مطالعات باستان شناسی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

نمایش نقشه موقعیت جغرافیایی (کشور) نویسندگان

همکاری با موسسه یا انجمن

فرم تعهد اثر

فرم تعارض منافع

شرایط پذیرش مقاله

راهنمای دریافت شناسه ارکید

نمونه کارفارسی

نمونه کار انگلیسی

هزینه انتشار

شیوه ارجاع نویسی و منبع نویسی

داوران مجله مطالعات باستان شناسی

راهنمای ثبت نام در پابلونز

مکان‌یابی جای‌نام سیماش شاهک‌نشین الیپی در خرم‌آباد و امکان یکی‌دانستن آن با سیماشکی عیلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته‌ی دکتری باستان‌شناسی دانشگاه مازندران

2 استادیار گروه باستانشناسی دانشگاه لرستان

3 دانشیار گروه باستانشناسی دانشگاه سیستان و بلوچستان

چکیده

در­نتیجه­ی کاوش­های سال­های اخیر محوطه­ی قلعه­ی فلک­الافلاک خرم­آباد، شواهدی از وجود دژی نمایان شد که بر پایه­ی مواد فرهنگی شاخصی همچون سفال «گونه­ی لرستان» و بقایای محدود معماری و مقایسه­ی آن با یافته­های هم­زمان متعلق به دوره­ی باباجان ­III (سده­های 8-9 پ.م.) در منطقه است. این شواهد و به­ویژه سفال گونه­ی لرستان، به پادشاهی الیپی نسبت داده شده که در همین دوره در پیش­کوه لرستان دارای حکومت بوده است. منابع مکتوب آشوری که به ثبت لشگرکشی سال 713 پ.م. سارگون دوم به غرب ایران پرداخته است، از جای­نام «سیماش» نام می­برد که در شرق سرزمین الیپی و در مجاورت مادهای دوردست شرق قرار داشته است. مقاله­ی حاضر با بررسی متون مکتوب و جغرافیای منطقه پیشنهاد می­کند که این دژ همان  جای­نام سیماش است که با بررسی نظرات پژوهشگران و شواهد باستان­شناختی می­تواند با سیماشکی عیلام در اواخر هزاره­ی سوم و اوایل هزاره دوم پ.م. یکی دانسته شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Locating Simaš Kingdom of Ellipi in Khorram Abad, and the Possibility of Being One with Elamite Simaški

نویسندگان [English]

  • mohamad bahrami 1
  • Mousa sabzi 2
  • Mohammadmehdi Tavasoli 3

1 Ph.D, Department of Archaeology, University of Mazandaran, Iran

2 Department of archaeology, Lorestan University, Iran

3 Associate Professor, Department of archaeology, Sistan & Baluchestan University, Iran

چکیده [English]

