دوره 16 (1402-1403)
دوره 15 (1402)
دوره 14 (1401)
دوره 12 (1399)
دوره 11 (1398)
دوره 10 (1397)
دوره 9 (1396)
دوره 8 (1395)
دوره 7 (1394)
دوره 6 (1393)
دوره 5 (1392)
دوره 4 (1391)
دوره 3 (1390)
دوره 1 (1388)
مقاله پژوهشی
بازبینیِ سازه‌ای بنای موسوم به ارک علیشاه در تبریز: (ارزیابی انتقادیِ منطق حضور تاق در بزرگ‌ترین دهانه‌ی آجری جهان اسلام)
بازبینیِ سازه‌ای بنای موسوم به ارک علیشاه در تبریز: (ارزیابی انتقادیِ منطق حضور تاق در بزرگ‌ترین دهانه‌ی آجری جهان اسلام)

منصور حسین پور میزاب؛ مهدی محمدزاده؛ امین مرادی

دوره 13، شماره 3 ، آذر 1400، صفحه 1-22

https://doi.org/10.22059/jarcs.2020.278863.142698

چکیده
  بر اساس آنچه در نتایج پژوهش­های پیشین در زمینه­های تاریخ معماری و باستان‌شناسی به چشم می­خورد؛ بزرگ‌ترین تاق آجریِ جهان اسلام طیِ دورة ایلخانی (654-750 ه.ق)، در بقایای امروزیِ منسوب به علیشاه جیلانی ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
استراتژی نظامی در امپراتوری ساسانی
استراتژی نظامی در امپراتوری ساسانی

احسان خونساری نژاد؛ سید مهدی موسوی کوهپر؛ سرور خراشادی

دوره 13، شماره 3 ، آذر 1400، صفحه 45-42

https://doi.org/10.22059/jarcs.2020.303502.142882

چکیده
  بحث در ارتباط با برنامه­ ریزی، اجرای صحیح و کارآمدی استراتژی­ های یک حکومت، همچون تعریف واژۀ استراتژی کار بسیار دشواری است. داشتن قوای نظامی نیرومند و بهره‌مندی از انواع جنگ‌افزارهای کارآمد و روزآمد، ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
بررسی نظام آب‌رسانی دره گرمز بهبهان بر اساس مطالعات باستان‌شناسی
بررسی نظام آب‌رسانی دره گرمز بهبهان بر اساس مطالعات باستان‌شناسی

ابراهیم رایگانی

دوره 13، شماره 3 ، آذر 1400، صفحه 43-68

https://doi.org/10.22059/jarcs.2019.284149.142736

چکیده
  گرمز از جمله محوطه ­های کمتر شناخته در جنوب­ غرب ایران به فاصله 13 کیلومتری جنوب­ شرقی از شهر بهبهان واقع شده است. دره ­های شرقی و دشت­ های غربی این اسکانگاه، جایگاه شکل­ گیری بخشی از سیستم آب‌رسانی ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
بررسی تأثیر عوامل طبیعی در توزیع فضایی محوطه‌های ساسانی شهرستان دره شهر
بررسی تأثیر عوامل طبیعی در توزیع فضایی محوطه‌های ساسانی شهرستان دره شهر

اکبر شریفی نیا؛ یعقوب محمدی فر؛ اسماعیل همتی ازندریانی

دوره 13، شماره 3 ، آذر 1400، صفحه 69-92

https://doi.org/10.22059/jarcs.2020.295031.142826

چکیده
  امروزه رویکرد مطالعات باستان‌شناسی نو، به‌کارگیری علوم مختلف، به‌ویژه استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی( GIS) و علومی چون علم آمار و روش­ ها و مدل‌های مختلفِ این علوم است. گرایش باستان‌شناسی فضاها، ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
برهمکنش‌های فرهنگی حوزه رودخانه زاب کوچک در عصر مس و سنگ / مفرغ،شمال غرب ایران
برهمکنش‌های فرهنگی حوزه رودخانه زاب کوچک در عصر مس و سنگ / مفرغ،شمال غرب ایران

