نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری باستانشناسی، دانشگاه تربیت مدرس
2 استاد گروه باستانشناسی، دانشگاه تربیت مدرس
چکیده
فرایندهای دگرگونی درباره برهم‌کنش دست‌افزارها و ساختار‌ها با محیط، اعم از طبیعی و فرهنگی بحث میکند. فرایندی که طی آن، از چگونگی شکل‌گیری تپه یا محوطه تا آنچه امروز به چشم می‌آید، بحث می‌شود. بررسی این فرایندها و شناخت آنها به باستانشناس کمک میکند تا بتواند تغییرات مواد فرهنگی درروند کاوش را بهتر درک نماید و تفسیر واقعی‌تری نسبت به این مواد داشته باشد. چراکه برخی از این عوامل دگرگونی میتوانند بر ماهیت مواد فرهنگی، مکان قرارگیری آنها و تغییر شکل ظاهری آنها تأثیر مستقیم و یا غیرمستقیم داشته باشند. در این پژوهش تلاش شده است با بهرهگیری از فرایندهای دگرگونی به تفسیر مواد فرهنگی حاصل از کاوش نجاتبخشی گورستان تپه بیمارستان آشخانه پرداخته شود. گورستان تپه بیمارستان بر روی تپهای طبیعی در حاشیه جنوبی شهر آشخانه قرار دارد. هدف از کاوش در تپه بیمارستان نجات دادههای فرهنگی آن پیش از تسطیح کامل آن بود. این گورستان نخست در دوران پیش‌ازتاریخی عصر آهن به‌عنوان گورستان استفاده میشد و بار دیگر در دوران اسلامی نیز به‌منظور دفن مُردگان مورداستفاده قرار گرفت. به همین علت بسیاری از گورهای عصر آهن تخریب‌شده و فقط حجم انبوهی از قطعات سفالهای شاخص عصر آهن در کاوش به دست آمد. سفالهای به‌دست‌آمده از این گورستان با فرهنگهای شمال مرکز و شمال غرب ایران از یک‌سو و سفالهای فرهنگ داهستان کهن در جنوب غرب ترکمنستان شباهتهای فراوانی را نشان میدهد. بررسی جزئیتر این سفالها و مقایسههای سفالی انجام‌شده دو دوره از عصر آهن را مشخص کرد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Site Formation Process as Seen from Tpe Bimarestan-e Ashkhane Excavations Data
نویسندگان [English]
- mohsen dana 1
- alireza Hejebri Nobari 2
1 modars
2 modares
چکیده [English]
Transformation Processes cover the issues on interactions between tools and structures with natural and cultural environments. These processes provide a profound concept on the archaeological site formations through which the sites were subjected to the various alterations. Understanding of these processes and their context helps archaeologist to interpret archaeological data in an appropriate way. In this research we have tried to use transformation processes for interpreting of cultural material of a rescue excavations carried out at Tepe Bimarestan in Ashkhane town, North Khorasan Province. Tepe Bimarestan Cemetery is located on the natural hill in the southern periphery of Ashkhane town. The aim of the excavations at this site was at the first to rescue cultural data Bulldozer diggings. This mound was used as cemetery during Iron Age and then by Islamic Periods. Because of the latter, many of Iron Age graves were destroyed except just one escaped. By this process there have been a great number typical Iron Age sherds were scattered over the site. Pottery sherds of Tepe Bimarestan show a close similarity to those found from the Northern Central and northwestern Iran as well as to the potteries of Archaic Dehistan Culture from South-West Turkmenistan. A more detailed study of these pottery comparisons clarified two periods of the Iron Age; 1- Early Iron Age and or earlier; and 2- Late Iron Age. The results obtained could help to conclude that the site was firstly used as a cemetery during the early Iron Age but then during the Late Iron Age this place was altered to have been settled temporarily by the nomadic peoples.
کلیدواژه‌ها [English]
- Cemetery
- North Khorasan Province
- Transformation Processes
- Iron Age
- Islamic Periods
- Early and Late Iron Age
)