مقاله پژوهشی
ساختار بصری مشروعیت در آثار ساسانی و بیزانس
ساختار بصری مشروعیت در آثار ساسانی و بیزانس

غزاله ایرانی ارباطی؛ محمد خزایی

دوره 10، شماره 2 ، دی 1397، صفحه 1-18

https://doi.org/10.22059/jarcs.2018.68504

چکیده
  مفهوم مشروعیت در حکومت دینی ساسانی بر مبنای فرّه شکل‌گرفته و شاه را به اقتدار دنیوی و معنوی رسانده ‌است. فرّه نیرویی است ایزدی که به‌واسطه ارتباطات حکومتی، وارد امپراتوری بیزانس نیز گردیده و درنهایت ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
بازاندیشی سنگ نگاره ی ساسانی خان تختی؛ یادمان نبرد آذرآبادگان
بازاندیشی سنگ نگاره ی ساسانی خان تختی؛ یادمان نبرد آذرآبادگان

بهرام آجورلو؛ فهیمه کوهساری

دوره 10، شماره 2 ، دی 1397، صفحه 19-28

https://doi.org/10.22059/jarcs.2018.68412

چکیده
  نقش برجسته‌ی عهد ساسانی خان­تختی در کوه پیرچاووش روستای خان­تختی در نزدیکی شهر سلماس در استان آذربایجان­غربی قرار دارد که دو سوار و دو پیاده را نمایش می­دهد که پیادگان حلقه­هایی را از سواران ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
مقایسه سبکی گاهنگاری پیکرک‌های انسانی شهر سوخته با فرهنگ‌های همجوار در دوره مفرغ
مقایسه سبکی گاهنگاری پیکرک‌های انسانی شهر سوخته با فرهنگ‌های همجوار در دوره مفرغ

مهین جهانجش؛ روح الله شیرازی؛ مجتبی خوارزمی؛ زینب افضلی

دوره 10، شماره 2 ، دی 1397، صفحه 29-46

https://doi.org/10.22059/jarcs.2019.68515

چکیده
  در شهر سوخته، پیکرک­ها یکی از مواد و اشیای فراوانی هستند که نشان‌دهنده‌ی بخشی از هنر و وضعیت کلی جامعه آن زمان بوده­اند. بررسی انواع پیکرک­های انسانی شهرسوخته در دوره مفرغ نشان می­دهد که نظیر ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
شواهدی نویافته از معماری محوطه‌های استقراری هزاره‌های دوم و اول قبل از میلاد در کرانه‌های جنوب غرب دریای کاسپی(گیلان)
شواهدی نویافته از معماری محوطه‌های استقراری هزاره‌های دوم و اول قبل از میلاد در کرانه‌های جنوب غرب دریای کاسپی(گیلان)

ولی جهانی؛ الیاس بابایف

دوره 10، شماره 2 ، دی 1397، صفحه 47-65

https://doi.org/10.22059/jarcs.2019.68517

چکیده
  معماری هزاره‌های دوم و اول ق.م. در استان گیلان، موضوع مطالعه بسیاری از پژوهش‌های میدانی اخیر بوده و اطلاعات خوبی از وضعیت مساکن مردم گیلان در این ادوار به‌دست‌آمده است. در این مقاله ضمن معرفی مختصر ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
بررسی تطبیقی نقوش براق در نگاره‏های معراج دوران اسلامی با برخی از لگام‏های مفرغی لرستان
بررسی تطبیقی نقوش براق در نگاره‏های معراج دوران اسلامی با برخی از لگام‏های مفرغی لرستان

مریم خسروی؛ علیرضا طاهری

دوره 10، شماره 2 ، دی 1397، صفحه 67-81

https://doi.org/10.22059/jarcs.2018.226529.142389

چکیده
  در روایات ‌اسلامی به معراج پیامبر به‌وسیله مرکبی شگفت‌انگیز بنام «براق»، اشارات زیادی شده است. تصاویر و توصیفات متفاوتی از براق، در نگاره‌ها و متن‌های ادبی برجای‌مانده است. همچون: استر، اسب ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
یک گورستان: کاوش تپه بیمارستان آشخانه (خراسان شمالی) از دیدگاه فرایندهای دگرگونی
یک گورستان: کاوش تپه بیمارستان آشخانه (خراسان شمالی) از دیدگاه فرایندهای دگرگونی

