بررسی و معرفی سفال‌های عصرآهن نی تپه: جلگه گرگان
بررسی و معرفی سفال‌های عصرآهن نی تپه: جلگه گرگان

مهدی جاهد؛ کمال الدین نیکنامی؛ جبرئیل نوکنده

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 22 شهریور 1400

https://doi.org/10.22059/jarcs.2021.323464.143017

چکیده
  ورکانه / هیرکانیا (جلگه گرگان، دهستان/مشهد مصریان) از مناطق کلیدی باستان‌شناسی در کلیت جغرافیایی ایران فرهنگی محسوب می‌شود. پژوهش‌های باستان‌شناسی در این منطقه عمری بیش از صدسال دارد، بااین‌وجود ...  بیشتر
بررسی روشمند و تحلیل روند شکل‌گیری محوطه پارینه‌سنگی خانه‌سر1 در شرق مازندران
بررسی روشمند و تحلیل روند شکل‌گیری محوطه پارینه‌سنگی خانه‌سر1 در شرق مازندران

حسین رمضان پور؛ کمال الدین نیکنامی؛ سجاد علی بیگی

دوره 16، شماره 1 ، بهمن 1402، ، صفحه 1-1

https://doi.org/10.22059/jarcs.2021.322540.143010

چکیده
  محوطه خانه‌سر1 رخساره‌ای متشکل از نهشته‌های زمین شناختی پلیستوسن است که در 700 متری شرق غار کمیشان نکا قرار دارد. بر اساس روش نمونه‌برداری تصادفی روشمند، 4992 قطعه سنگ از این محوطه به دست آمد. دست‌ساخته‌های ...  بیشتر
منسوجات قبطی در کشاکش تحولات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی مصر، روم و ایران
منسوجات قبطی در کشاکش تحولات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی مصر، روم و ایران

رویا دیجو؛ مصطفی ده پهلوان؛ کمال الدین نیکنامی

دوره 15، شماره 1 ، خرداد 1402، ، صفحه 89-106

https://doi.org/10.22059/jarcs.2019.293773.142818

چکیده
  قبطی‌ها به سبب تولید بافته‌هایی با رنگ‌های گرم و درخشان هنرمندانی صاحب آوازه‌اند. در این دوران شاهد تأثیرگذاری منسوجات به‌عنوان وسیله‌ای برای بیان تمایزات اجتماعی، ارتباطات و ارزش‌های زیباشناختی ...  بیشتر
تاریخ اشکانیان و منابع سریانی نگاهی به تأثیر سنت تاریخ‌نگاری ملی ایرانیان بر منابع سریانی
تاریخ اشکانیان و منابع سریانی نگاهی به تأثیر سنت تاریخ‌نگاری ملی ایرانیان بر منابع سریانی

نرگس اسدپور؛ کمال الدین نیکنامی

دوره 13، شماره 4 ، اسفند 1400، ، صفحه 1-20

https://doi.org/10.22059/jarcs.2019.289750.142782

چکیده
  در مطالعات دوران تاریخی ایران با رگه های ناپیدا و آشکار از امپراتوری پر رمز و راز اشکانی موجه ایم که عده ای از مورخان و اندیشمندان را به خود علاقمند کرده است. پژوهش‌های امروزی با استفاده از منابع یونانی، ...  بیشتر
مطالعۀ مقدماتی و معرفی مجموعه سکه‌های هخامنشی مکشوفه از بندر عسلویه (؟) گنجینۀ اداره کل میراث فرهنگی مازندران
مطالعۀ مقدماتی و معرفی مجموعه سکه‌های هخامنشی مکشوفه از بندر عسلویه (؟) گنجینۀ اداره کل میراث فرهنگی مازندران

سامان سورتیجی؛ کمال الدین نیکنامی؛ هایده خمسه

دوره 13، شماره 1 ، خرداد 1400، ، صفحه 91-116

https://doi.org/10.22059/jarcs.2020.276508.142684

چکیده
  این مقاله، محصول مطالعۀ نظری و بررسی‌های اولیۀ تعداد‌240 عدد سکۀ شِکِل شاهنشاهی دورۀ هخامنشی است. این مجموعۀ با ارزش، به‌واسطۀ اقدام به‌موقع ضابطین انتظامی و قضایی مازندران، در سال 1389 در شهر آمل و از ...  بیشتر
گذرگاه کوهستانی غرب زاگرس مرکزی و شاهراه خراسان بزرگ بر مهرهای دورۀ اکد
گذرگاه کوهستانی غرب زاگرس مرکزی و شاهراه خراسان بزرگ بر مهرهای دورۀ اکد

محمّدامین میرقادری؛ کمال الدین نیکنامی

دوره 12، شماره 2 ، شهریور 1399، ، صفحه 247-266

https://doi.org/10.22059/jarcs.2020.256044.142556

چکیده
  منطقه سرپل­ذهاب در غرب زاگرس مرکزی و استان کرمانشاه، منطقه­ای مرزی میان ارتفاعات زاگرس و دشت­های پست میانرودان است و اصلی­ترین راه شرقی- غربی زاگرس مرکزی (شاهراه خراسان بزرگ) از آن عبور می­کند؛ ...  بیشتر
سازمان اداری تپه چغاماران ماهیدشت در عصر مفرغ قدیم: پیشنهاد یک فرضیه
سازمان اداری تپه چغاماران ماهیدشت در عصر مفرغ قدیم: پیشنهاد یک فرضیه

