نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• حسین بادامچی ¹
• سید شهروز توکلی ²

¹ دانشگاه تهران

² گروه تاریخ دانشگاه تهران

چکیده

یکی از انواع مشروعیت پادشاهان در دوران باستان، مشروعیت الوهی است. فرمانروا در این چهارچوب، پا را از ادعای نمایندگی خدا و تبار الهی فراتر می‌گذارد و خود را یک خدا معرفی می‌کند. بنا بر اسناد و مدارک، به نظر می رسد که نخستین نمونۀ رسمی از اعلام الوهیت شاهان در بین‌النهرین، در دوران حکومت اکد و به دست نرام-سین (حدود 2261-2206 پ.م.) صورت گرفته‌است. دوران حکومت اکد یا سلسلۀ سارگنی، با نخستین کوشش برای یکپارچگی موفقیت‌آمیز بین‌النهرین و ایجاد سنت‌های سیاسی حکومت‌های آتی همراه است. بدین ترتیب، الوهیت پادشاه در این دوره و رابطۀ آن با سنت‌های سیاسی، اهمیت پیدا می‌کند. به علاوه، اهمیت مورد نرام-سین به عنوان نخستین نمونۀ رسمی از این ایدئولوژی در بین‌النهرین، که موجی هرچند سطحی از الوهیت رسمی شاهان را در پی داشت، دوچندان می‌شود. از این رو تصمیم گرفته شد تا به رغم کمبود منابع مربوط به پادشاهی الوهی نرام-سین نسبت به شاه-خدایان بین‌النهرینی پس از او، و همچنین تمرکز عمدۀ مطالعات بر موارد متاخرتر، تفصیلی بر پادشاهی الوهی نرام-سین و جوانب مختلف آن ارائه گردد. در این مقاله کوشیده شد تا فرآیند سیاسی‌ای که موجب ادعای الوهیت نرام-سین گشت، جایگاه و وضعیت الوهی وی، اهداف کلی وی از این اقدام، ریشه‌ها و عواملی که موجب این ادعا شدند، پیامدهای این ایدئولوژی و تاثیرات بلندمدت آن، تشریح شده و این موضوع که آیا ادعای الوهیت در دوران اکد، تنها به نرام-سین منحصر است یا خیر، به بحث گذاشته شود.

کلیدواژه‌ها

• نرام-سین
• اکد
• پادشاهی الوهی
• بین‌النهرین
• مشروعیت

عنوان مقاله [English]

Naram-Sin’s Divinity: a re-examination

نویسندگان [English]

• Hossein Badamchi ¹
• Tavakoli Tavakoli ²

¹ University of Tehran

² Department of History, University of Tehran

چکیده [English]

Divine kingship is a form of claiming legitimacy in the Ancient Near East. The ruler in this format, goes beyond claiming divine representation or decent and direclty introdcues himself a god. According to historical records, the first formal example of divine kingship is attested in the Old Akkadian perion by Naram-Sin who rules approximately from 2261 to 2206 BC. The Sargonic or the Old Akkadian period witnessed the first attempt at the political unification in the ancient Mesopotamia and created a political tradition of kingship. Thus divine kingship is of especial interest when one studies the political tradtions of that period. Furthermore, Naram-Sin as the founder of such ideoplogy makes it more intersting since it created a mave although superficial of divine kingship. Although the research on Naram-sin’s divinty is scarce and the scholars have focused more on the later tradition, the present research intends to focus on Naram-sin as the founder of that tradition to highlight various aspects of divine kingship during the Old Akkadian period in terms of causes and consequences. The poliitcal process that led to the claim of divinty by Naram-sin, the nature of his divintiy, goals he hoped to achieve, origins and caused that led him there, and the long term imprints that he left on the Mesopotamian political tradition will be examined in this paper.

کلیدواژه‌ها [English]

• Naram-sin
• Akkad
• divine kingship
• Mesopotamia
• legitimacy