نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری باستان‌شناسی، گروه باستان‌شناسی، واحد علوم تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 هیات علمی پژوهشکده باستان شناسی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری کشور

3 استادیار، گروه باستان‌شناسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

فاصله زمانی بین قرن سوم تا ششم میلادی (دوره ساسانی) ازنظر باستان‌شناسی و بررسی تحولات و دگرگونی‌های فرهنگی فلات ایران از اهمیت بسیار برخوردار است. در این دوره ساخت و استفاده از اشیای فلزی، خصوصاً فلزات گران‌بها، ازنظر هنر و ظرافت فلز گری به درجه اوج کمال خود رسیده است. این تحولات عظیم در صنعت فلزگری علاوه بر تأثیرات که بر اشیای فلزی که مصارف روزمره داشته، در گورآونده های فلزی نیز تأثیرگذار بوده است. به همین دلیل ما شاهد وجود اشیای زیبا و نفیس از لحاظ هنری در گورستان‌های دوره‌ ساسانی هستیم. هدف اصلی این پژوهش بررسی فرم و تزئینات ظروف فلزی مکشوفه در گورستان‌های دوره‌ ساسانی، شمال ایران است تا از این طریق اطلاعاتی جامع در خصوص فن ساخت، کاربری، نقوش به‌کار رفته بر روی این ظروف به دست بیاوریم. داده‌های این پژوهش بر اساس کاوش‌های باستان‌شناسی جمع‌آوری و مورد پژوهش قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد رایج‌ترین گونه ظروف فلزی مکشوفه از این منطقه شامل؛ کاسه‌، پیاله، جام، تنگ و بشقاب بوده است. این ظروف علاوه بر کاربری روزمره، نشان دهنده‌ی نوعی جایگاه اجتماعی و سیاسی صاحبان آن و در مواردی به‌ عنوان ذخیره، سرمایه در مناسبات تجاری است. این ظروف عمدتاً به شیوه ریخته‌گری و شیوه چکش‌کاری ساخته شده‌اند. اکثر ظروف مکشوفه بدون نقش هستند ولی برخی از ظروف دارای نقوش جانوری، پرندگان، انسانی و هندسی هستند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Survey of the Grave goods of the Sassanid period Northern Iran (metal utensils) from archaeological excavations

نویسندگان [English]

  • soheil ahmadi vastani 1
  • Jebrael Nokandeh 2
  • mostafa dehpahlavan 3

1 PhD Student in Archeology, Department of Archeology, Research Sciences Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

2 Research Fellow of Iranian Center for Archaeological Research,Research ,Research institute of cultural Heritage and Tourism (Richt)

3 Assistant Professor, Department of Archeology, University of Tehran, Tehran, Iran

چکیده [English]

The period between the third and sixth centuries AD (Sassanid period) is very important in terms of archeology and the study of cultural changes and transformations of the Iranian plateau. During this period, the manufacture and use of metal objects, especially precious metals, reached its peak of perfection in terms of the art and delicacy of metallurgy. These huge changes in the metalworking industry, in addition to the effects on metal objects that have been used daily, have also affected Grave goods . For this reason, we see the existence of beautiful and exquisite objects in terms of art in the cemeteries of the Sassanid period. The main purpose of this study is to investigate the form and decoration of metal vessels discovered in the Sassanid period cemeteries, northern Iran, in order to obtain comprehensive information aboutthe construction technique, use, and designs used on these vessels. The data of this research have been collected and researched based on archaeological excavations. The results show that the most common types of metal utensils discovered in this area include; There were bowls, cups, goblets, jugs and plates. In addition to everyday use, these vessels represent a kind of social and political position of their owners and in some cases as a reserve, capital in trade relations. These utensils are mainly made by casting and hammering. Most of the discovered vessels are without patterns, but some of the vessels have animal, bird, human and geometric motifs.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Grave good
  • metal utensils
  • Northern Iran
  • Survey، Sassanid