محسن دانا؛ علیرضا هژبری نوبری

دوره 10، شماره 2 ، دی 1397، صفحه 83-97

https://doi.org/10.22059/jarcs.2019.68527

چکیده
  فرایندهای دگرگونی درباره برهم‌کنش دست‌افزارها و ساختار‌ها با محیط، اعم از طبیعی و فرهنگی بحث می‌کند. فرایندی که طی آن، از چگونگی شکل‌گیری تپه یا محوطه تا آنچه امروز به چشم می‌آید، بحث می‌شود. بررسی ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
تحلیل الگوی استقرار دوره مس سنگی دشت رودبار جنوب، حوزه فرهنگی هلیل رود
تحلیل الگوی استقرار دوره مس سنگی دشت رودبار جنوب، حوزه فرهنگی هلیل رود

علی دانشی؛ نصیر اسکندری

دوره 10، شماره 2 ، دی 1397، صفحه 99-118

https://doi.org/10.22059/jarcs.2019.68530

چکیده
  دشت رودبارجنوب و ارتفاعات پیرامون آن در جنوب شرق ایران از دیرباز به‌واسطه اقلیم مناسب دارای قابلیت‌های فراوان جهت استقرار جمعیت‌های انسانی بوده است. بررسی­های باستان‌شناسی دشت رودبار جنوب به‌عنوان ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
مدارک باستان شناسی دوران آغازایلامی و ایلام قدیم در تپه سنجر خوزستان
مدارک باستان شناسی دوران آغازایلامی و ایلام قدیم در تپه سنجر خوزستان

علیرضا سرداری زارچی؛ سمیرا عطارپور

دوره 10، شماره 2 ، دی 1397، صفحه 119-138

https://doi.org/10.22059/jarcs.2018.201768.142266

چکیده
  ظهور فرهنگ ایلامی و شکل­گیری حکومت در این دوره در جنوب غرب ایران، فارغ از مدارک تاریخی، مسئله­ای است که از منظر مدارک باستان­شناختی در سال­های اخیر چندان موردتوجه قرار نگرفته و صرفاً به یافته­های ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
بازنگری در گاه نگاری و سبک‌شناسی گوردخمه کیکاوس صحنه
بازنگری در گاه نگاری و سبک‌شناسی گوردخمه کیکاوس صحنه

مزدک شروین

دوره 10، شماره 2 ، دی 1397، صفحه 139-158

https://doi.org/10.22059/jarcs.2019.68535

چکیده
  گوردخمه کیکاوس صحنه دارای ایوانی با دو ستون آزاد و  دو دهلیز است که یکی در زیر دیگری واقع‌شده است. مطالعات و بررسی‌های میدانی انجام‌شده در این پژوهش نشان می‌دهد که دهلیز فوقانی در شکل اولیه خود تنها ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
آنالیز ایزوتوپ های پایدار استرانسیوم و تعیین افراد بومی یا غیربومی در گورستان‌های باستانی، مطالعه موردی: گورستان عصر آهن محوطه باستانی گوهر تپه
آنالیز ایزوتوپ های پایدار استرانسیوم و تعیین افراد بومی یا غیربومی در گورستان‌های باستانی، مطالعه موردی: گورستان عصر آهن محوطه باستانی گوهر تپه

فهیمه شیخ شعاعی؛ کمال الدین نیکنامی

دوره 10، شماره 2 ، دی 1397، صفحه 159-170

https://doi.org/10.22059/jarcs.2019.68536

چکیده
  امروزه آنالیز­های ایزوتوپی، راه گشای بسیاری از مسائل مهمِ مطرح در باستان‌شناسی و انسان‌شناسی است ازجمله، بازسازی رژیم­های غذایی گذشته، ترسیم رد پایِ مهاجرت­های باستانی، بررسی و شناسایی تغییرات ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
بررسی ساختاری آثار گنجینه جیحون
بررسی ساختاری آثار گنجینه جیحون