مهناز شریفی

دوره 13، شماره 3 ، آذر 1400، صفحه 93-116

https://doi.org/10.22059/jarcs.2020.305384.142892

چکیده
  حوضۀ رودخانه از مناطقی است که پژوهش‌های باستان­ شناسی در آن به‌ندرت انجام‌شده؛ لذا، از توالی فرهنگی آن اطلاعاتی وجود ندارد. در مطالعات شمال‌غرب تا امروز، گاهنگاری جنوب دریاچۀ ارومیه مورد توجه بوده؛ ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
کُنش انسان و محیط در دوران اسلامیِ دشت قروه، شمال‌غربی پهنۀ سنندج-سیرجان
کُنش انسان و محیط در دوران اسلامیِ دشت قروه، شمال‌غربی پهنۀ سنندج-سیرجان

فرشته شریفی؛ محمد ابراهیم زارعی

دوره 13، شماره 3 ، آذر 1400، صفحه 117-139

https://doi.org/10.22059/jarcs.2020.297419.142848

چکیده
  دشت قروه در جنوب­­ شرقی استان کردستان واقع شده است و از مناطق مرتفع زاگرس محسوب می­شود. این دشت در نوار یا پهنۀ مورب سنندج-سیرجان قرار گرفته است. بارزترین ویژگی این دشت تفاوت در ساختار زمین­ شناسی ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
پژوهشی بر مؤلفه‌های معماری، معناشناسی کتیبه ها و عناصر تزئینی ملوک «آل کرت» در گنبدخانه مجموعه شیخ جام
پژوهشی بر مؤلفه‌های معماری، معناشناسی کتیبه ها و عناصر تزئینی ملوک «آل کرت» در گنبدخانه مجموعه شیخ جام

فرامرز صابرمقدم؛ هائیده خمسه؛ محمد مرتضایی

دوره 13، شماره 3 ، آذر 1400، صفحه 141-168

https://doi.org/10.22059/jarcs.2021.303864.142885

چکیده
  مجموعه های آرامگاهی، به دلیل وجود ویژگی های بارز ساختمانی، شیوه های اجرا و عناصر تزئینی، بخش مهمی از الگوهای معماری ایران دوره اسلامی را در گروه بناهای تدفینی به خود اختصاص داده است. با نگرش به اهمیت ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
شواهدی از تمدن خراسان بزرگ (بلخی - مروی) در شرق کویر مرکزی، با استناد به «محوطه بکندا – طبس
شواهدی از تمدن خراسان بزرگ (بلخی - مروی) در شرق کویر مرکزی، با استناد به «محوطه بکندا – طبس

بهرام عنانی؛ فرشید ایروانی قدیم

دوره 13، شماره 3 ، آذر 1400، صفحه 169-191

https://doi.org/10.22059/jarcs.2020.302631.142875

چکیده
  کویر مرکزی ایران و بالاخص شهر طبس، کمتر مورد مطالعات باستان­ شناسی (میدانی و موردی) قرار گرفته است. به دلیل آب‌وهوای گرم و خشک، باستان­ شناسان کمتر به این منطقه رغبت نشان داده­اند. با  بررسی­ ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
بررسی تولید و منشأ مهره های صدفی دوره نوسنگی بی سفال در تپه علی کش، دشت دهلران
بررسی تولید و منشأ مهره های صدفی دوره نوسنگی بی سفال در تپه علی کش، دشت دهلران

حافظ قادری؛ حجت دارابی

دوره 13، شماره 3 ، آذر 1400، صفحه 193-210

https://doi.org/10.22059/jarcs.2020.298646.142856

چکیده
  افزایش شناخت انسان از محیط پیرامون و نیز برهمکنش­ های مختلف در دوره نوسنگی زمینه را برای تجارب جدید و تولید و پخش کالاها یا ایده­ های مختلف فراهم نمود. در ­غرب آسیا و به ویژه ایران، باستان­ شناسی ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
مطالعۀ نقوش سنگ‌مزارات قرون هشتم تا یازدهم هجری موزۀ آذربایجان تبریز بر مبنای ابزارهای تحلیلی رویکرد نشانه شناسی
مطالعۀ نقوش سنگ‌مزارات قرون هشتم تا یازدهم هجری موزۀ آذربایجان تبریز بر مبنای ابزارهای تحلیلی رویکرد نشانه شناسی

