نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضوهیئت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری کشور

10.22059/jarcs.2024.380698.143285

چکیده

همکاری و همسویی نقاشان، فلزگران و قلم‌زنان ماهر دورۀ ساسانی موجب گردید تا شاهکار آنان در زمرۀ اشیاء شاخص و منحصر به فرد گنجینه‌ها و مجموعه‌های شخصی در سراسر دنیا قرار گیرد. از سویی توجه و علاقه‌ی قشری خاص به این دسته از آثار موجب گردید تا جاعلان اموال هنری فرصت را غنیمت شمرده و مصنوعات تقلبی خود را به سبک آن‌ دوره تولید نمایند؛ بنابراین بایسته است؛ با توجه به آمار بالای کشف اشیاء از سوداگران آثار فرهنگی– تاریخی، اموال ضبط‌شده از آنان را با نگاهی ژرف‌تر بررسی کرده.

این مقاله‌ به مطالعۀ بشقاب سیمین با نقش قوچ که به سبک دوره ساسانی تولید‌ شده و از قاچاقچیان به دست آمده‌است، می‌پردازد؛ اثری که به عنوان شیء اصل در دفتر اموال گنجینۀ ساری ثبت شد اما در بازبینی، اصالت آن توسط نگارنده مورد تردید قرار‌گرفت، در روند انجام کارشناسی مجدد، بشقابی که فرد جاعل از روی آن الگوبرداری نمود شناسایی و مراحل بررسی اصالت آن در مقاله ارائه گردید.

این مقاله ضمن اشاره به شیوه‌های تشخیص اصالت بشقاب‌ گنجینه ساری، به معرفی نقش‌ بشقاب اصل دوره ساسانی که الگوی فرد جاعل قرار گرفت، می‌پردازد. هنرمند ساسانی توانست از روی تجربه و به شکل کاملاً ذهنی با حذف قرینه‌سازی و استفاده از نیروهای بصری ناشی از شکل و زمینه، مناسب‌ترین ترکیب‌بندی را در نقش زمینه پدید آورد. در نتیجۀ این مطالعات، اصالت بشقاب گنجینۀ ساری مردود اعلام گردیده و در نهایت این اثر به عنوان یک شیء جعلی در دفتر اموال مخزن ثبت گردید.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Authentication of newly finding silver plate with ram design, Museum of Sari

نویسنده [English]

  • saman soortiji

Member of the scientific faculty of Iran's Cultural Heritage and Tourism Research Institute

چکیده [English]

Cooperation of skilled Sassanid painters and metal workers led to creation of masterpieces in the collections and museums and around the world. Especially, the silver plates that decorated by augmentation, hammering, engraving, gilding, and other technics. From one hand, noble tastes led to creation of the artifacts, whereas forgers take the opportunity to produce forgeries similar to original artifacts. Therefore, it should be noted that high rate of discoveries from smugglers, the objects must be study and authenticate deeper. Present paper studies a silver plate with a ram design that produced through Sassanid period and discovered of smugglers in Mazandaran province. The plate registered in the historical list of Sari Collection, however, the author hesitated the authentication of the same object. Through study, the author recognized the original plate, which led to present paper as the authentication and comparison of both. Present paper points to the authentication methods of the Sassanid silver plate, while introduce motifs that reflect a powerful government with royal requisites and religious rites, however, they express skillfulness of a master who created the most appropriate composition using subjectivity and limitation of correlation. Consequently, authentication of the plate denied and listed as a forgery in the list.

کلیدواژه‌ها [English]

  • silver plate
  • Sassanid
  • ram
  • composition
  • forgery
  • collection of Sari