نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی¬ارشد باستان¬شناسی دانشگاه تهران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد باستان¬شناسی دانشگاه تربیت مدرّس

چکیده

مطالعه و درک ساختارهای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی جوامع عصر آهن، یکی از جنبه‌های مهم مطالعات باستان شناسی این دوره به شمار می‌رود. تاکنون پژوهشهای باستان شناختی عصر آهن ایران تا حدّ زیادی به مطالعه و مقایسة گونه شناختی یافته‌های حاصل از کاوش در گورستان‌های این دوره پرداخته و کمتر توجّهی به مطالعه و بازسازی جنبه‌های گوناگون ساختارهای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی جوامع این دوره شده است. آگاهیهای باستان شناختی ما از عصر آهن ایران تا حدّ زیادی برپایة کاوش در گورستانهای این دوره استوار است و در این میان، توجّه چندانی به داده‌های ارزشمند محوطه‌های استقراری نشده است. بیشتر پژوهشگران تا به امروز مردمان عصر آهن ایران را جوامعی فاقد ساختارها و نهادهای سازمان یافتة اداری و سیاسی تلقّی نموده و به صِرف شمار اندک محوطه‌های استقراری مردمان این دوره را دامدارانی کوچرو معرّفی نموده‌اند. مطالعه، تفسیر و تحلیل یافته‌های حاصل از کاوش در محوطه‌های استقراری این دوره در مرکز فلات ایران، افقی نوین دربارة حضور نهادهای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی و وجود سازمان یافتگی‌هایی را در این میان بر ما آشکار ساخته است. کشف چند قطعه سفال خاکستری با نقش مهر استوانه‌ای در کنار شواهدی چون مهرها، توکن‌های گچی، خمره‌های بزرگ سفالی و بقایای پلمپ در خمره در میان انباری و فضاهایی با کاربری ویژه در محوطه‌های بزرگ و مهم استقراری عصر آهن، شواهدی از سازمان یافتگی‌های اقتصادی ـ اجتماعی به ویژه در ارتباط با امور کشاورزی و فعّالیّت‌های مربوط به آن در اختیار قرار می‌دهد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Some Evidences on Social and Economic Institutions of Iron Age Societies in the Center of the Iranian Plateau

نویسندگان [English]

  • Sajjad Alibaigi 1
  • Shokouh Khosravi 2

1

2

چکیده [English]

Studying and understanding social, economic and political structures of Iron Age societies is an important aspect of archaeological studies on this age. Archaeological surveys of Iron Age in Iran have so far been concentrated on typological study and comparison of the findings obtained from excavations in the cemeteries of this era, and little attention has been paid to examining and reconstructing various social, economical and political aspects of societies of this period. Our archaeological knowledge of Iron Age Iran is greatly based on the excavations carried out in cemeteries of this period, but settlement sites have not been examined sufficiently.
Most researchers have so far classified Iron Age peoples of Iran as societies lacking organized political and administrative institutions, and have referred to them as wanderers, on the basis of the small number of the settlement sites. Studying, explaining and analyzing the data obtained from the excavation of the settlement sites of this period can prove the existence of social, economic and political institutions and that they were well organized.
The discovery of some grey potsherds with cylinder seal impressions along with such evidences as seals, plaster tokens, big crocks and remains of crock plumps in granaries and places of special usage in large and important Iron Age settlement sites, provides good evidence on social and economic organizations related to agricultural affairs.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Impressed Pottery
  • Iron Age
  • organization
  • Settlement Sites