علی خایانی؛ کمال الدین نیکنامی

دوره 11، شماره 2 ، مهر 1398، ، صفحه 97-116

https://doi.org/10.22059/jarcs.2019.73101

چکیده
  مقاله‌ی پیش رو بر اساس مدارک اداری کاوش شده در تپه چغاماران ماهیدشت و همچنین پژوهش‌ها و کارهای میدانی که پیش‌تر در این منطقه انجام‌شده به ارائه‌ی یک فرضیه‌ در مورد سازمان اداری این محوطه و ماهیدشت ...  بیشتر
آنالیز ایزوتوپ های پایدار استرانسیوم و تعیین افراد بومی یا غیربومی در گورستان‌های باستانی، مطالعه موردی: گورستان عصر آهن محوطه باستانی گوهر تپه
آنالیز ایزوتوپ های پایدار استرانسیوم و تعیین افراد بومی یا غیربومی در گورستان‌های باستانی، مطالعه موردی: گورستان عصر آهن محوطه باستانی گوهر تپه

فهیمه شیخ شعاعی؛ کمال الدین نیکنامی

دوره 10، شماره 2 ، دی 1397، ، صفحه 159-170

https://doi.org/10.22059/jarcs.2019.68536

چکیده
  امروزه آنالیز­های ایزوتوپی، راه گشای بسیاری از مسائل مهمِ مطرح در باستان‌شناسی و انسان‌شناسی است ازجمله، بازسازی رژیم­های غذایی گذشته، ترسیم رد پایِ مهاجرت­های باستانی، بررسی و شناسایی تغییرات ...  بیشتر
شواهدی از فعالیت بنگاه‌های اقتصادی در الواح آغاز ایلامی شوش
شواهدی از فعالیت بنگاه‌های اقتصادی در الواح آغاز ایلامی شوش

زهرا میراشه؛ کمال الدین نیکنامی؛ بهمن فیروزمندی

دوره 9، شماره 1 ، خرداد 1396، ، صفحه 251-264

https://doi.org/10.22059/jarcs.2017.64015

چکیده
  با توجه به نوع اقلیم و رونق کشاورزی دشت شوشان، به نظر می‌آید که سیستم اقتصادی دوره‌ی آغاز ایلامی شبیه ‌به جوامع فئودالی است. در چنین سیستم‌هایی، دولت خان‌سالار محلی همچنین قدرت موازی مذهبی بخش وسیعی ...  بیشتر
سفال‌های غیردالمایی در بستر دالمایی: تشخیص باستان‌شناختی و توضیح آزمایشگاهی نمونۀ موردی: سها چای تپه زنجان
سفال‌های غیردالمایی در بستر دالمایی: تشخیص باستان‌شناختی و توضیح آزمایشگاهی نمونۀ موردی: سها چای تپه زنجان

رقیه رحیمی سرخنی؛ کمال الدین نیکنامی؛ معین اسلامی

دوره 8، شماره 2 ، اسفند 1395، ، صفحه 53-70

https://doi.org/10.22059/jarcs.2017.61726

چکیده
  سنت فرهنگی دالما مربوط به هزارۀ پنجم ق.م. در غرب ایران است. یکی از مهم­ترین ویژگی­های این سنت پراکنش وسیع سفال­های آن است. در مراکز اصلی سنت فرهنگی دالما، به­خصوص حوضۀ جنوبی دریاچۀ ارومیه چهار گونۀ ...  بیشتر
چرایی و چگونگی تعیین تفاوت‌های جنسیتی در رژیم‌های غذایی باستانی با استفاده از آنالیزهای ایزوتوپی
چرایی و چگونگی تعیین تفاوت‌های جنسیتی در رژیم‌های غذایی باستانی با استفاده از آنالیزهای ایزوتوپی

فهیمه شیخ شعاعی؛ کمال الدین نیکنامی

دوره 8، شماره 1 ، اردیبهشت 1395، ، صفحه 77-89

https://doi.org/10.22059/jarcs.2016.59496

چکیده
  امروزه آنالیزهای ایزوتوپی، راه­گشای بسیاری از مسائل مهم باستان­شناسی و انسان­شناسی است؛ ازجمله بازسازی رژیم­های غذایی گذشته، ترسیم ردّپای مهاجرت­های باستانی، بررسی و شناسایی تغییرات آب و ...  بیشتر
تجزیة عنصری خاک باستانی دورة مس ـ سنگی تپه زاغه برای شناسایی   مکان‌های فعالیت‌های ویژه
تجزیة عنصری خاک باستانی دورة مس ـ سنگی تپه زاغه برای شناسایی مکان‌های فعالیت‌های ویژه

کمال الدین نیکنامی؛ ایرج رضایی

دوره 5، شماره 2 ، اسفند 1392، ، صفحه 163-182

https://doi.org/10.22059/jarcs.2014.50404

چکیده
  بررسی­های انجام شده دربارة خاک محوطه­های باستانی نشان می­دهد که استقرار و سکونت انسان در یک ناحیة خاص، به سبب تولید دورریزها، فضولات، زباله­های خانگی و صنعتی و موارد متعدد دیگر، باعث افزایش برخی ...  بیشتر
عصرمفرغ قدیم در شرق زاگرس مرکزی- ایران
عصرمفرغ قدیم در شرق زاگرس مرکزی- ایران

عباس مترجم؛ کمال الدین نیکنامی

دوره 3، شماره 2 ، اسفند 1390، ، صفحه 35-54

چکیده
  یکی از مشخصه های فرهنگی شرق زاگرس مرکزی در هزاره سوم و دوره مفرغ قدیم گسترش زیستگاههای مربوط به فرهنگ یانیق در این ناحیه است. در بررسی میدانی 1387در دشتهای محدوده شرق زاگرس مرکزی واقع در حوضه الوند ما توانستیم ...  بیشتر