مقاله پژوهشی
مقایسه و بررسی ساختار ظروف سنگ مرمر منطقۀ جیرفت و شهر سوخته بر اساس مطالعات آزمایشگاهی XRD-XRF و پتروگرافی
مقایسه و بررسی ساختار ظروف سنگ مرمر منطقۀ جیرفت و شهر سوخته بر اساس مطالعات آزمایشگاهی XRD-XRF و پتروگرافی

محمد امین امامی؛ پروین سلیمانی؛ مریم اکبری فرد

دوره 7، شماره 2 ، دی 1394، صفحه 1-12

https://doi.org/10.22059/jarcs.2015.57741

چکیده
  در این پژوهش سنگ مرمرهای به دست آمده از کاوش‌های جیرفت و شهر سوخته­ برای شناسایی­ تفاوت ساختاری آنها به روش‌های تجزیة دستگاهی و پتروگرافی آزمایش شدند. سنگ مرمرهای جیرفت زردرنگ و رگه‌های پراکنده ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
بررسی نقش متغیرهای طبیعی در مکان‌گزینی محوطه‌های باستانی دورۀ روستانشینی مطالعۀ موردی: دشت زیبری در زاگرس مرکزی
بررسی نقش متغیرهای طبیعی در مکان‌گزینی محوطه‌های باستانی دورۀ روستانشینی مطالعۀ موردی: دشت زیبری در زاگرس مرکزی

کریم حاجی زاده؛ عباس رزم پوش؛ هوشیار صالحی؛ حسین غلامی

دوره 7، شماره 2 ، دی 1394، صفحه 13-32

https://doi.org/10.22059/jarcs.2015.57745

چکیده
  پژوهش حاضر به قصد شناسایی پیوند منطقی بین موقعیت محوطه­های دورۀ­ روستانشینی و عوامل محیطی در «دشت زیبری» تدوین شده است. برای انجام دادن این کار، ابتدا ویژگی­های محیطی مؤثر بر مکان­گزینی ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
تجزیه و تحلیل دی ‌ان‌ ای باستانی (aDNA) استخوان بزهای اهلی دورۀ نوسنگی دشت‌های کاشان و قزوین
تجزیه و تحلیل دی ‌ان‌ ای باستانی (aDNA) استخوان بزهای اهلی دورۀ نوسنگی دشت‌های کاشان و قزوین

جواد حسین زاده ساداتی؛ حسن فاضلی نشلی؛ مصطفی منتظرظهوری؛ شهره زارع

دوره 7، شماره 2 ، دی 1394، صفحه 33-45

https://doi.org/10.22059/jarcs.2015.57746

چکیده
  ژنتیک­باستان­شناسی یکی از علوم میان­رشته­ایست که در چند سال اخیر نقش کلیدی در روشن شدن بسیاری از مسائل    باستان­شناسی، به­ویژه مسائل مرتبط با فرآیند اهلی­ شدن داشته است. از آنجایی ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
تأملی در برخی نقش‌مایه‌های نمادین حیوانی بر مُهرها و گِل‌مهرهای ساسانی (نمونه‌های مورد پژوهش: مُهرها و گِل‌مهرهای ساسانی موزۀ مقدم)
تأملی در برخی نقش‌مایه‌های نمادین حیوانی بر مُهرها و گِل‌مهرهای ساسانی (نمونه‌های مورد پژوهش: مُهرها و گِل‌مهرهای ساسانی موزۀ مقدم)

مصطفی ده پهلوان؛ محمد قنواتی هندیجانی

دوره 7، شماره 2 ، دی 1394، صفحه 47-67

https://doi.org/10.22059/jarcs.2015.57747

چکیده
  یک دسته از مواد فرهنگی دورۀ ساسانی که اطلاعات فراوانی در اختیار ما قرارمی‌دهند،  مهرها و گل­مهرها هستند. در موزۀ مقدم دانشگاه تهران تعدادی مهر و گل­­مهر مربوط به دوره­های مختلف وجود دارد که ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
معمای سنگ میانی در کاخ مرکزی تخت جمشید
معمای سنگ میانی در کاخ مرکزی تخت جمشید

شاهرخ رزمجو

دوره 7، شماره 2 ، دی 1394، صفحه 69-83

https://doi.org/10.22059/jarcs.2015.57748

چکیده
  یکی از کاربری‌های پیشنهاد شده برای بناهای تخت ­جمشید، کاربری تقویمی و نجومی است. با اینکه شواهد زیادی از این کاربری در تخت­ جمشید وجود ندارد، اما در این نظریه به سنگ چهارگوشی در کف کاخ مرکزی تخت­ ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
آنالیز ایزوتوپ‌های پایدار استرانسیوم و عناصر کمیاب Sr و Ba اسکلت‌های گورستان عصر آهن مسجد کبود تبریز
آنالیز ایزوتوپ‌های پایدار استرانسیوم و عناصر کمیاب Sr و Ba اسکلت‌های گورستان عصر آهن مسجد کبود تبریز

