نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
- حمید نظری 1
- ژان فرانسوا ریتز 2
- مگالی ریزا 3
- رضا سلامتی 4
- شنون ماهان 5
- محمد علی شکری 4
- ژان لوک میشلت 6
- میشل مسلوت 6
- محمد فروتن 7
- شیرین زارعی 1
1 کرسی یونسکو در مخاطرات زمین شناسی ساحلی، پژوهشکده علوم زمین، تهران، ایران
2 دپارتمان علوم زمین، UMR 5243, دانشگاه مونت پلیه، مونت پلیه، فرانسه
3 مرکز اروپایی تحقیقات و آموزش در علوم زمین زیست محیطی، سرژ، فرانسه
4 سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران
5 سازمان زمین شناسی امریکا، صندوق پستی: 25046, M.S. 974 ، دنور، ایالات متحده امریکا
6 UMR IDES، دانشگاه پاریس- جنوب، 91405 ارسی، فرانسه
7 دانشکده زمین شناسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
چکیده
چکیده
گسل آستانه به طور کلاسیک به عنوان سرچشمه ویرانگرترین رخداد لرزه ای تاریخ در شمال خاوری ایران، زمین لرزه856 کومس با بزرگای تخمینی بین 4/7 تا 9/7 توصیف می‌شود.
در این مقاله بر پایه نتایج به دست آمده از پژوهش‌های پارینه لرزه شناسی برآمده از ترانشه‌های AT1 AT4 , AT3 , AT2, و AT5 در راستای گسل آستانه به تعیین بزرگای لرزه‌های گذشته و دوره بازگشت آنها می‌پردازیم. مطالعه‌ی پارینه لرزه شناسی در راستای گسله در دو ساختگاه کفه گلی پلایا و گرابن، شواهدی از رخداد 5 تا 8 زمین لرزه را در گذشته را ارائه می‌نماید که با استفاده از تاریخ گذاری لومینسانس و رادیوکربن تعیین سن شده‌اند. جوانترین گسیخت لرزه ای در ترانشه AT5 در بازه ی زمانی BP 20 ± 700 سال و 140 ± 1370 سال سن IRSL دیده شد که می‌تواند منطبق بر گسیخت تاریخی زلزله کومس باشد. واکاوی و اندازه‌گیری ریخت شناسی تجزیه و تحلیل در امتداد پهنه گسل جابه‌جایی هم ارز 3/0± 9/3 متر را برای زمین لرزه پیش از آخر برآورد می‌نماید. گسیختگی سطحی نشان دهنده بزرگای گشتاوری بین 3/7 و 5/7 قابل مقایسه با بزرگی تخمینی برای رخداد تاریخی کومس است. توزیع رخدادهای گذشته در طول زمان نشانگر یک الگوی لرزه‌ای شبه دوره‌ای با دوره بازگشت میانه 230 ± 1800 سال می‌باشد.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
The historical earthquake of 856 AD Qumis: A review of paleoseismological studies of the Astaneh Fault System, Central Alborz
نویسندگان [English]
- Hamid Nazari 1
- Jean-François ritz 2
- Magali Rizza 3
- Reza Salamati 4
- shenon mahan 5
- mohammad ali shokri 4
- J-L Michelot 6
- m Massault 6
- mohammad foroutan 7
- Shirin Zarei 1
1 UNESCO Chair on Coastal Geo-Hazard Analysis, Research Institute for Earth Sciences, Tehran-Iran
2 Laboratoire Géosciences Montpellier - UMR 5243, Université de Montpellier, France
3 Centre Européen de Recherche et d’Enseignement des Géosciences de l’Environnement, CEREGE-France
4 Geological Survey of Iran, Tehran-Iran
5 US Geological Survey, Box 25046, M.S. 974, Denver CO 80225, USA
6 UMR IDES, Université Paris-Sud, 91405 Orsay, France
7 : Faculty of Geology, University of Tehran, Tehran-Iran
چکیده [English]
Abstract
The Astaneh Fault is classically described as the source of the most destructive seismic event in the history in North-Eastern Iran, the 856 Qumis earthquake with an estimated magnitude between 7.4 and 7.9. In this article, based on the results obtained from paleoseismological researches from trenches AT1, AT2, AT3, AT4 and AT5 along the Astaneh Fault, we will determine the magnitude of past earthquakes and their return period. The paleoseismological study along the fault in the two argillic sagpond of Playa and Graben structures provides evidence of 5 to 8 earthquakes in the past, which were determined by using the luminescence and radiocarbon age dating.
The youngest seismic rupture was observed in the AT5 trench in the period of 700 ± 20 years BP and 1370 ± 140 years IRSL age, which can be consistent with the historical rupture of the Qumes earthquake. Analysis and measurement of morphological analysis along the fault zone estimates the equivalent displacement of 3.9±0.3 meters for the penultimate earthquake. The surface rupture indicates a moment magnitude between 7.3 and 7.5, comparable to the magnitude estimated for the historical 856 Qumis event. The distribution of past events over time shows a quasi-periodic seismic pattern with a mean return period of 1800 ± 230 years.
کلیدواژه‌ها [English]
- Continental Tectonics
- Alborz
- Astaneh Fault
- Qumis earthquake
- Paleoseismology
)