نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 هیات علمی

2 فاقد سمت

3 Department of Archaeology, University of Tehran

چکیده

شناخت شیوههای تدفین بازتابی از فرهنگ و عقاید بشری است که در دوران مفرغ با ظهور و رشد مراکز مهم شهری اهمیت ویژه‌ای پیدا می کند. علاوه بر آن در دوران مفرغ ارتباطات تجاری بسیار گسترده شده و سبب شکل گیری مفاهیم مشترک و برهم کنش های فرهنگی می شود. از موضوعات مهم این دوره سنت های تدفینی است که انواع مختلفی را شامل می شود. یکی از مهمترین سنت های فرهنگی حوزه میانه آسیا سنت تدفینی تهی گور است که در پژوهش حاضر ارزیابی آن مهم‌ترین هدف است. تهی‌گور‌ها که قبوری فاقد اسکلت هستند، شاید کارکرد یادمانی داشته اند. در میانه آسیا که بخش وسیعی از آن شرق ایران است، تهی گورها از دوره مفرغ قدیم در گورستانهای شهرسوخته، شهداد و خنامان شروع شده و در دوره های بعد به عنوان پدیده ای فراگیر گسترش یافته است. در این راستا سوال اصلی پژوهش ارزیابی مجدد گاهنگاری و بررسی منشایابی آن است. فرض کلی بر این منطق استوار است که با توجه به مدارک باستان شناسی و گاهنگاری آنها منشأ اصلی این سنت یا شیوه تدفینی به منطقه جنوب شرق ایران و شاید دوره مفرغ قدیم و محوطه شهرسوخته سیستان نسبت داده شود. این سنت سپس در دوره مفرغ میانی در گورستان خنامان و شهداد کرمان رواج یافته و در نهایت در راستای ارتباطات فرهنگی، جابجایی مردم و اندیشه‌ها مکانیزم شبکه‌های ارتباطی، تجارت‌های غیر مستقیم و پیشه‌وران کوچ‌رو، به‌صورت فراگیر در مناطق شرقی موسوم به میانه آسیا در دوره مفرغ جدید، انتشار پیدا کرده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A New perspective of cenotaph Tradition in Eastern Iran: Case Studies from Shahr-e Sokhteh, Shahdad (Khabis) and Khonaman

نویسندگان [English]

  • Hassan Basafa 1
  • sadegh davari 2
  • Nasir Eskandari 3

1 University of Neyshabur

2 Not

3 Department of Archaeology, University of Tehran

چکیده [English]

Recognition of burial methods and interpretation of grave artifacts are reflection of human beliefs about the other world, customs, religious beliefs as well as social structures and complexities. The emergence of urban centers and their expansion in the Early and Middle Bronze Age led to the formation of extensive exchanges and interactions between the most important cultural centers in eastern Iran and Central Asia. During this period, special burial traditions were formed, the most important of which is cenotaph, whose understanding about the origin is one of the main objectives of the present study. This tradition started from the Early Bronze Age in the southeast at Shahr-e Sokhteh, Shahdad and Khonaman sites and in later periods it is considered as a pervasive phenomenon in the eastern half of Iran and Central Asia. In this regard, the main question of the research is why cenotaphs are formed. The general assumption is based on this logic that according to the quantitative and chronological study of the statistical community, the main origin of this tradition or burial method is attributed to the southeastern region of Iran and perhaps the Early Bronze Age at Shahr-e Sokhteh. This tradition then spread in the Middle Bronze Age in Khonaman and Shahdad Cemeteries of Kerman and finally in the direction of cultural communication, movement of people and ideas, communication network mechanism, indirect trade and nomadic craftsmen, spread widely in Central Asia in the late Bronze Age.

کلیدواژه‌ها [English]

  • BMAC culture
  • Shahre-Sokhte
  • Shahdad
  • burial traditions
  • Cenotaphs