نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 Iran-Shiraz-Eram Sq- Shiraz Uinversity- Human and litrature factulty- History Department IRAN-Shiraz-22 Bahman street- shapour str. Office of cutural heritage
2 دانشگاه بولونیا
چکیده
محوطه باستانی معروف به تَل آجری در فاصله 3 کیلومتری شمال غربی تخت جمشید در محل معروف به باغ فیروزی قرار دارد. در نتیجه سیزده فصل کاوش های باستان شناسی هیات مشترک ایرانی- ایتالیائی ( 1390-1402) در چارچوب پروژه " از کاخ تا شهر" چشم اندازی نو گشوده شد. این افق تازه: کشف دروازه ای در پردیس پارسه است. ساختمانی با جهت شمال غربی- جنوب شرقی است اما حدود 20 درجه از محور شرقی- غربی انحراف دارد. این بنا ابعادی برابر با 06/29 متر (شمال شرق- جنوب غرب) ×07/39 متر (شمال غرب- جنوب شرق) داشته و از دیواری ستبری به عرض 47/10 متر تشکیل شده است. مسیر دسترسی به این اتاق از طریق دو راهرو امکان پذیر بوده است. با کشف کتیبه های میخی بابلی و ایلامی و با توجه به کارکرد بنا مشخص شد که این بنا یک دروازه یادمانی بوده است.
این دروازه باشکوه، در مقیاس وسیع تری طرح دروازه معروف ایشتار( حدود 580 پیش از میلاد) را تکرار می کند که پیش از ساخت تختگاه تخت جمشید در دوره یکی از دو پادشاه نخستین پارسیان بنا شده است. به احتمال هدف از ساخت این دروازه برای نشان دادن فتح شهر بابل در سال 539 پیش از میلاد در دوره کوروش بزرگ بوده است. این بنا به طور کامل از آجر و خشت ساخته شده است: نمای سرتاسر دیوارها با آجرهای لعاب دار تزئین شده است. تزئین بخش پائین دیوارها دارای نقوش هندسی و گل است. آجرهای لعاب دار متعدد مکشوفه از آوارهای بنا نشان می دهد سرتاسر سطوح دیوارها با نقوش حیوانات اسطوره های گاونر و حیوان ترکیبی موشخوشو تزئین شده بود. این بنای تاریخی امکان دسترسی به یک باغ سلطنتی ( پردیس) را فراهم می کرد که شامل یک کاخ بزرگ بوده و اکنون ویرانه های آن در محوطه فیروزی 5 موجود است.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
The architectural structure and decorations of the Monument gate at the early Achaemenid, Tol-e Ajori, Parsa
نویسندگان [English]
- Alireza عسکریAskari Chaverdi 1
- Pierfrancesco Callieri 2
1 Iran-Shiraz-Eram Sq- Shiraz Uinversity- Human and litrature factulty- History Department IRAN-Shiraz-22 Bahman street- shapour str. Office of cutural heritage
2 University of Bologna
چکیده [English]
The ancient site of Tol-e Ajori is located 3 km from Persepolis, in a location called Bagh-e Firouzi. As a result of the thirteenth season of archaeological excavations of the Iranian-Italian joint mission (2009-2023), within the framework of the "From Palace to Town" project, a new perspective was opened. This new horizon is the discovery of a monumental gate in the paradise of Parsa. This building is NW-SE oriented with a deviation of 20 degrees from the east-west axis. This structure measures 29.06 meters (NE–SW) × 39.07 meters (NW-SE) and is composed of a massive wall 10.47 meters wide. Access to this room was possible through two corridors. With the discovery of Babylonian and Elamite cuneiform inscriptions and considering the function of the structure, it was determined that this building was a monumental gate.
This magnificent gate, on a larger scale, resembles the design of the famous Ishtar gate (ca. 580 BC), which was founded by one of the two first rulers of Achaemenid dynasty and predates the construction of Persepolis. It is likely that the purpose of constructing this gate was to commemorate the conquest of the city of Babylon in 539 BC during the reign of Cyrus the Great. The structure is entirely made of brick and mudbrick: the entire wall surfaces were decorated with glazed bricks. The decoration on the lower parts of the walls features geometric patterns and floral motifs. Numerous glazed bricks recovered from the debris of the building indicate that the wall surfaces were entirely adorned with depictions of mythological animals such as the bull and the composite Mušḫuššu creature. This historic structure provided access to a royal garden (paradise), which included a large palace, the ruins of which are now located in the Firouzi 5 area.
کلیدواژه‌ها [English]
- Gate
- Paradise
- Parsa
- Tol-e Ajori
- Achaemenid
)