نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری باستان‌شناسی دوره تاریخی، دانشگاه محقق اردبیلی
2 استادیار گروه باستان‌شناسی دانشگاه محقق اردبیلی
3 دانشیار گروه باستان‌شناسی دانشگاه محقق اردبیلی
4 دانشیار گروه باستان‌شناسی دانشگاه تهران
چکیده
تلاش پادشاهان ساسانی در احداث شهرها به اندازه‌ای درخشان بود که به‌‌نام هر یک از آن‌ها یک یا چند شهر به ثبت رسیده است. چنان‌که از منابع تاریخی برمی‌آید، جندیشاپور یکی از شهرهای مشهور شاپور اول در خوزستان است که همانند بیشاپور با پلان مستطیلی‌شکل ساخته شده بود و همانند بیشاپور، از یک‌طرف به رودخانه‌ی سیاه منصور محدود بود. لیکن در اینجا قلعه و دژی وجود نداشته تا از شهر حفاظت کند. باوجود کثرت مکتوبات تاریخی درخصوص این شهر عصر ساسانیان اطلاعات اندکی درباره‌ی تاریخ دقیق احداث و روند تداوم استقرار آن در دست است. همچنین سازمان اجتماعی ساکنان شهر و عملکرد محله‌های آن در هالهای از ابهام قرار دارد. به‌منظور رفع ابهاماتی از این‌دست، مطالعات باستانشناسانه نگارندگان با نقشه‌برداری و تهیه عکس هوایی از این شهر و سپس بررسی سامانمند باستانشناختی در آن به انجام رسید و درمجموع چهل و یک تپه باستانی شناسایی و ثبت شد. هدف پژوهش حاضر شناخت دورههای استقراری و چگونگی روند تداوم شهر تا دورههای اسلامی بود. نتایج گونهشناختی، مطالعه‌ی تطبیقی یافتههای سطحی، گاهنگاری و شناخت دورههای استقراری این شهر را در پی داشت و روشن ساخت که استقرار در آن تا قرون متأخر اسلامی تداوم داشته است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Archaeological Evidence for the Chronology and Occupation Processes of Jondishapur City
نویسندگان [English]
- mohammad saeidpour 1
- KARIM HAJEZADEH 2
- REZA REZALO 3
- HASAN KARIMYAN 4
1 Faculty member
2 Faculty member
3 Faculty member
4 Faculty member
چکیده [English]
Jundishapur is one of the towns with a rectangular plan, built by Shapur I in the north of the Kuzistan close to the Mansor River and like Bishapur, on one side is limited to the river, but here there is no fort and castle to protect the city. Archaeological studies in Jundishapur were carried out by mapping and aerial photography and systematic archaeological examination and a total of forty one point of occupation were identified. The abstract results of the index samples along with written sources made it clear that the establishment has continued throughout Christian centuries. The water flowed in the city from the Mansoor black harbor through the Jundishapur Bridge. Due to the decrease in water in the summer, a qanat was built in 14 km length from the Dez River to adjust and increase the water level of the Jundishapur River representing the efforts of Sasanians in the water supply system.
کلیدواژه‌ها [English]
- City Jundishapur City
- Sasanians
- Archaeological Chronology
- Islamic pottery
- Sassanid Water Supply System
)