مهدی کاظم پور

دوره 13، شماره 3 ، آذر 1400، صفحه 211-239

https://doi.org/10.22059/jarcs.2019.278962.142699

چکیده
  ثبت عناصر در سنگ­ مزارهای موزه آذربایجان تبریز، از مهم‌ترین شاخصه آن است اما این نقش‌مایه‌ها صرفاً جهان واقعی را ارائه نمی‌کنند، بلکه علاوه بر خصلت بازنمایانده، از قابلیت بیانگرایانه و نمادین نیز ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
بررسی و مطالعه باستان ‌شناختی زیستگاه های دوره اشکانی حوزه دره سفیدرود رودبار
بررسی و مطالعه باستان ‌شناختی زیستگاه های دوره اشکانی حوزه دره سفیدرود رودبار

علی کاظمی لویه؛ فرزاد مافی؛ زرین فخار

دوره 13، شماره 3 ، آذر 1400، صفحه 241-263

https://doi.org/10.22059/jarcs.2020.280981.142716

چکیده
   توانمندی‌های زیست‌محیطی از جمله عبور رودخانه سفیدرود از بخش مرکزی رودبار در جنوب گیلان و قرار گرفتن آن بر روی مسیر ارتباطی فلات مرکزی با شمال ایران باعث شده تا از دیرباز این منطقه مورد توجه گروه‌ها ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
شهر سیرجان یکی از مراکز شیشه گری جنوب شرق ایران در سده های اولیه اسلامی: طبقه بندی و گونه شناسی شیشه های شهر قدیم سیرجان
شهر سیرجان یکی از مراکز شیشه گری جنوب شرق ایران در سده های اولیه اسلامی: طبقه بندی و گونه شناسی شیشه های شهر قدیم سیرجان

حسن کریمیان؛ زینب افضلی

دوره 13، شماره 3 ، آذر 1400، صفحه 265-286

https://doi.org/10.22059/jarcs.2019.282139.142721

چکیده
  محوطه تاریخی شهر قدیم سیرجان که در نزدیکی شهر کنونی سیرجان و در استان کرمان قرار دارد، بقایای شهری بازمانده از دورۀ ساسانی و سده­ های اولیه اسلامی است که در منابع تاریخی و جغرافیایی به عنوان مرکز ایالت ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
سبک‌های بومی و منطقه‌ای در سفال‌های اشکانی- ساسانی شرق ایران با تکیه بر نویافته‌های سفالین شهرستان نهبندان (استان خراسان جنوبی)
سبک‌های بومی و منطقه‌ای در سفال‌های اشکانی- ساسانی شرق ایران با تکیه بر نویافته‌های سفالین شهرستان نهبندان (استان خراسان جنوبی)

میثم لباف‌خانیکی؛ محمد فرجامی؛ احمد حیدری

دوره 13، شماره 3 ، آذر 1400، صفحه 287-314

https://doi.org/10.22059/jarcs.2020.301702.142871

چکیده
  مجموعه مصنوعات سفالی هر منطقه در برگیرنده مفاهیم و اطلاعاتی ارزشمند از شرایط مختلف زندگی مردمان و تعاملات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بین گروه‌های انسانی است. گام نخست در تحلیل سفالینه‌های مناطق مختلف، ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
تاس تپه: محوطه‌ای از دورۀ اشکانی در خراسان (برمبنای شواهد میدانی و نتایج مقدماتی)
تاس تپه: محوطه‌ای از دورۀ اشکانی در خراسان (برمبنای شواهد میدانی و نتایج مقدماتی)

آزیتا میرزایی

دوره 13، شماره 3 ، آذر 1400، صفحه 315-340

https://doi.org/10.22059/jarcs.2021.276241.142682

چکیده
  مرزهای شرقی ایران پیوسته دستخوش رویدادها و برهمکنش‌های فرهنگی، خصوصاً ورود اقوام گوناگونِ مناطق مرکزی آسیا در اَشکال مهاجرت و یا تهاجم بوده است. منابع کهن دانسته‌های اندکی از این دست رخدادها در اختیار ...  بیشتر