2024-03-28T22:21:32Z
https://jarcs.ut.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=8159
مطالعات باستان شناسی
باستان شناسی
2251-9297
2251-9297
1395
8
2
استقرارهای پیش از تاریخ دشت لوت، جنوب شرق ایران
نصیر
اسکندری
حکمت الله
ملاصالحی
حسن
فاضلی نشلی
دوازده فصل کاوشهای باستانشناختی در محوطۀ شهداد، اهمیت حاشیۀ غربی بیابان لوت واقع در جنوب شرق ایران را به لحاظ باستانشناختی افزونتر کرده است. در سال 1390 دشت لوت بررسی باستانشناختی شد، حاصل آن شناسایی 87 محوطۀ باستانی از هزارۀ پنجم پ.م تا دورۀ اسلامی بوده است. مقالۀ پیشرو به زیستگاههای پیش از تاریخ دشت لوت میپردازد که متعلق به هزارههای پنجم تا دوم پ.م هستند. به علت قرار گرفتن منطقۀ مورد مطالعه در مجاورت بیابان لوت، الگوی استقراری پیشازتاریخ دشت لوت تحتتأثیر منظرگاه بیابانی (Desert Landscape) پیرامونش بوده است. برهمکنشهای انسان با محیط در منظرگاه بیابانی دشت لوت، شگلگیری یک منظرگاه فرهنگی متمایز منطقهای را بهدنبال داشته است. واقعیتی که در الگوی پراکنش استقرارها، الگوی توسعۀ آنها و نوع محوطهها دیده میشود. نوشتار حاضر، به روندهای استقراری دشت لوت و همچنین برهمکنشهای منظرگاههای طبیعی و فرهنگی منطقه در دورۀ مسسنگی و عصر مفرغ میپردازد.
دشت لوت
شهداد
منظرگاه بیابانی
الگوی استقراری
باستانشناسی منظری
2017
02
19
1
15
https://jarcs.ut.ac.ir/article_61722_1fa57271168a1b476b9ffaf513f71347.pdf
مطالعات باستان شناسی
باستان شناسی
2251-9297
2251-9297
1395
8
2
پژوهشی در آئینهای تدفین دورۀ ساسانی در سواحل خلیجفارس
حسن
توفیقیان
محرم
باستانی
اغلب محققین بر این باورند که در دورۀ ساسانی، جسد مردگان در هوای آزاد رها میشد تا حیوانات و پرندگان آن را تجزیه کنند. پس از متلاشیشدن جسد، استخوانهای باقیمانده را در فرورفتگیها و طاقچههای ایجاد شده در صخرهها قرار میدانند. این فضاهای ایجاد شده در سنگ سخت کوه را استودان (استخواندان) مینامند. شمار زیادی از این استودانها در کوههای فارس مانند نقش رجب در دامنه کوه رحمت در حوالی زنگیآباد، در کوه رحمت حوالی استخر، روی سکویی در دامنه کوه گونداشلو، روی قطعهسنگی جداافتاده در نزدیکی نقش رستم، در سطح بریده سنگی بزرگ در تنگ حشک نزدیک سیوند، در اقلید نزدیک آباده و در بالای دژی مشرف به بیشاپور شناسایی شده است. این استودانها به دو صورت قبور دائمی و قبور موقت (دخمکها) در بدنۀ سنگی کوهها و یا لایههای کنگلومرا ایجاد شدهاند. در این پژوهش ضمن مطالعۀ نمونههای یادشده، تعدادی از استودانهای شناسایی شده در سواحل خلیجفارس که قابلمقایسه با نمونههای فارس میباشد، معرفیشده و کاربری واقعی آنها مورد بحث قرار میگیرد. این استودانها در سیراف، گورستان شغاب، بندر ریگ (گناوه)، گورستان تیس در چابهار و گورستان حصیرآباد در شهر اهواز واقع شدهاند.
