دوره 16 (1403)
دوره 15 (1402)
دوره 14 (1401)
دوره 12 (1399)
دوره 11 (1398)
دوره 10 (1397)
دوره 9 (1396)
دوره 8 (1395)
دوره 7 (1394)
دوره 6 (1393)
دوره 5 (1392)
دوره 4 (1391)
دوره 3 (1390)
دوره 1 (1388)
مقاله پژوهشی
بررسی تغییرات فرهنگی منطقۀ زرندیه از دورۀ مس و سنگ تا دوران اسلامی، بر اساس نتایج بررسی باستان‌شناختی
بررسی تغییرات فرهنگی منطقۀ زرندیه از دورۀ مس و سنگ تا دوران اسلامی، بر اساس نتایج بررسی باستان‌شناختی

حنان بحرانی پور؛ مژگان خان مرادی

دوره 13، شماره 1 ، خرداد 1400، صفحه 1-22

https://doi.org/10.22059/jarcs.2019.285834.142755

چکیده
  زرندیه در استان مرکزی و در حاشیه­ ی شمال غربی فلات مرکزی قرار دارد. این منطقه تا اواخر دهه­ ی 1380 خورشیدی از نظر پژوهش­ های باستان­شناختی منطقه ­ای تقریباً کم ­شناخته بود. در سال1387 بررسی این شهرستان ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
شناسایی مواد باقیمانده در عطردان های شیشه ای از دورة اشکانی تا سده‌های نخست دورة اسلامی به روش کروماتوگرافی گازی کوپل شده با طیف سنج جرمی(GC-MS)
شناسایی مواد باقیمانده در عطردان های شیشه ای از دورة اشکانی تا سده‌های نخست دورة اسلامی به روش کروماتوگرافی گازی کوپل شده با طیف سنج جرمی(GC-MS)

نفیسه حسینیان یگانه؛ آرمان شیشه گر؛ سید محمد امین امامی؛ صمد نژاد ابراهیمی

دوره 13، شماره 1 ، خرداد 1400، صفحه 23-40

https://doi.org/10.22059/jarcs.2019.271372.142653

چکیده
  از دیرباز گیاهان و سایر مواد معطر در عطرسازی کاربرد داشته­ اند و در نتیجه ‌تولید عطردان نیز مورد توجه صنعتگران و هنرمندان بوده است. کاربرد گیاهان و سایر مواد معطر در عطرسازی‌ با گرفتن‌ روغن‌های عطرمایه‌ ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
کشف یک حقیقت مهم تاریخی: حضور ایزد بهرام در نقش برجستۀ تاق بزرگ بستان
کشف یک حقیقت مهم تاریخی: حضور ایزد بهرام در نقش برجستۀ تاق بزرگ بستان

ایمان خسروی؛ رضا مهرآفرین؛ سید رسول موسوی حاجی

دوره 13، شماره 1 ، خرداد 1400، صفحه 41-64

https://doi.org/10.22059/jarcs.2020.301912.142874

چکیده
  نقش برجسته­­ های صخره­ای همواره در طول تاریخ، یکی از مهم‌ترین رسانه­ های تبلیغاتی برای عموم بوده است. استفاده از این رسانۀ مهم، در دوران هخامنشیان از اهمیت ویژه­ ای برخوردار بود که نقش برجسته ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
پرسش‌ها و خلأهای مطالعاتی عصر آهن اولیه در زاگرس مرکزی: تحلیلی بر فعالیت های صورت گرفته
پرسش‌ها و خلأهای مطالعاتی عصر آهن اولیه در زاگرس مرکزی: تحلیلی بر فعالیت های صورت گرفته

امیر ساعدموچشی

دوره 13، شماره 1 ، خرداد 1400، صفحه 65-90

https://doi.org/10.22059/jarcs.2020.300093.142861

چکیده
  در نوشته حاضر سعی شده تا با یافته­ های باستان­ شناسی عصر آهن اولیه (I و II) زاگرس مرکزی به نقایص مطالعاتی آن پرداخته شود و با ارزیابی آن و نیز در نظر گرفتن نظریات پژوهشگران مختلف در این حوزه به ذکر تناقضات، ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
مطالعۀ مقدماتی و معرفی مجموعه سکه‌های هخامنشی مکشوفه از بندر عسلویه (؟) گنجینۀ اداره کل میراث فرهنگی مازندران
مطالعۀ مقدماتی و معرفی مجموعه سکه‌های هخامنشی مکشوفه از بندر عسلویه (؟) گنجینۀ اداره کل میراث فرهنگی مازندران

سامان سورتیجی؛ کمال الدین نیکنامی؛ هایده خمسه

دوره 13، شماره 1 ، خرداد 1400، صفحه 91-116

https://doi.org/10.22059/jarcs.2020.276508.142684

چکیده
  این مقاله، محصول مطالعۀ نظری و بررسی‌های اولیۀ تعداد‌240 عدد سکۀ شِکِل شاهنشاهی دورۀ هخامنشی است. این مجموعۀ با ارزش، به‌واسطۀ اقدام به‌موقع ضابطین انتظامی و قضایی مازندران، در سال 1389 در شهر آمل و از ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
نقدی بر ماهیت میترائیسم معبد مراغه
نقدی بر ماهیت میترائیسم معبد مراغه

