچون راه‌های شیراز به سیرجان (مرکز ایالت کرمان)، ... بیشتر
تحلیل نقش عوامل طبیعی در توزیع فضایی سکونتگاه های قلعه ای استان اردبیل با استفاده از GIS و AHP
دوره 12، شماره 1 ، اردیبهشت 1399، ، صفحه 19-40
چکیده
سکونتگاه های قلعه ای یکی از مراکز استقراری است که مکان گزینی، شکل گیری و توزیع فضایی آنها به‌شدت متأثر از عوامل طبیعی است. پژوهش حاضر با استفاده از داده های میدانی و اسنادی و با بهره گیری ... بیشتر
تبیین و تحلیل سفالگری دوره مفرغ خراسان :مطالعه موردی محوطه شهرک فیروزه نیشابور
دوره 13، شماره 4 ، اسفند 1400، ، صفحه 21-37
چکیده
مطالعه سازمان تولید سفال در دورۀ مفرغ به شناخت ویژگیهای فرهنگی و فنی کمک ویژهای می کند. این شناخت با تکیه بر فناوری تولید و شناخت سنت های به کار رفته در تولید سفال با بررسی امکان مبـادله یا تـجارت ... بیشتر
دلایل سازه ای استفاده و رواج گنبدهای شلجمی شکل در ایران: مطالعه موردی مسجد شاه مشهد
دوره 12، شماره 2 ، شهریور 1399، ، صفحه 23-39
چکیده
گنبدهای شلجمیشکل ازجمله گنبدهای دوپوسته گسسته به شمار میروند که از اواسط قرن نهم هجری قمری/ پانزدهم میلادی و هم‌زمان با دوره تیموری در ایران رواج مییابند. در این شکل از گنبدها، پوسته خارجی در ... بیشتر
جنوب دریاچۀ ارومیه در عصر آهن3: مدارکی جدید از مهاباد
دوره 15، شماره 1 ، خرداد 1402، ، صفحه 29-54
چکیده
به استناد شواهد تاریخی، جنوب دریاچۀ ارومیه در عصر آهن3 (800 – 550 پ.م ) محل زندگی اقوام مختلف بوده است و از نظر سیاسی، میان پادشاهیهای کوچک تقسیم‌شده بود که مرزهای سیاسی آنها با نزاع قدرتهای منطقهای ... بیشتر
گونهشناسی اثر مهرهای روسا دوم بر گویهای اورارتویی بسطام
دوره 13، شماره 4 ، اسفند 1400، ، صفحه 39-70
چکیده
اورارتوها در حدود سده های نهم تا هفتم ق.م در نواحی اطراف دریاچه های ارومیه در ایران، وان در ترکیه و سوان در ارمنستان حکومت کردند و آثار و کتیبه های بسیاری از خود بر جا نهادند. یکی از انواع این اسناد ... بیشتر
پژوهشی در آثار یافت شده از بررسی باستان شناسی زیر آب بندر بوشهر
دوره 12، شماره 1 ، اردیبهشت 1399، ، صفحه 41-58