قبور دستکند
ریگ
سیراف
تیس
شغاب
2017
02
19
17
34
https://jarcs.ut.ac.ir/article_61723_2952c8d21e5b10cfe10ee28dac3214fe.pdf
مطالعات باستان شناسی
باستان شناسی
2251-9297
2251-9297
1395
8
2
ساخت و سازمان فضایی شهرهای ایران در گذار از دورۀ ساسانی به دوران اسلامی
ستار
خالدیان
حسن
کریمیان
احمد
پور احمد
حامد
مظاهریان
شهرهای کهن ایران، در کنار نقش ارزشمند فرهنگی، نشاندهندۀ جریان زندگی مردمان هستند و هر یک از قسمتها و فضاهای آن، بخشی از ویژگیهای اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، اداری و مذهبی جامعه را نشان میدهند. پس با واکاوی و پژوهش آنها میتوان به گوشهها و جنبههای غیر مدون و ناشناختهای از سیر تحول زندگی بشر پی برد. ساخت و سازمان فضاهای شهری ایران در دوران گذار از دورۀ ساسانی به دوران اسلامی، نقشی انکارناشدنی در شناخت فرهنگ و تاریخ کشورمان دارد و چهبسا درک درست از این شرایط میتواند برای آینده و سنگبنای شهرهای ایران امروز نیز مفید واقع شود. نگارندگان در این پژوهش که از نظر هدف، کاربردی و روش انجام آن توصیفی و تحلیلی است، سعی دارند روند ساخت و سازمان فضایی شهرهای ایران در گذار از دورۀ ساسانی به دوران اسلامی را بر اساس دادههای حاصل از بررسیهای میدانی - کاوشهای باستانشناختی و منابع تاریخی مورد پژوهش قرار دهند تا بتوانند نقش و جایگاه اجتماعی و کارکردی هر بخش از شهر را مشخص نمایند و کیفیت و میزان تأثیرگذاری ساختار و نظام شهرسازی دورۀ ساسانی بر ساختار کالبدی شهرهای دوران اسلامی را روشن کنند و همچنین تحولات پیشآمده در این دوران را در ساخت و سازمان فضاهای شهری ایران مشخص کنند.
شهر
دوران اسلامی
دورۀ ساسانی
سازمان فضایی
شهر ساسانی
2017
02
19
35
51
https://jarcs.ut.ac.ir/article_61724_0416f647766448ede32a969624a165cc.pdf
مطالعات باستان شناسی
باستان شناسی
2251-9297
2251-9297
1395
8
2
سفالهای غیردالمایی در بستر دالمایی: تشخیص باستانشناختی و توضیح آزمایشگاهی نمونۀ موردی: سها چای تپه زنجان
رقیه
رحیمی سرخنی
کمال الدین
نیکنامی
معین
اسلامی
سنت فرهنگی دالما مربوط به هزارۀ پنجم ق.م. در غرب ایران است. یکی از مهمترین ویژگیهای این سنت پراکنش وسیع سفالهای آن است. در مراکز اصلی سنت فرهنگی دالما، بهخصوص حوضۀ جنوبی دریاچۀ ارومیه چهار گونۀ اصلی سفال دالما شناخته شده است. هرچه از مرکز اصلی دالما دورتر میشویم بهویژه در مناطقی که سنت دالمایی در تماس با سنتهای همزمان و همجوار خود قرارمیگیرد، بسترهای دالمایی گونههای متنوعتری از مواد فرهنگی را تجربه میکند. در برخی موارد سفالهای غیردالمایی در بستر کاملا دالمایی و گاهی سفالهای نوع دالمایی در بستر کاملاً غیردالمایی مشاهده میشود. در این مقاله، ابتدا سنتهای سفالی محوطۀ سها چای تپه زنجان بر اساس سبک ظاهری و تکنولوژیکی طبقهبندی شده و سپس هفده نمونه از گونههای متنوع با استفاده از روش تجزیۀ عنصریXRF مورد آزمایش قرار گرفته است. هدف از این نوشتار تعیین سبکهای سفالی اصلی و فرعی در بستری دالمایی در منطقهای دورتر از مرکز اصلی دالما در درۀ سجاسرود زنجان است. بر اساس نتایج بهدستآمده فرضیۀ مبتنی بر وجود سبکهای سفالی اصلی و فرعی ارزیابی و پیشنهاد میشود.