Following recent excavations at Falak al-Aflak, Khorram Abad, some evidences revealed indicating a fortification contemporary to findings of Babajan III, considering characteristic material culture of the region including "Genre Luristan" potteries, limited architectural remains, and comparison studies. The evidence, especially "Genre Luristan" potteries assign to Ellipi kinglet that governed Pishkuh-i-Luristan. Assyrian written sources, which report Sargon II expedition at 713 BC to western Iran, announce "Simaš" at west of Ellipi territory and nearby Median of further east. Present paper suggests the location of the fortification as Simaš following investigation of written and geographical sources. It could be the same Elamite Simaški at late 3rd and early 2nd millennia according experts and archaeological evidence.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Khorram Abad
  • Ellipi
  • Simaš
  • Simaški
  • Assyria
مراجع
استرابو، «جغرافیای استرابو» (1382)، ترجمه­ی همایون صنعتی­زاده، چاپ اول، تهران، بنیاد موقوفات دکتر محمد افشار یزدی.
بهرامی، محمد؛ علی سجادی؛ نوروز رجبی (1394)، «گزارش دو فصل لایه­نگاری تپه فلک‌الافلاک خرم­آباد، لرستان»، مجموعه مقالات دومین همایش ملی باستان­شناسی ایران، به اهتمام حسن هاشمی زرج­آباد، بیرجند، چهار درخت.
پرویز، احمد (1387)، «گزارش بررسی و شناسایی دهستان کره­گاه غربی شهرستان خرم­آباد»، مرکز اسناد اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان، منتشر نشده.
ــــــــــــــ (­1386)، «گزارش بررسی دشت سیلاخور شهرستان بروجرد، دهستان چالان­چولان» مرکز اسناد اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان، منتشر نشده.
     پرویز، احمد (1385)، «گزارش بررسی دشت سیلاخور شهرستان بروجرد»، مرکز اسناد اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان، منتشر نشده.
حسن­پور، عطا (1391)، «کاوش نجات­بخشی در گورستان باباجیلان و گاهنگاری مطلق آن»، مجموعه مقالات هشتاد سال باستان­شناسی ایران، به­کوشش: یوسف حسن­زاده و سیما میری، صص 191-216.
سجادی، علی؛ نوروز رجبی؛ محمد بهرامی (1387)، «گزارش دو فصل کاوش لایه­نگاری محوطه فلک­الافلاک خرم­آباد»، مرکز اسناد اداره­کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان، منتشر نشده.
گاراژیان، عمران (1380)، «گزارش بررسی و شناسایی نورآباد لرستان، فصل اول و دوم»، مرکز اسناد اداره­کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان، منتشر نشده.
لوین، لوئیس (1382)، «عصر آهن» در: باستان­شناسی غرب ایران، به­کوشش فرانک هول، ترجمه زهرا باستی، تهران سمت، صص 496-448.
مجیدزاده، یوسف (1370)، تاریخ و تمدن ایلام، چاپ اول، تهران، مرکز نشر دانشگاهی.
محمدیان، محمدرضا «گزارش بررسی و شناسایی دهستان کاکاوند شرقی شهرستان نورآباد لرستان»، مرکز اسناد اداره­کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان، منتشر نشده.
ملازاده، کاظم؛ معصومه طاهری دهکردی (1392)، «مطالعه­ی جغرافیای تاریخی ماد، پیش از تشکیل پادشاهی و گسترش آن (672-835 پ.م.)»، تاریخ اسلام و ایران، دانشگاه الزهرا، سال بیست و سوم، دوره­ی جدید، شماره­ی 20، پیاپی110، صص 143-165.
موسوی­حاجی، سیدرسول؛ محمد بهرامی؛ علی سجادی (1393)، «شواهدی از وجود دژی مربوط به ایالت الیپی در لایه­های زیرین قلعه فلک­الافلاک خرم­آباد، لرستان»، پژوهش­های باستان­شناسی ایران، دوره­ی چهارم، شماره 7، صص 81-94.
نیکنامی، کمال­الدین؛ بابک رفیعی علوی (1388)، «چرا جای­نام شیماشکی احتمالاً نمی­تواند در منطقه کرمان قرار داشته باشد؟»­، مطالعات باستان­شناسی، سال اول، شماره نخست، دانشگاه تهران، صص 199-215.
Amiet, P., 1979. “Alternance et Dualite, EssaiD,Interprètation de 1, Histoire Ĕlamite”, Akkadica, Vol. 15: 2-22.
Braidwood, R.J., 1960. Seeking the Worlds First Farmer in Persian Kurdistan: A Full – Scale Investigation of Prehistoric Site Near Kermanshah, The Illustrated London News, Vol. 237, No. 6325.
Braidwood, R.J., B. Howe and C. A. Reed, 1961. The Iranian Prehistoric Project, Science 133: 2008-2010.
Diakonoff, I. M., 1956.“The History of Media”, Moscow-Leningrad (in Russian).
Ghirshman, R., 1951. “L’Iran, des origines à l’Islam”, Paris: Payot.
Goff, M. C., 1977.“Excavations at Baba Jan: The Architecture of the East Mound, Levels II and III, Iran 15: 103-136.
———, 1978.“Excavation at Baba Jan: The Pottery and Metal from Levels III AND II”, Iran16: 29-67.
Groneberg, B., 1980. “Die Orts- und Gewässernamen der altbabylonischenZeit”, RèpertoireGèographique des Texts Cunèiformes, Band 3, BeiheftezumTübinger Atlas des vorderen Orients, Reihe B (Geisteswissenschaften) Nr. 7/3, Dr. Ludwig Reichter, Wiesbaden.
