ﺭﺿﺎ ﻧﻆﺮﻱ اﺭﺷﺪ؛ خلیل الله بیک محمدی
چکیده
بررسی و شناسایی باستانشناختی به روشهای گسترده یا فشرده، از رایجترین روشهای کاربردی برای شناخت آثار، تغییرات فرهنگی و زیستبوم فرهنگی است؛ بررسی و شناسایی دشتها، درهها و مناطق مختلف، قطعاً ...
بیشتر
بررسی و شناسایی باستانشناختی به روشهای گسترده یا فشرده، از رایجترین روشهای کاربردی برای شناخت آثار، تغییرات فرهنگی و زیستبوم فرهنگی است؛ بررسی و شناسایی دشتها، درهها و مناطق مختلف، قطعاً نتایجی را دربر دارند که در کنار یکدیگر میتواند اطلاعات جامع و کاملی از چگونگی حضور و برهمکنش جوامع باستانی ارائه دهد. دشتهای دامنههای مختلف رشتهکوه الوند و بهطور اخص، دشت مرتفع میانکوهی تویسرکان از جمله مهمترین مناطق شرق زاگرس مرکزی است که همواره موردتوجه جوامع مختلف انسانی بوده و از پتانسیل بالایی جهت مکانگزینی زیستگاهها و استقرارگاههای جوامع اولیه برخوردار بوده است. در زمستان 1391، در راستای اجرای طرح پژوهشی «بررسی، شناسایی، مستندسازی تکمیلی و ثبت آثار باستانی شهرستان تویسرکان»، با هدف شناسایی و ثبت محوطههای باستانی و آثار تاریخی واجد شرایط، این منطقه بهصورت فشرده (پیمایشی) مورد بررسی باستانشناختی قرار گرفت. برآیند عملیات بررسی، شناسایی 44 محوطه از دوران مسوسنگ تا ادوار متأخر اسلامی بود. در این میان، از 3 محوطه آثار دورۀ مسوسنگ، در 4 محوطه آثار دورۀ مفرغ و تنها از 2 محوطه آثار عصر آهن شناسایی شد. دورۀ مسوسنگ این منطقه با سفالهای شاخص نوع دالما، ظروف پایهدار منقوش موسوم به BOB؛ عصر مفرغ با سفال یانیقی و عصر آهن نیز با سفالهای نوع نخودی و خاکستری مورد مطالعه قرار میگیرند. پژوهش پیشِرو به مطالعه و تحلیل الگوی پراکنش و توزیع مکانی استقرارهای انسانی در دورههای مسسنگی تا آهن، برآورد سلسلهمراتب مکانهای باستانی و ارتباط فضایی آنها در کرانۀ غربی رشتهکوه الوند با یکدیگر و مناطق فرهنگی همجوار میپردازد.