مقاله پژوهشی
ساختارشناسی سفال‌های دوره‌ی پایانی مفرغ قدیم؛ محوطه‌ی باستانی کهنه‌شَهَر آذربایجان‌ غربی
ساختارشناسی سفال‌های دوره‌ی پایانی مفرغ قدیم؛ محوطه‌ی باستانی کهنه‌شَهَر آذربایجان‌ غربی

حکیمه افشاری نژاد؛ بهرام آجورلو؛ احمد جهانگیری؛ مهدی رازانی؛ کریم علیزاده

دوره 9، شماره 1 ، خرداد 1396، صفحه 1-17

https://doi.org/10.22059/jarcs.2017.141742.142256

چکیده
  محوطه­ی باسـتانی کهنه­شهر در شمال‌غرب اسـتان آذربایجان ­غربی به­‌ـعنوان یکی از محوطه­های دوره­ی مـفرغ قدیم، پس از کاوش­های علمی در 1391 تا 1393، یافته­های تازه­ای را به همراه داشته است. ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
مکان‌یابی جای‌نام سیماش شاهک‌نشین الیپی در خرم‌آباد و امکان یکی‌دانستن آن با سیماشکی عیلامی
مکان‌یابی جای‌نام سیماش شاهک‌نشین الیپی در خرم‌آباد و امکان یکی‌دانستن آن با سیماشکی عیلامی

محمد بهرامی؛ موسی سبزی؛ محمدمهدی توسلی

دوره 9، شماره 1 ، خرداد 1396، صفحه 19-35

https://doi.org/10.22059/jarcs.2017.64003

چکیده
  در­نتیجه­ی کاوش­های سال­های اخیر محوطه­ی قلعه­ی فلک­الافلاک خرم­آباد، شواهدی از وجود دژی نمایان شد که بر پایه­ی مواد فرهنگی شاخصی همچون سفال «گونه­ی لرستان» و بقایای محدود معماری ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
تبیین و گاهنگاری فرهنگ‌های هزاره‌ی اول ق.‌م در شهرستان نیر اردبیل
تبیین و گاهنگاری فرهنگ‌های هزاره‌ی اول ق.‌م در شهرستان نیر اردبیل

اکبر پورفرج

دوره 9، شماره 1 ، خرداد 1396، صفحه 37-54

https://doi.org/10.22059/jarcs.2017.64004

چکیده
  این تحقیق بر اساس داده­های باستان­شناسی قلعه بوینی یوغون انجام شده است. در این قلعه، سه فصل کاوش از سال 1385  لغایت 1387 انجام گرفت و آثار ارزشمندی از دوره­ی مفرغ میانی تا دوره­ی صفویه کشف شد. در این ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
بررسی و تحلیل تخت‌نشین شهر گور؛ بنایی نُه‌گنبد با کارکرد تشریفاتی
بررسی و تحلیل تخت‌نشین شهر گور؛ بنایی نُه‌گنبد با کارکرد تشریفاتی

اسدالله جودکی عزیزی؛ سیدرسول موسوی حاجی؛ افشین ابراهیمی

دوره 9، شماره 1 ، خرداد 1396، صفحه 55-74

https://doi.org/10.22059/jarcs.2017.64005

چکیده
  شهر گور یا فیروزآباد یکی از مهم‌ترین شهرهای دورة ساسانی است که به دستور بنیانگذار این سلسله، اردشیر بابکان، ساخته شده است. به‌رغم انجام پژوهش‌های بسیار درباره این شهر و ساختار فضایی- کالبدی آن، هویت ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
برهم‌کنش انسان و محیط: تحلیل فضایی- محیطی محوطه‌های دوره‌ی نوسنگی تا عصر مفرغ بخش لاران، استان چهارمحال و بختیاری
برهم‌کنش انسان و محیط: تحلیل فضایی- محیطی محوطه‌های دوره‌ی نوسنگی تا عصر مفرغ بخش لاران، استان چهارمحال و بختیاری