صدرالدین طاهری؛ رضا بایرام زاده

دوره 10، شماره 2 ، دی 1397، صفحه 171-184

https://doi.org/10.22059/jarcs.2019.68537

چکیده
  این نوشتار تلاش دارد با بررسی آثار «گنجینه جیحون» به گونه‌شناسی این مجموعه و نشانه‌شناسی بن‌مایه‌های هنری آن بپردازد. مهم‌ترین اهداف این پژوهش بررسی فن‌آوری ساخت و تزیین آثار گنجینه جیحون، ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
جایگاه ارزش و ارزش‌شناسی در رویکردهای گذشته‌ی حفاظت و مرمت در محوطه‌ی میراث جهانی تخت جمشید
جایگاه ارزش و ارزش‌شناسی در رویکردهای گذشته‌ی حفاظت و مرمت در محوطه‌ی میراث جهانی تخت جمشید

پریسا عبدالهی؛ کورس سامانیان

دوره 10، شماره 2 ، دی 1397، صفحه 185-203

https://doi.org/10.22059/jarcs.2019.68538

چکیده
  بررسی دوره‌های حفاظتی در تخت‌جمشید نشان می‌دهد رویکردها تا ابتدای دهه‌ی 1340 ه.ش عمدتاً معطوف به حفاری و اکتشاف، و پس‌ازآن بر موضوع حفاظت و مرمت و بیشتر بر اساس مفاد منشور ونیز متمرکز بوده است. هدف این ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
مطالعه میزان تاثیر فقه و قوانین اسلامی در ساختار محله‌ها و سازه‌های مسکونی بافت تاریخی شهر یزد، نمونه موردی: محله گلچینان شهر یزد
مطالعه میزان تاثیر فقه و قوانین اسلامی در ساختار محله‌ها و سازه‌های مسکونی بافت تاریخی شهر یزد، نمونه موردی: محله گلچینان شهر یزد

حمید عزیزی بندرآبادی؛ حسن کریمیان

دوره 10، شماره 2 ، دی 1397، صفحه 205-220

https://doi.org/10.22059/jarcs.2018.208157.142295

چکیده
  به نظر بسیاری از محققان، اعتقادات را می‌توان تأثیرگذارترین عامل در شکل یابی فضاهای شهرهای اسلامی و ساختار عناصر معماری آن‌ها دانست.در این میان، شهر یزد یکی از معدود شهرهای کشور است که بافت کهن و محلات ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
بررسی‌های باستان‌شناختی شرق آذربایجان، فصل اول؛ شمال شهرستان نمین، استان اردبیل
بررسی‌های باستان‌شناختی شرق آذربایجان، فصل اول؛ شمال شهرستان نمین، استان اردبیل

محمد علیزاده سولا؛ رضا رضالو؛ کریم حاجی زاده؛ بهروز افخمی

دوره 10، شماره 2 ، دی 1397، صفحه 221-238

https://doi.org/10.22059/jarcs.2019.68542

چکیده
  شرق شمال غرب ایران (استان اردبیل) باوجود آثار ارزشمند، در ادبیات باستان‌شناسی ایران کمتر شناخته‌شده و گاه نگاری آن بر اساس کاوش‌های حوزه دریاچه ارومیه شکل‌گرفته است. نمین به‌عنوان شرقی‌ترین بخش اردبیل ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
بازیابی تزئینات معماری دوره تیموریان در نگاره‌های کمال‌الدین بهزاد
بازیابی تزئینات معماری دوره تیموریان در نگاره‌های کمال‌الدین بهزاد

مهدی کاظم پور؛ مهدی محمدزاده؛ راضیه حیدری

دوره 10، شماره 2 ، دی 1397، صفحه 239-258

https://doi.org/10.22059/jarcs.2019.68543

چکیده
  مدارک تصویری ازجمله مهم‌ترین مدارک در مطالعۀ تاریخ و به‌خصوص تاریخ معماری ایران است. مدارک تصویری انواع مختلفی دارد که نقاشی نوعی مهم در میان آن‌هاست که ظرفیت‌های آن، چندان شناخته‌شده نیست و کمتر ...  بیشتر