سیاوش سراقی؛ حسن فاضلی نشلی؛ مرتضی حصاری
چکیده
چکیده:
کاوشهای باستانشناسی در حوضه رودخانه بشار در استان کهکیلویه و بویراحمد، برای نخستین بار شواهد و مدارکی در ارتباط با فرهنگهای عصرمفرغ قدیم و میانی در حوزه زاگرس جنوبی ارائه نمود. کاوش در این ...
بیشتر
چکیده:
کاوشهای باستانشناسی در حوضه رودخانه بشار در استان کهکیلویه و بویراحمد، برای نخستین بار شواهد و مدارکی در ارتباط با فرهنگهای عصرمفرغ قدیم و میانی در حوزه زاگرس جنوبی ارائه نمود. کاوش در این منطقه، در دو محوطه متمرکز بود. یک محوطه استقراری به نام دزک و یک محوطه گورستانی با نام دهدومن. نتایج کاوشها تصویر اولیهای از فرهنگهای هزاره سوم ق.م در این منطقه به دست داد و نشان داد که حوضه رودخانه بشار، به دلیل موقعیت جغرافیایی و چشمانداز طبیعی، یک حوزه بین فرهنگی است که در عصر مفرغ، دو حوزه اصلی و شناخته شده این دوره یعنی دشت خوزستان و جلگه فارس را به هم مرتبط نموده و در عین حال با فرهنگهای همزمان در منطقه کرمان و حوزه جنوبشرق و همچنین زاگرس مرکزی و غرب فلات مرکزی در تعامل و ارتباط بوده است. مهمترین مدارکی که موید وجود یک چنین سطحی از برهمکنشها و ارتباطات فرهنگی بین حوضه رودخانه بشار و سایر مناطق بوده است، سنتهای مشترک سفالی است. در این مقاله، با انجام مطالعات گونهشناسی مقایسهای مجموعه سفالهای به دست آمده از کاوش محوطه دزک، به وجوه مشترک و تشابهات موجود بین فرمها، تکنیک ساخت و تزئین سفالهای این محوطه با سنت های سفالی دشت خوزستان، جلگه فارس، زاگرس مرکزی و دیگر مناطق هم زمان، به میزان برهمکنشهای فرهنگی این دوره پرداخته شده است.
واژگان کلیدی: محوطه دزک، عصرمفرغ، سفال، دوره شوشIII/IV، دوره بانش/ آغازعیلامی، دوره کفتری