محسن حیدری دستنایی؛ مهدی مرتضوی؛ روح الله شیرازی؛ محمود خسروی

دوره 9، شماره 1 ، خرداد 1396، صفحه 75-92

https://doi.org/10.22059/jarcs.2017.137361.142235

چکیده
  بخش لاران در ارتفاعات زاگرس، در منطقه­ی بختیاری شامل حوزه­ی آبخیز رودخانه­های زاینده‌رود و کارون است و شاید جز معدود مناطقی از کشور باشد که تاکنون فعالیت­های عمده باستان­شناختی در آن به انجام ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
بررسی و تحلیل الگوی استقراری محوطه‌های مس‌وسنگ و مفرغ حاشیه جنوبشرقی دشت ملایر
بررسی و تحلیل الگوی استقراری محوطه‌های مس‌وسنگ و مفرغ حاشیه جنوبشرقی دشت ملایر

مجید ساریخانی؛ محمود حیدریان؛ پروانه احمد طجری

دوره 9، شماره 1 ، خرداد 1396، صفحه 93-112

https://doi.org/10.22059/jarcs.2017.64007

چکیده
  زاگرس مرکزی و نواحی شرقی آن به‌­لحاظ زیست‌محیطی شرایط به‌نسبت مناسبی برای شکل‌گیری استقرارهای باستانی دارند. از جمله نواحی شرقی آن می­توان به دشت میان‌کوهی ملایر اشاره کرد که در مجاورت دشت‌های ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
مروری بر سنت‌ها و آئین‌های تدفین مردگان منطقه‌ی جنوب ‌شرق ایران با نگاهی بر تمدن‌های همجوار (هزاره‌ی چهارم و سوم قبل از میلاد)
مروری بر سنت‌ها و آئین‌های تدفین مردگان منطقه‌ی جنوب ‌شرق ایران با نگاهی بر تمدن‌های همجوار (هزاره‌ی چهارم و سوم قبل از میلاد)

حسین سرحدی دادیان

دوره 9، شماره 1 ، خرداد 1396، صفحه 113-132

https://doi.org/10.22059/jarcs.2017.64008

چکیده
  مقاله­ی حاضر بر آن است تا با تکیه بر کاوش‌های انجام شده در گورستان‌های حـوزه­ی تمدنی جنوب­ شرق ایران، به ­بررسی شیوه‌ها و جهات تدفین در طول هزاره­ی چهارم و سوم قبل از میلاد بپردازد. درخصوص آئین ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
تحلیل داده‌های باستان‌شناختی دشت هرسین در دوران مس‌و‌سنگی
تحلیل داده‌های باستان‌شناختی دشت هرسین در دوران مس‌و‌سنگی

محمدرضا سعیدی هرسینی

دوره 9، شماره 1 ، خرداد 1396، صفحه 133-149

https://doi.org/10.22059/jarcs.2017.64009

چکیده
  از اهداف بررسی باستان­شناختی منطقه­ی هرسین، شناخت ارتباطات فرهنگی این حوضه با دشت­های هم‌جوار آن است. با پژوهش­های صورت‌گرفته در این منطقه در مجموع 23 محوطه­ی دوران مس­وسنگی مورد مطالعه قرار ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
هنر - صنعت پارچه‌بافی در دوره‌ی شاه عباس صفوی (‌978-1038 هـ.ق)
هنر - صنعت پارچه‌بافی در دوره‌ی شاه عباس صفوی (‌978-1038 هـ.ق)

حمید رضا صفاکیش؛ فروغ یزدانی

دوره 9، شماره 1 ، خرداد 1396، صفحه 151-165

https://doi.org/10.22059/jarcs.2017.205927.142288

چکیده
  دوره‌ی شاه عباس صفوی را به جرئت می‌توان عصر طلایی صنعت ـ هنر پارچه‌بافی در ایران دانست. وی در زمان حکومت خود با حمایت از هنرمندان و دعوت از آن‌ها برای توسعه‌ی کارگاه‌های بافندگی در شهرهای مختلف نظیر ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
واکاوی جنبه‌هایی از متالورژی باستانی دشت قزوین بر مبنای داده‌های فلزی مکشوفه از قبور عصر آهن‌II قبرستان سگزآباد
واکاوی جنبه‌هایی از متالورژی باستانی دشت قزوین بر مبنای داده‌های فلزی مکشوفه از قبور عصر آهن‌II قبرستان سگزآباد

