نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری گروه باستانشن اسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران- تهران-ایران.
2 گروه باستان شناسی، تخت جمشید
3 استاد گروه باستانشناسی، دانشکده ادبیات، دانشگاه تهران، تهران، ایران
چکیده
به نظر میرسد با یورش تازیان به ایران، زبان فارسی دری در نواحی خراسان بزرگ بالیده شد. زبان فارسی دری که زبان درباری ساسانیان بود با جابجایی از تیسفون (بارگاه ساسانیان) و فارس (خاستگاه ساسانیان) و گریز پادشاه و خاندانهای بزرگ درباری از آنجا به نواحی شرقی به ویژه خراسان در یکی-دو دهه اول یورش تازیان، رشد بسیاری کرد. سوال این است که روال گسترش زبان فارسی در خراسان در ارتباط با روند جابجایی جمعیتی ایرانیان از غرب و جنوب به نواحی شرقی شاهنشاهی فروپاشیده ساسانی چگونه بوده است؟ ما در این پژوهش با بررسی دوره انتقالی از ساسانی به آغاز دوران اسلامی و برای یافتن آتشکدههایی که تا سدههای اولیه دوام آوردند، نتیجه گرفتیم که با افت و خیز آماری تعداد محوطههای این دورهها، گویا ایرانیان در یورشهای سخت اولیه از مقابل شمشیر تازیان همراه درباریان از نواحی جنوبی ایران به ویژه فارس و نیز مرکز شاهنشاهی آنها، تیسفون، راهی سرزمین آتش برزینمهر، خراسان شدند. این مهاجران دو شیوه استقراری برای خود اختیار کردند: یکم، در روستاها و دوم، حرکت در یک منطقه با روش کوچروی؛ ایشان با این سیستم توانستند به زندگی ادامه داده و از عواید مصالحه دهقانان که در اواخر دوره ساسانی شکل گرفتند با عربها یکی پاسداری از فرهنگ و زبان فارسی در خراسان بود که در آنجا باعث پیشرفتهایی کرده، بالیده شد. سالها تلاش ایرانیان مهاجر در احیاء سبک‌های معماری و شعری در خراسان نشان داد که گرچه ایشان در میدان نبرد باختند اما در رزمگاه فرهنگی سربلند بیرون آمدند.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Archaeological Evidence of the Rise of the Dari Persian language in Khorasan
نویسندگان [English]
- Ali Hozhabri 1
- Ahmadali Asadi 2
- Kamal al-Din Niknami 3
1 PhD Candidate in Archaeology, Archaeology Department, Literature Faculty, University of Tehran, Tehran, Iran
2 Persepolis . Archaeology Group
3 Department of Archaeology, Literatur Faculty, University of Tehran, Tehran, Iran
چکیده [English]
It seems that with the invasion of Iran by the Arabs, the Dari Persian language flourished in the Greater Khorasan region. Dari Persian, which was the Sasanian court language, grew greatly with the displacement of Ctesiphon (Capital of Sasanian) and Fars region (FatherLand of Sasanian) and the flight of the king and large court families from there to the eastern regions, especially Khorasan in the first one or two decades of the Arabs invasion. The question is what was the process of spreading the Persian language in Khorasan in relation to the process of population movement of Iranians from west and south to the eastern regions of the collapsed Sasanian Empire? In this study, by examining the transition period from the Sasanian to the beginning of the Islamic era and to find fire temples that lasted until the early centuries, we concluded that with the statistical fluctuation of the number of sites in these periods, it seems that Iranians are under attack. Early hardships in front of the swordsmen with the courtiers from the southern regions of Iran, especially Fars and their imperial center, Ctesiphon, went to the land of Ādur Burzēn-Mihr, Khorasan. These immigrants adopted two methods of settlement: first, in the villages and second, moving in an area by nomadic method; He was able to survive with this system and was proud of the income of the peasants' compromise that was formed at the end of the Sasanian period with the Arabs, one of which was the protection
کلیدواژه‌ها [English]
- Persian language
- Khorasan
- archaeological data
- Linguistic origin
- Dari Persian
)