مقاله پژوهشی
تحلیل الگوهای استقراری و حوزة گیرش محوطه‌‌های عصر مس‌سنگی واقع در اطراف الوند در ارتباط با تشابهات منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای
تحلیل الگوهای استقراری و حوزة گیرش محوطه‌‌های عصر مس‌سنگی واقع در اطراف الوند در ارتباط با تشابهات منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای

رویا تاج بخش؛ بهزاد بلمکی

دوره 6، شماره 1 ، شهریور 1393، صفحه 1-20

https://doi.org/10.22059/jarcs.2014.52669

چکیده
  محوطه­های نویافتة مس­سنگی در دامنه­های کوه الوند و دشت همدان، نقش مهمی در ترسیم الگوی استقراری، با توجه به ویژگی‌ خاص زیست' محیطی منطقه دارد. چرا که تا پیش از این، اطلاعات موجود در خصوص پیش­از­تاریخ ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
تحلیل معماری بندر باستانی سیراف در بخش ساحلی با تکیه بر مطالعات باستان‌شناسی زیر آب
تحلیل معماری بندر باستانی سیراف در بخش ساحلی با تکیه بر مطالعات باستان‌شناسی زیر آب

حسین توفیقیان

دوره 6، شماره 1 ، شهریور 1393، صفحه 38-21

https://doi.org/10.22059/jarcs.2014.52671

چکیده
  برخی از محققین بر این باورند که به­ دلیل وقوع زلزلۀ شدید و سونامی در قرن چهارم هجری، بخش بزرگی از سیراف به درون آب واژگون شده است. با توجه به شواهد و مدارک موجود و بررسی صورت گرفته در سواحل و آب‌های پیرامون ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
طلوع و غروب یک پایتخت: شکل‌یابی، توسعه، اقتدار و اضمحلال شهر سلطانیه
طلوع و غروب یک پایتخت: شکل‌یابی، توسعه، اقتدار و اضمحلال شهر سلطانیه

همایون رضوان؛ حسن کریمیان

دوره 6، شماره 1 ، شهریور 1393، صفحه 39-54

https://doi.org/10.22059/jarcs.2014.52672

چکیده
  با وجود آن که ایلخانان (750-654 ﻫ.ق) مراغه و سپس تبریز را به پایتختی برگزیدند، اندیشۀ ایجاد شهری که نمادی از امپراتوری این صحرانوردان باشد آنها را به ساخت سلطانیه ترغیب نمود. طرح غازان­خان در ایجاد این پایتخت ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
نتایج آزمایشات پتروگرافی نمونه‌های سفالی تپۀ گراتزیانی
نتایج آزمایشات پتروگرافی نمونه‌های سفالی تپۀ گراتزیانی

جواد سلمانزاده؛ حسینعلی کاوش؛ حسن فاضلی نشلی؛ سید ایرج بهشتی

دوره 6، شماره 1 ، شهریور 1393، صفحه 55-66

https://doi.org/10.22059/jarcs.2014.52674

چکیده
  در این مقاله نتایج آزمایشات پتروگرافی بر روی سیزده قطعه سفال به­دست­آمده از اولین فصل حفاری تپۀ گراتزیانی در دشت سیستان ارائه شده است. آزمایش­های صورت­گرفته بر روی این قطعات با میکروسکوپ پلاریزان ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
روستانشینی و تغییرات ‌فرهنگی جوامع شرق زاگرس مرکزی: کاوش باستان‌شناختی تپۀ قلاگپ
روستانشینی و تغییرات ‌فرهنگی جوامع شرق زاگرس مرکزی: کاوش باستان‌شناختی تپۀ قلاگپ

مصطفی عبدالهی؛ کمال‌الدین نیکنامی؛ مرتضی حصاری؛ علیرضا سرداری زارچی

دوره 6، شماره 1 ، شهریور 1393، صفحه 67-86

https://doi.org/10.22059/jarcs.2014.52676

چکیده
  منطقۀ زاگرس مرکزی یکی از مناطق مهم استقرار انسان از دوره­های پیش­­ از­ تاریخ بوده است. مطالعه در این بخش به دنبال بررسی­ها و کاوش­های باستان­شناختی­ای بوده که از آغاز قرن بیستم صورت گرفته ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
تأثیرات متقابل نیشابور و راه ابریشم در دورۀ ساسانی
تأثیرات متقابل نیشابور و راه ابریشم در دورۀ ساسانی