Henrikson, E. F., 1983, Ceramic Styles and Cultural Interaction in the Early and Middle Chalcolithic of Central Zagros Iran, Doctoral Dissertation , Department of Anthropology, University of Toronto.
Henrickson, Robert, C., 1984. “Šimaški and Central Western Iran: The Archaeological Evidence”,ZeitschriftfürAssyriologie und VorderasiatischeArchäologie, Band 74: 98-122.
———,  1987. “Godin III and the Chronology of Central Western Iran (circa 2600-1400 B.C.)”, in: Hole, F., (ed.), Archaeology of Western Iran,  Smithsonian Institution, Washington, pp. 205-227.
Herzfeld, E., 1968. “The Persian Empire Studies in Geography and Ethnography of the Ancient Near East”, Franz Steiner Verlag GMBH, Wiesbaden.
Hinz, Walther, 1963. “Persia c.2400-1800 B.C.”, The Cambridge Ancient History, Revised Edition of Volumes I & II, Cambridge University Press.
———, 1964. “Das Reich Elam”, W. KohlhammerVerlag Stuttgart.
Hole, F., 2007. “Cycles of Settlement in the Khorramabad Valley in Luristan, Iran”, in: Elizabeth C. Stone (ed.), Settlement and Society Essays Dedicated to Robert M. Adams, Cotsen Institute of Archaeology, University of California, Los Angeles and The Oriental Institute of the University of Chicago, pp. 63-82.
Kinnier Wilson, J. V., 1962. “The Kurbaʼil Statue of Shalmaneser III”, Iraq 24/2: 90-115.
Kupper, J. R., 1969. “Le Pays Simaški”, Iraq, Vol. 31/1: 24-27.
Levine, L. D., 1972. “Two Neo-Assyrian Stelae from Iran”, ROMAAOP 23.
———, 1974. “Geographical Studies in the Neo-Assyrian Zagros”, Iran 12: 99-124.
Luckenbill, D. D., 1927.“Ancient Records of Assyria and Babylonia, I-II, Chicago [ARAB].
Lyon, D. G., 1883. “KeilschrifttexteSargonʼsKönigs von Assyrien (722-705 v. Chr.), Leipzig.
Medvedskaya, I. N., 1992. “The Question of the Identification of 8th-7th Century Median Sites and the Formation of the Iranian Architectural Tradition”, Archäologische Mitteilungenaus Iran, 25: 73-79.
———, I. N., 1999. “Media and Neighbors I: The localization of Ellipi”, Iranica Antiqua, Vol. 34: 53-70.
Miroschedji De, P., 1980. “Le DieuĔlamiteNapirisha”, Revue d,Assyriologie et d,Archèologie Orientale, 74/2: 129-143.
Mofidi-Nasrabadi, B,.2010, “Herrschaftstitulatur der Könige von Susa und Anšan”, Akkadica 131, pp. 109-119.
Parpola, S., 1970. “Neo-Assyrians Toponyms (Alter Orient und Altes Testament 6), Neulirchen-Vluyn.
Potts, D. T., 1999. “The Archaeology of Elam: Formation and Transformation of an Ancient Iranian State, Cambridge University Press.
Radner, K., 2003.“An Assyrian View on the Medes”, in: Giovanni B. Lanfranchi, Michael Roaf and Robert Rollinger (eds.), Continuity of Empire(?):Assyria, Media, Persia, , pp. 37-64.
———, 2013.“Assyria and the Medes”, in: The Iron Age, pp. 442-456.
Reade, J. E. 1978. “Kassites and Assyrians in Iran”,Iran 16: 137-143.
———, 1995. “Iran in the Neo-Assyrian Period”,N-AG: 31-42.
Steinkeller, P., 1982. “The Question of Marhaši: A Contribution to the Historical Geography of Iran in the Third Millennium B.C.”, ZeitschriftfürAssyriologie und Vorderasiatische Archäologie 72: 237-65.
———,2007. “New Light on Šimaški and its Rulers”, Zeitschriftfür Assyriologie und Vorderasiatische Archäologie, 97: 215-232.
Steve, M. J., 1989. “DexSceaux- Cylindres de Simaški?”, Revue d,Assyriologie et d,Archèologie Orientale, Vol. LXXXIIIe, No 1: 13-26.
Stolper, M., 1982.“On the Dynasty of Šimaški and Early Sukkalmahs”, Zeitschriftfür Assyriologie und Vorderasiatische Archäologie, 72: 42-67.
Tadmor, H., 1994. “The Inscriptions of Tiglath-Pileser III, King of Assyria”, Jerusalem.
Vallat, F., 1985. “Ĕlèments de Gèographie Ĕlamite (Rèsumè)”, Palèorient 11/2: 49-54.
———, 1993. “Les NomsGèographiques des Sources Suso-Elamites”, Rèpertoire Gèographique des Texts Cunèiformes, Band 11, BeiheftezumTübinger Atlas des vorderen Orients, Reihe B (Geisteswissenschaften) Nr. 7/11, Dr. Ludwig Reichter, Wiesbaden.
Van Dijk, J., 1978. “Išbi-Erra, Kindattu, 1ˈHomme dˈElam, et la Chute de la Ville dˈUr, Fragments dˈunHymnedˈIšbi-Erra”, Journal of Cuneiform Studies 30/4: 189-208.
 
 
 
 
 
مطالعات باستان شناسی
دوره 9، شماره 1 - شماره پیاپی 15
خرداد 1396
صفحه 19-35
فایل ها
سابقه مقاله
  • تاریخ دریافت: 13 دی 1394
  • تاریخ بازنگری: 27 بهمن 1394
  • تاریخ پذیرش: 30 خرداد 1396
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار