نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانش آموخته کارشناسی ارشد باستان شناسی دانشگاه نیشابور
2 دانشجوی کارشناسی ارشد باستان شناسی دانشگاه نیشابور
3 استادیار گروه باستان شناسی دانشگاه نیشابور
چکیده
دوره پارتی در ایران به نسبت دیگر دورههای تاریخی، کمتر شناخته شده است. اطلاعاتی که متون تاریخی و جغرافیای تاریخی ارائه می کنند، میتوان خاستگاه اشکانیان را در سرزمینهای شمالشرق ایران بویژه خراسان و بخشهایی از دشت گرگان پیجویی نمود. با گذشت زمان و تغییر مراکز دولتی این سلسله از شمالشرق ایران به سرزمینهای غربی، هنر و فرهنگ آنها نیز رفتهرفته دگرگون شده که تنها میتوان بقایای آن را در مراکز دولتی غربی آنها به طور ملموس مشاهده کرد. از طرفی بر اساس مطالعات محدود و ناهمگونی که در خراسان انجام شده است، میتوان این دوره فرهنگی را در منطقه کاملاً ناشناخته محسوب کرد. براساس بررسیهای باستانشناختی دشت مشهد، تپه اسماعیل آباد با مواد سطحی متعلق به دوره پارتی شناسایی شده است. در پژوهش حاضر تلاش میشود براساس مطالعات گونه شناسی و مطالعات تطبیقی، سنتهای سفالی دوره پارتی حوضه کشفرود را تا حدی بازسازی نمود که به نوعی میتواند روشن کننده بخشی از فرهنگ پارتی منطقه خراسان و همچنین مبنای گاهنگاری نسبی این دوره در منطقه محسوب شود. نتایج حاصل از پژوهش بیانگر وجود فرمها و گونههای سفالی متعددی است که بدلیل منشأ بودن و شکل گیری اولیه سلسله پارتی در این منطقه تا حدی از سنتهای سفالی دوره قبل(دوره آهن، فرهنگ موسوم به یاز) وام گرفته و دارای کلاس های محلی نسبت به دیگر سنتهای شناخته شده در مناطق مرکزی و غربی ایران نیز میباشد.
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
Explanation of Early Pottery Features in Kashafrud River Basin: Based on the typology of Pottery,s Esmail- Abad site in Mashhad
نویسندگان [English]
- moh davari 1
- fatemeh mousivand 2
- hassan basafa 3
1 neishpur
2 فاقد سمت
3 Assisten
چکیده [English]
The parthian period in Iran is less known than other historical periods. The information that presents historical and historical geography can be the source of the Parthians in Northeast Iran, especially Khorasan and parts of the Gorgan plain. With the passage of time and changing the governmental centers of this series from the northeastern part of Iran to the Western lands, their arts and cultures have also been transformed, which can only be seen in the remnants of its western state centers. On the other hand, based on limited studies and heterogeneity in Khorasan, this cultural period can be considered completely unknown in this area. Based on archaeological investigations of the Mashhad plain, the Ismail-Abad Tappeh has been identified with surface materials belonging to the Parthian period. In the present research, it is attempted to reconstruct the Kashafrud River basin's parchment traditions, based on the typological studies and comparative studies, which can somehow clarify the cultures of the Khorasan region, as well as the basis of the relative syntax of this period in the region. The results of the research indicate that there are several forms and types of pottery that, due to the origin and initial formation of the dynasty in this area, are borrowed to some extent from the ancient traditions of the previous period (Iron period, the culture of the so-called Yaz) and have classes Local is also known as other well-known traditions in the central and western parts of Iran.
کلیدواژهها [English]
- Khorasan
- Kashafrud River Basin
- Parthian Period
- Typology
- Pottery