میثم لباف خانیکی

دوره 6، شماره 1 ، شهریور 1393، صفحه 87-97

https://doi.org/10.22059/jarcs.2014.52677

چکیده
  راه ابریشم به مثابه عمده­ترین مسیر ارتباطی میان تمدن­های غرب و شرق تأثیر به­سزایی در وقوع رویدادهای تاریخی داشته است. این شاهراه علاوه بر آنکه در طول تاریخ بستری مساعد برای مبادلات بازرگانی به شمار ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
مکان‌یابی مَرهَشی باستان بر اساس داده‌های تاریخی و باستان‌شناسی
مکان‌یابی مَرهَشی باستان بر اساس داده‌های تاریخی و باستان‌شناسی

ابراهیم مرادی

دوره 6، شماره 1 ، شهریور 1393، صفحه 99-110

https://doi.org/10.22059/jarcs.2014.52678

چکیده
  بر اساس داده­های تاریخی، مرهشی یکی از نواحی پرتنش ایران در هزاره­های دوم و سوم ق.­م بوده که در بیشتر زمان حیاتش یکی از متحدان مهم ایلام باستان بوده است و نام آن همواره در کنار نام ایلام باستان در کتیبه­ها ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
مطالعات باستان‌سنجی و مرمتی بر روی منتخبی از اشیاء مس-پایة دورۀ مفرغ پایانی از تپۀ بازگیر، دشت گرگان
مطالعات باستان‌سنجی و مرمتی بر روی منتخبی از اشیاء مس-پایة دورۀ مفرغ پایانی از تپۀ بازگیر، دشت گرگان

مرضیه مصلحی؛ مهناز عبدالله‌خان گرجی؛ نیما نظافتی؛ جبرئیل نوکنده؛ قربانعلی عباسی

دوره 6، شماره 1 ، شهریور 1393، صفحه 111-128

https://doi.org/10.22059/jarcs.2014.52679

چکیده
  تپۀ بازگیر در 76­کیلومتری شمال شرق ترنگ­تپه، در قسمت شرقی دشت گرگان قرار دارد. مجموعة فلزی بازگیر در سال 1379 کشف و در سال­1389 مورد کاوش باستان­شناختی قرار گرفت. مجموعه اشیاء فلزی، دارای تنوع در شکل ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
سفال دورۀ شیماشکی در درۀ سیمره؛ بر اساس مطالعۀ موردی قلعۀ زینل و غارَت‌مالگه
سفال دورۀ شیماشکی در درۀ سیمره؛ بر اساس مطالعۀ موردی قلعۀ زینل و غارَت‌مالگه

خداکرم مظاهری؛ بهرام کریمی

دوره 6، شماره 1 ، شهریور 1393، صفحه 129-148

https://doi.org/10.22059/jarcs.2014.52680

چکیده
  هدف این مقاله مطالعه، بررسی و معرفی سفال دورۀ شیماشکی در درۀ سیمره است. بررسی­های باستان­شناسی حاکی از اینست که در دوران مفرغ، سنّت سفال منقوش گودین III در درۀ سیمره رواج داشته و تنها یک­بار، در روند ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
پژوهشی باستان‌شناختی در بنای آرامگاهی «‌برج قربان‌» همدان
پژوهشی باستان‌شناختی در بنای آرامگاهی «‌برج قربان‌» همدان

رضا نظری‌ارشد؛ محمود طاووسی؛ سوسن بیانی؛ جواد نیستانی

دوره 6، شماره 1 ، شهریور 1393، صفحه 149-162

https://doi.org/10.22059/jarcs.2014.52681

چکیده
  استان همدان در پهنۀ غربی کشور از جمله مناطقی است که بناهای ارزشمندی را از دوران اسلامی در خود جای داده است. بخش مهمی از این آثار را آرامگاه­ها و یادمان­های تدفینی تشکیل می­دهند. یادمان معماری« ...  بیشتر