طلحه قدوسیان؛ احد صمدی؛ حسن طلائی

دوره 9، شماره 1 ، خرداد 1396، صفحه 167-187

https://doi.org/10.22059/jarcs.2017.64011

چکیده
  متالورژی باستانی یکی از فرایندهای فرهنگی ا­ست که سـیر تحـول و پویایی آن در دشت قزوین از هزارۀ ششم پ.م با دستیابی به فنّاوری مس طبیعی چکش­کاری‌شده در تپه­زاغه آغاز شده، و با ذوب و ریخته­گری مس در ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
بررسی چند امکان برای تعیین هویت دو سوار ساسانی در نقش‌برجسته‌ی فیروزآباد
بررسی چند امکان برای تعیین هویت دو سوار ساسانی در نقش‌برجسته‌ی فیروزآباد

رضا کلانی

دوره 9، شماره 1 ، خرداد 1396، صفحه 189-209

https://doi.org/10.22059/jarcs.2017.64012

چکیده
   به‌غیر از شخص شاه هویت دیگر افراد حاضر در ‌نقش‌برجسته‌های ساسانیان همواره محل مناقشه بوده است. مقاله­ی حاضر یکی از این مناقشات را درباره­ی هویت دو سوار ساسانی حاضر در ‌نقش‌برجسته‌ی فیروزآباد ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
پراکنش فرهنگ اروک و چگونگی برهم‌کنش‌های فرهنگی و سیاسی آن با سنّت فرهنگی کورا- ارس
پراکنش فرهنگ اروک و چگونگی برهم‌کنش‌های فرهنگی و سیاسی آن با سنّت فرهنگی کورا- ارس

سپیده مازیار

دوره 9، شماره 1 ، خرداد 1396، صفحه 211-231

https://doi.org/10.22059/jarcs.2017.64013

چکیده
  در هزارۀ چهارم پیش از میلاد، با پیچیده­تر شدن جوامع و شکل­گیری فرهنگ اروک و مکانیسم­های پیچیده اقتصادی و اجتماعی میان جوامع اروکی و جوامع هم­زمان این فرهنگ، با شکل متفاوتی از تعاملات فرهنگی، اجتماعی، ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
تأملی معرفت‌شناختی در مفهوم ماده و معنا در باستان‌شناسی
تأملی معرفت‌شناختی در مفهوم ماده و معنا در باستان‌شناسی

حکمت الله ملاصالحی

دوره 9، شماره 1 ، خرداد 1396، صفحه 233-250

https://doi.org/10.22059/jarcs.2017.64014

چکیده
  این مقاله جستاری معرفت­شناختی پیرامون جایگاه ماده و معنا در باستان­شناسی است. باستان­شناسان با ماده­هایی درگیرند که یا فی­ حد ذاته اثر (Archaion) هستند یا مرتبط و منتسب به مدارک، شواهد، قرائن مادی ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
شواهدی از فعالیت بنگاه‌های اقتصادی در الواح آغاز ایلامی شوش
شواهدی از فعالیت بنگاه‌های اقتصادی در الواح آغاز ایلامی شوش

زهرا میراشه؛ کمال الدین نیکنامی؛ بهمن فیروزمندی

دوره 9، شماره 1 ، خرداد 1396، صفحه 251-264

https://doi.org/10.22059/jarcs.2017.64015

چکیده
  با توجه به نوع اقلیم و رونق کشاورزی دشت شوشان، به نظر می‌آید که سیستم اقتصادی دوره‌ی آغاز ایلامی شبیه ‌به جوامع فئودالی است. در چنین سیستم‌هایی، دولت خان‌سالار محلی همچنین قدرت موازی مذهبی بخش وسیعی ...  بیشتر