مجید ساریخانی؛ محمود حیدریان؛ پروانه احمد طجری
چکیده
زاگرس مرکزی و نواحی شرقی آن به‌لحاظ زیستمحیطی شرایط به‌نسبت مناسبی برای شکل‌گیری استقرارهای باستانی دارند. از جمله نواحی شرقی آن میتوان به دشت میان‌کوهی ملایر اشاره کرد که در مجاورت دشت‌های ...
بیشتر
زاگرس مرکزی و نواحی شرقی آن به‌لحاظ زیستمحیطی شرایط به‌نسبت مناسبی برای شکل‌گیری استقرارهای باستانی دارند. از جمله نواحی شرقی آن میتوان به دشت میان‌کوهی ملایر اشاره کرد که در مجاورت دشت‌های همدان، نهاوند و بروجرد قرار گرفته است. طبق شواهد باستان‌شناختی، شروع استقرار در این دشت از دوره مسوسنگ قدیم است؛ هرچند با بررسی‌های سال‌های اخیر، چندین محوطه از دوران نوسنگی نیز در منطقه شناسایی شده است. پژوهش حاضر به بررسی استقرارهای مسوسنگ و مفرغ حاشیه جنوب شرقی این دشت می‌پردازد. اساس این پژوهش بر مطالعه دادههای باستان‌شناختی حاصل از بررسی این حوزه استوار است. تحلیل دادههای جمع‌آوری شده الگوی استقراری محوطه‌ها با استفاده از نرمافزار ArcGIS، روشهای آماری چندمتغیره، دادههای مکانی رقومی و عوامل زیستمحیطی بهصورت تقسیم طبقات ارائه شده است. مطالعه میزان تأثیر و تأثر فرهنگ‌های مناطق هم‌جوار و تبیین تحولات اجتماعی ـ فرهنگی حوزه بر اساس دادههای باستان‌شناختی از دیگر مباحث مطرح در این پژوهش است. با توجه به مقایسه و تطبیق داده‌ها بیشترین ارتباطات فرهنگی منطقه با زاگرس مرکزی و دشت کنگاور بوده و با آنالیز خوشهای، در هر دوره دو بافت پراکنشی در منطقه مورد مطالعه، براساس توزیع عناصر محیطی مشاهده شد.
