نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• شقایق هورشید

کارشناس ارشد پژوهشکده باستان شناسی پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی کشور،تهران،ایران

چکیده

آغاز پژوهش‌های میدانی دشت دهلران به اوایل قرن بیستم میلادی بازمی‌گردد. در این مدت، پژوهش‌ها عمدتاً بر نیمه شمال‌غربی دشت متمرکز بوده است تا نیمه جنوب‌شرقی آن (دشت پَتَک). اما در اواخر سال 1394 نیمه جنوب‌شرقی آن با عنوان (برنامه بررسی و شناسایی شبکه زهکشی 23 از سامانه ملی گرمسیری ) به سرپرستی نگارنده مورد پیمایش و بررسی فشرده قرار گرفت. در مرحله نخست، هدف اولیه و کلی این برنامه که شناسایی و مستندنگاری محوطه‌ها بود، محقق شد و نتایج آن هدف بعدی یعنی تعیین جایگاه گاهنگاری و درک چگونگی مکان‌گزینی استقرارها و شناخت برهمکنش‌های فرهنگی آنها با نواحی همجوار را با استفاده از مواد فرهنگی مکشوفه فراهم نمود. در مجموع از میان 56 محوطه شناسایی شده 22 محوطه دارای شواهد سطحی دوره-های اوروک تا پایان عیلام نو بودند که در گام نخست، این تعداد نمایانگر افزایش چهار برابری تعداد استقرارها، نسبت به نتایج بررسی‌های پیشین بود. همچنین در گام بعدی، با ثبت محوطه‌های اوروکی مشخص گردید که جمعیت ساکن در دشت نسبت به دوره قبل از خود یعنی روستانشینی جدید افزایش چشمگیری یافته است. سپس در دوره جمدت‌نصر جمعیت به شدت کاهش یافته و مجدداً در دوره سلسله‌ها شاهد افزایش استقرارها هستیم اما این روند افزایشی در دوره عیلام قدیم پایان گرفته و در دوره‌های عیلام میانه و عیلام نو روندی کاهشی یافته است که احتمالاً می‌تواند در نتیجه تاثیرات مراکز قدرت فرامنطقه‌ای و تغییرات اقلیمی باشد.

کلیدواژه‌ها

• دهلران
• دشت پَتَک
• بررسی باستان شناسی
• اوروک
• عیلام

موضوعات

• برای مشاهده مقالات مرتبط با موضوع، روی نام موضوع کلیک کنید.

عنوان مقاله [English]

The Chronological Analysis and Process of Evolution of Settlements from The Uruk Period to the End of Neo- Elamite Period, in The Deh Luran Plain (Patak)

نویسنده [English]

• shaghayegh Hourshid

Iranian Center for Archaeological Research (ICAR), Tehran, Iran

چکیده [English]

The beginning of field research in the DehLuran Plain dates back to the early of twentieth century. During this period, researches have been mainly focused on the northwestern part of the plain rather than its southeastern part (Patak Plain). However, the southeastern part of the plain, was intensively surveyed at the end of year of 2015. The primary purpose of this program was identifying and documentation of the sites, which was achieved. The next goal, namely determining the chronological position and understanding how the settlements located and recognizing their cultural interactions, compared to neighboring area, by using the discovered cultural materials, that is also achieved.

In total, out of the 56 identified sites in this archaeological survey, 22 sites had surface evidence of the Uruk Period until the end of Neo-Elamite Period, which in the first step, this number represents a fourfold increase in the number of the settlements by compared to the results of previous studies. Also, in the next step, with the registration of the Uruk Sites, it was found that, the population was living in the plain compared to the previous period, namely the Later Village Period has increased significantly. Then, the population decreased sharply in the JemdetNasr Period and we can see an increase in the settlements again in the Dynasty Period, but this increasing trend ended in the Old Elamite Period and decreased in the Middle and Neo-Elamite Periods, this decreasing has probably occurred because of the effects of trans-regional power centers and climate change.

کلیدواژه‌ها [English]

• Deh Luran
• Patak Plain
• Archaeological Survey
• Uruk
• Elamite