نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• نصیر اسکندری ¹
• حکمت الله ملاصالحی ²
• حسن فاضلی نشلی ³

¹ دانشجوی دکتری باستان شناسی دانشگاه تهران

² دانشیار گروه باستان‌شناسی دانشگاه تهران

³ دانشگاه تهران

چکیده

دوازده فصل کاوش­های باستان­شناختی­ در محوطۀ شهداد، اهمیت حاشیۀ غربی بیابان لوت واقع در جنوب شرق ایران را به لحاظ باستان­شناختی افزون‌تر کرده است. در سال 1390 دشت لوت بررسی باستان‌شناختی شد، حاصل آن شناسایی 87 محوطۀ باستانی از هزارۀ پنجم پ.م تا دورۀ اسلامی بوده است. مقالۀ پیش­رو به زیستگاه­های پیش از تاریخ دشت لوت می­پردازد که متعلق به هزاره­های پنجم تا دوم پ.م هستند. به علت قرار گرفتن منطقۀ مورد مطالعه در مجاورت بیابان لوت، الگوی استقراری       پیش­از­تاریخ دشت لوت تحت­تأثیر منظرگاه بیابانی (Desert Landscape) پیرامونش بوده است. برهم­کنش­های انسان با محیط در منظرگاه بیابانی دشت لوت، شگل­گیری یک منظرگاه فرهنگی متمایز منطقه­ای را به­دنبال داشته است. واقعیتی که در الگوی پراکنش استقرارها، الگوی توسعۀ آنها و  نوع محوطه­ها دیده می­شود. نوشتار حاضر، به روندهای استقراری دشت لوت و همچنین برهم­کنش­های منظرگاه­های طبیعی و فرهنگی منطقه در دورۀ مس­سنگی و عصر مفرغ می­پردازد.

کلیدواژه‌ها

• دشت لوت
• شهداد
• منظرگاه بیابانی
• الگوی استقراری
• باستان‌شناسی منظری

عنوان مقاله [English]

Prehistoric Settlement Trends on the West of Lut Desert, Southeastern Iran

نویسندگان [English]

• Nasir Eskandari ¹
• Hekmat. A Mollasalehi ²

¹

²

³

چکیده [English]

Twelve seasons of archaeological excavations at Bronze Age urban center of Shahdad, made possible to assign the Lut area as an important region in the archaeology of Iran Recently, an extensive archaeological survey was conducted in a 100×40 Km area on the eastern flank of Kerman range and bordering the western fringes of Lut Desert. The survey was planned in the hope of providing answers to, or at least evidence pertaining to, some regional questions. Our main objectives were to identify the settlement patterns of the region through the ancient times, investigate the human-environment interactions and settlement development during prehistoric times in a region where previous excavations had documented the existence of a significant Early Bronze Age urban center. The survey led to identifying eighty-seven ancient sites dating from the fifth millennium BC to the late Islamic era. Of the recorded sites, twenty-three are assigned to prehistoric times (Chalcolithic period and Bronze Age). This paper discusses the prehistoric settlement patterns and the human-environment interactions on the west of Lut Desert.

کلیدواژه‌ها [English]

• Dasht-e Lut
• Shahdad
• Settlement Development
• Desert Landscape
• Landscape archaeology