طیبه رحیمی؛ حسن کریمیان؛ کاظم امیدی
چکیده
سابقه ارتباط ساکنان سرزمینهای ایران و چین و به مدتها پیش از ظهور اسلام بر میگردد. به گواهی منابع مکتوب و مستندات باستان شناسانه، تجربه موفق ارتباطی دو سرزمین حتی متعاقب سقوط ساسانیان ادامه یافت. با ...
بیشتر
سابقه ارتباط ساکنان سرزمینهای ایران و چین و به مدتها پیش از ظهور اسلام بر میگردد. به گواهی منابع مکتوب و مستندات باستان شناسانه، تجربه موفق ارتباطی دو سرزمین حتی متعاقب سقوط ساسانیان ادامه یافت. با تغییر پایتخت جهان اسلام به بغداد، باب جدیدی از مراودات دریایی آغاز و موجبات رونق مسیر دریایی و رشد بنادر خلیج فارس را فراهم ساخت. گزارشهای تاریخی سدههای اولیه تا قرن دهم هجری، اطلاعات قابل توجهی را از روند مراودات پر فراز و نشیب این دو سرزمین ارائه میدهند. روند مراودات نشان داده است که با تحولات تاریخی دو جانبه همسو بوده است. اما این موضوع تاکنون از طریق مطالعات باستانشناسی که شواهد این ارتباطات را مستقیماً از طریق بررسی یافتههای مکشوفه از این منطقه دنبال میکند، مورد ارزیابی قرار نگرفته است، از این نظر فهم واقعی آنها را دشوار میکند. با توجه به اینکه مطالعات باستانشناسی با رویکردی مسئله محور یافتههای فرهنگی را مورد بررسی قرار میدهد، به دنبال این موضوع هستیم که گاهنگاری یافتههای سفالی تا چه میزان بر روند مراودات و نوسان آن تاکید دارند؟ در راستای پاسخ به این پرسش، از نتایج بررسی و مطالعات یافتههای سفالی محوطههای باستانی این منطقه استفاده شده است. یافتههای پژوهش نشان داد هر چند گزارشهای تاریخی صراحتاً در پارهای موارد بر لغو کامل مراودات یا غیر مستقیم بودن آن تاکید دارند اما گاهنگاری یافتههای سفالی منطقه خلیج فارس روندی مستمر را در واردات آنها نشان میدهد و حاصل آن بر یکپارپگی اطلاعات، بویژه دقت در گاهنگاری یافتههای سفالی و مطالعه کمی آنها تاکید دارد.