نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشجوی دکتری باستان‌شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی

چکیده

گوردخمه کیکاوس صحنه دارای ایوانی با دو ستون آزاد و  دو دهلیز است که یکی در زیر دیگری واقع‌شده است. مطالعات و بررسی‌های میدانی انجام‌شده در این پژوهش نشان می‌دهد که دهلیز فوقانی در شکل اولیه خود تنها دارای یک چاله تابوت و فضای تدفینی بود که با توسعه بعدی آرامگاه از جای خود برداشته‌شده است. سقف دهلیز فوقانی که بخش قدیمی‌تر آرامگاه بوده از نوع گهواره‌ای و مشابه و قابل‌مقایسه با تاق گهواره‌ای دهلیز آرامگاه خشایارشا است ولی نوع پوشش سقف دهلیز پایین که سپس تر الحاق گردیده از نوع خرپشته‌ای بوده و با سقف خرپشته‌ای آرامگاه داریوش بزرگ قابل‌مقایسه است. همچنین بررسی باقیمانده‌های شاه تیرهای فروریخته سقف ایوان گوردخمه که تاکنون پژوهشگران بدان توجه نکرده بودند و طرح بازسازی پیشنهادی آن توسط نگارنده نشان می‌دهد که سرستون‌های فروریخته گوردخمه صحنه از نوع سرستون‌های هخامنشی بوده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Chronological and Stylistic Re-Appraisal for Kay Kavus Catacomb of Sahneh, Kermanshah Province

نویسنده [English]

  • Mazdak Shervin

Karaj

چکیده [English]

The catacomb of Kay Kavus, located on the Darband highlands to the north of the modern city of Sahneh, has a southwest looking Iwan that originally included a pair of free-standing columns. The catacomb consists of two superimposed galleries: one is even with the Iwan’s floor and contains two recesses for coffins; the other lies as a cellar beneath the upper one and has a single, larger coffin recess. Our fieldwork to determine the dimensions, architectural characteristics and other extant features within the catacomb showed that the lower hallway was a later addition to the original upper one, a modification that also triggered changes in the latter. Also, our observations revealed that the upper gallery, which is the earlier part of the complex and initially involved only a single coffin recess, was perhaps constructed in the last years of Xerxes I reign (485-450 B.C.), while the lower was affixed at a later times. Examination of the remains of the beams hewn out of the rock on the Iwan’s ceiling and their virtual reconstruction by the present author proves that the now missing capitals at Sahneh catacomb typologically resembled the distinctive Achaemenian examples.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Kay Kavus Catacomb of Sahneh
  • Coffins
  • Iwan
  • Virtual reconstruction
  • Achaemenian Catacombs
بریان، پی یر(1381)، امپراتوری هخامنشی، ترجمه ناهید فروغان، تهران، نشر فرزان.
جکسون، ویلیامز آبراهام والنتاین(1388)، ایران در گذشته و حال، ترجمه منوچهر امیری و فریدون بدره ای، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
دیاکونوف، ایگور میخائیلوویچ(1345)، تاریخ ماد، ترجمه کریم کشاورز، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
رف، مایکل(1381). نقش برجسته ها و حجاران تخت جمشید، ترجمه هوشنگ غیاثی نژاد، تهران، انتشارات گنجینه هنر.
شاپور شهبازی، علی رضا(1349)، زندگی و جهانداری کورش کبیر، انتشارات دانشگاه شیراز.
شاپور شهبازی، علی رضا(1357)، نقش رستم فارس، شماره هشتم، انتشارات بنداد و تحقیقات هخامنشی.
فلاندن، اوژنی. کوست، پاسکال(1324)، سفر به ایران، ترجمه نور صادقی، تهران، چاپخانه روزنامه نقش جهان.
گیرشمن، رومن(1371)، هنر ایران در دوره ماد و هخامنشی، ترجمه عیسی بهنام، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
گیرشمن، رومن(1386)، ایران از آغاز تا اسلام، ترجمه محمد معین، تهران، موسسه انتشارات نگاه.
واندنبرگ، لویی(1390)، باستان شناسی ایران باستان، ترجمه عیسی بهنام، انتشارات دانشگاه تهران.
هرتسفلد، ارنست(1354)، تاریخ ایران بر بنیاد باستان شناسی،  ترجمه علی اصغر حکمت، تهران، سلسله انتشارات انجمن آثار ملی.
هرتسفلد، ارنست(1381)، ایران در شرق باستان، ترجمه همایون صنعتی زاده، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگ و دانشگاه شهید باهنر کرمان، تهران.
هوف، دیتریش(1381)، پایه ستونهای ده بوزان و تاق بستان، ترجمه یعقوب محمدی فر و نگار مبارک زاده، مجله فرهنگ همدان، سال هشتم، شماره 28.  
Huff, D., 1989. Säulenbasen aus Deh Bozan und Taq-i Bustan, Iranica Antiqua 24: 285-296.
Von Gall, H., 1966. Zu den medischen felsgrabern in nordwestiran und Iraqi Kurdistan, Archaologischer Anzeiger, pp.19- 43.
Von Gall, H., 1974. Neue beobachtungen zu den sogenannten medischen felsgrabern, dans, procecdings of the 2nd Annual Symposium on Archaeological Research in Iran 1973, Tehran, pp. 139- 1542.
Wu Xin 2005. Enemies of empire: a historical reconstruction of political Cconflicts between central Asia and the Persian empire, the Wworld of Achaemenid Persia, Proceedings of a conference at the British Museum 29th September-1st October, pp. 545-563.