هادی زندکریمی؛ مسعود باقرزاده کثیری؛ بهرام آجورلو؛ بهروز عمرانی

دوره 7، شماره 2 ، دی 1394، صفحه 85-102

https://doi.org/10.22059/jarcs.2015.57749

چکیده
  در این پژوهش نمونه­های دندان و استخوان ده اسکلت از اسکلت­های محوطۀ باستانی مسجد کبود تبریز به منظور تعیین بومی یا غیربومی بودن آنها با دو روش آنالیز ایزوتوپ­های پایدار استرانسیوم 87Sr/86Sr و آنالیز ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
باستان‌شناسی فضایی؛ رویکردی علمی در مطالعه و تحلیل آثار معماری، فضاهای شهری و بافت‌های کهن
باستان‌شناسی فضایی؛ رویکردی علمی در مطالعه و تحلیل آثار معماری، فضاهای شهری و بافت‌های کهن

حسن کریمیان؛ عباسعلی احمدی

دوره 7، شماره 2 ، دی 1394، صفحه 103-116

https://doi.org/10.22059/jarcs.2015.57750

چکیده
  دو دهۀ گذشته با ظهور رهیافت­های جدید متعددی در علم  باستان­شناسی توأم بود. باستان­شناسی جدید که در ارتباط عمیق بین­رشته­ای ماهیت می­یابد، با بهره­گیری از شاخه­های علوم مختلف گرایش­هایی ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
بررسی تدفین‌های مجموعه معماری دست‌کند زیرزمینی سامنِ ملایر
بررسی تدفین‌های مجموعه معماری دست‌کند زیرزمینی سامنِ ملایر

یعقوب محمدی فر؛ اسماعیل همتی ازندریانی؛ علی خاکسار؛ فرزاد فروزانفر

دوره 7، شماره 2 ، دی 1394، صفحه 117-129

https://doi.org/10.22059/jarcs.2015.57751

چکیده
  معماری دست­کند گونۀ خاصی از معماری است که در ایجاد فضاهای آن به مصالح ساختمانی هیچ نیازی نیست و انسان با نهایت سخت­کوشی و همت خود در جدال با طبیعت آن را ایجاد می­کند. این شاهکار معماری به گونه­های ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
منشأ نقش مار در مواد فرهنگی هزارۀ سوم پیش از میلاد جنوب شرق ایران؛ نشانه‌ای از ارتباط با عیلام و میان‌رودان
منشأ نقش مار در مواد فرهنگی هزارۀ سوم پیش از میلاد جنوب شرق ایران؛ نشانه‌ای از ارتباط با عیلام و میان‌رودان

حسین مرادی

دوره 7، شماره 2 ، دی 1394، صفحه 131-145

https://doi.org/10.22059/jarcs.2015.57752

چکیده
  مقولۀ ارتباطات حوزۀ جنوب شرق ایران با دشت شوش و میان­رودان در هزارۀ سوم پیش از میلاد که دورۀ شکوفایی محوطه­های جنوب شرق ایران است، یکی از بحث­برانگیز­ترین جنبه­های باستان­شناسی این منطقه به­شمار ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
زمین‌باستان‌شناسی سکونتگاه‌های پیش از تاریخ با استفاده از روش میکرومورفولوژی (مطالعۀ موردی: تپۀ میمنت‌آباد)
زمین‌باستان‌شناسی سکونتگاه‌های پیش از تاریخ با استفاده از روش میکرومورفولوژی (مطالعۀ موردی: تپۀ میمنت‌آباد)

مهران مقصودی؛ سید محمد زمانزاده؛ اصغر نویدفر؛ روح‌الله یوسفی زشک؛ حجت‌الله احمدپور

دوره 7، شماره 2 ، دی 1394، صفحه 149-164

https://doi.org/10.22059/jarcs.2015.57753

چکیده
  تپه‌های باستانی، صحنۀ فعالیت انسان‌ها در گذشته­های دور و نزدیک‌اند. این مکان‌ها ممکن است از بازمانده‌های اردوگاهی موقتی و یا ویرانه‌های یک دهکده یا شهر باشند. این تحقیق به زمین­باستان‌شناسی ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
قربانگاه‌های انسانی توفت در بیت‌المقدس؛ بر اساس روایات عهد عتیق و منابع دورۀ اسلامی
قربانگاه‌های انسانی توفت در بیت‌المقدس؛ بر اساس روایات عهد عتیق و منابع دورۀ اسلامی

جواد نیستانی

دوره 7، شماره 2 ، دی 1394، صفحه 165-174

https://doi.org/10.22059/jarcs.2015.57754

چکیده
  توفت (در بیت­المقدس کهن) که در زمان کنعانیان مکانی مقدس به ­شمار می­رفته است، جایگاه قربانی­های انسانی برای نکوداشت بعل بوده است. پیشینۀ قربانی و آیین­های آن نزد قوم یهود به زمانی برمی­گردد ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
مطالعات گاه‌نگاشتی سفال‌های مس‌سنگی تپۀ خُلِه‌کو تاکستان
مطالعات گاه‌نگاشتی سفال‌های مس‌سنگی تپۀ خُلِه‌کو تاکستان

حمید رضا ولی پور؛ ساره نعمت الهی نیا

دوره 7، شماره 2 ، دی 1394، صفحه 175-195

https://doi.org/10.22059/jarcs.2015.57755

چکیده
  محوطۀ خله­کو در حاشیۀ غربی دشت قزوین و در جنوب شهرستان تاکستان قراردارد. این محوطه را در بهار 1390 رضایی کلج گمانه­زنی و حریم آن را تعیین کرده است. گاه­نگاری نسبی کاوشگر بر مبنای یافته­های سفالی، ...  بیشتر