بهروز عمرانی؛ امین مرادی

دوره 13، شماره 1 ، خرداد 1400، صفحه 117-138

https://doi.org/10.22059/jarcs.2020.298298.142853

چکیده
  مطالعات صورت گرفته پیرامون معماری صخره‌ای بنای موسوم به «معبد مراغه» هرچند منجر به تأیید کارکردهای آئینی مذهبیِ آن بوده است؛ با این حال، کنجکاوی‌های صورت گرفته در زمینۀ هویت معماری و انتساب آن ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
شکل‌گیری، توسعه و تحولات فلزگری مس و آلیاژهای آن در دوران پیش از تاریخ فلات ایران: از به‌کارگیری مس تا شواهد تولید برنج
شکل‌گیری، توسعه و تحولات فلزگری مس و آلیاژهای آن در دوران پیش از تاریخ فلات ایران: از به‌کارگیری مس تا شواهد تولید برنج

امید عودباشی

دوره 13، شماره 1 ، خرداد 1400، صفحه 139-166

https://doi.org/10.22059/jarcs.2019.248585.142512

چکیده
  فلزگری باستانی در ایران همواره فن و صنعتی در حال تحول بوده و ابداعات متنوعی در این حوزه رخ داده که از جنبه‌های فنی و  هنری و کاربردی منحصربه‌فرد و جالب‌توجه است. در این مقاله تلاش شده تا شکل‌گیری و ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
واکاوی هویتی شخص بدون ریش در نقش برجسته های اردشیر اول ساسانی
واکاوی هویتی شخص بدون ریش در نقش برجسته های اردشیر اول ساسانی

حمزه قبادی زاده؛ علی اصغر سلحشور؛ یونس یوسف وند

دوره 13، شماره 1 ، خرداد 1400، صفحه 167-188

https://doi.org/10.22059/jarcs.2021.270894.142650

چکیده
  در چهار نقش ­برجسته­ی اردشیر بابکان در فیروزآباد، نقش رستم و نقش رجب و در پشت سر شاه، شخصی با صورت اصلاح‌کرده نمایش داده شده است. در مورد هویت این شخص نظرات مختلفی ارائه گردیده که با عناوین مختلفی ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
بررسی ساختار ملات اوایل دوره اسلامی بر اساس نمونه‌های برج‌های آرامگاهی و قلعه های شرق مازندران با روش XRD
بررسی ساختار ملات اوایل دوره اسلامی بر اساس نمونه‌های برج‌های آرامگاهی و قلعه های شرق مازندران با روش XRD

شاهین ماهیار؛ بهمن فیروزمندی شیره جینی؛ هایده خمسه

دوره 13، شماره 1 ، خرداد 1400، صفحه 189-209

https://doi.org/10.22059/jarcs.2019.269379.142641

چکیده
  با توجه به شواهد آزمایشگاهی به دست آمده در این پژوهش، دو ترکیب «ژیپس و کلسیت» یا «ژیپس و دولومیت» در فاز غالب، به همراه «کوارتز» در اشکال مختلف بلورین و سولفیدهای چندگانه فلزی و ترکیبات ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
پژوهشی در تکوین و تحول آرامگاه‌های برجی پرّه‌دار در معماری اسلامی ایران مورد مطالعاتی: برج اظهر درگزین
پژوهشی در تکوین و تحول آرامگاه‌های برجی پرّه‌دار در معماری اسلامی ایران مورد مطالعاتی: برج اظهر درگزین

ﺭﺿﺎ ﻧﻆﺮﻱ اﺭﺷﺪ؛ حسن کریمیان

دوره 13، شماره 1 ، خرداد 1400، صفحه 211-234

https://doi.org/10.22059/jarcs.2019.290416.142790

چکیده
  آرامگاه‌ها و یادمان‌های تدفینی در فرهنگ، تمدن و معماری دوران اسلامی همواره جایگاه برجسته و والایی داشته‌اند و بخش اعظمی از روند تکامل معماری دوران اسلامی در آن‌ها قابل مشاهده و پیگیری است. آرامگاه ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
بررسی چگونگی ارتباطات فرهنگی بین ساکنان مرکز فلات ایران، زاگرس مرکزی، فارس و جنوب غرب ایران در هزاره پنجم ق.م
بررسی چگونگی ارتباطات فرهنگی بین ساکنان مرکز فلات ایران، زاگرس مرکزی، فارس و جنوب غرب ایران در هزاره پنجم ق.م

پریسا نکوئی؛ روح الله یوسفی زشک

دوره 13، شماره 1 ، خرداد 1400، صفحه 235-258

https://doi.org/10.22059/jarcs.2020.289501.142829

چکیده
  مرکز فلات ایران یکی از کانون‌های اصلی تحولات فرهنگی در هزاره­ های ششم، پنجم و چهارم ق.م به حساب می­ آید. داده ­های باستان‌شناختی چون سنت سفال­ سازی، بیانگر تعاملات فرهنگی این منطقه با دیگر بخش ...  بیشتر