دالما
سبک
سنت
بستر
سها چای تپه
XRF
2017
02
19
53
70
https://jarcs.ut.ac.ir/article_61726_37934ea652e2abf58c9cddda2600e461.pdf
مطالعات باستان شناسی
باستان شناسی
2251-9297
2251-9297
1395
8
2
از کوه سیلخَزو تا کوه بیکنی: جغرافیای تاریخی سرزمین ماد در دورۀ آشور نو
سعدی
سعیدیان
بهمن
فیروزمندی شیره جینی
مسئلۀ جغرافیای تاریخی سرزمین مادها در زمان ذکر نخستین آنها، یعنی در دورۀ آشور نو همواره بحثبرانگیز بوده است. مادشناسان و آشورشناسان متقدم با توجه به حدود جغرافیایی این سرزمین در دورههای هخامنشی، اشکانی و ساسانی، قلمرو مادها در دورۀ آشور نو را از کوهستانهای زاگرس مرکزی تا مرکز فلات ایران دانستهاند اما از دهۀ هفتاد میلادی، رویکردی جدید و کمینهگرا نسبت به جغرافیای تاریخی زاگرس در دورۀ آشور نو ظهور یافت که قلمرو سرزمینهای زاگرسیِ مذکور در متون آشوری را بسیار محدود تصور کرده و رشتهکوه الوند را آخرین نقطۀ نفوذ آشوریان در شرق و فلات ایران میدانست و درنتیجه سرزمین ماد را نیز محدود به غرب الوند مینمود. در مقالۀ حاضر به بررسی صحت و سقم این دو عقیدۀ متضاد خواهیم پرداخت و همچنین سعی خواهیم نمود مرزهای کشور ماد در دورۀ آشور نو را مشخص نموده و شهرها و سرزمینهای اصلی آن را مکانیابی نماییم.
سرزمین ماد
متون آشوری
بیکنی
دماوند
الوند
2017
02
19
71
89
https://jarcs.ut.ac.ir/article_61728_a4491c016248676f2e749cf1530bc378.pdf
مطالعات باستان شناسی
باستان شناسی
2251-9297
2251-9297
1395
8
2
تعیین عملکرد و طرح معماری واحدهای نجومی مکشوفه در رصدخانه مراغه
جواد
شکاری نیری
پس از کاوش در سایت ویران رصدخانۀ مراغه، غیر از شالودههایی با پلانهای مدور، چیز دیگری از ساختارمعماری آن یافت نشد. با گذشت حدود 40 سال، طرح و شکل برخی از واحدهای نجومی رصدخانه، مشخص نبود. حفار رصدخانه در بارۀ شکل و عملکرد آنها به حدس و گمان پرداخت و امیدوار بود که پژوهشگران در آینده بتوانند گرهگشای معمای آنها باشند. این موضوع که کاربری یا عملکرد واحدهای معماری نجومی رصدخانه چگونه بوده است و این واحدها سرپوشیده بودهاند یا خیر، پرسشهای اساسی در پژوهش حاضر بود که حتی کاوشگران رصدخانه هم پاسخی به آنها نداده بودند. فرضیۀ ما این بود که با مطالعه در معماری رصدخانههای قدیمی سایر نقاط جهان، میتوان طرح، شکل و حتی احتمالاً عملکرد واحدهای معماری این رصدخانه را پیدا کرد. فرضیۀ دوم دربارۀ عملکرد یکسان یا مشابه یا مرتبط دو واحد مدوری بود که نزدیک بههم و همشکل بود. دستآورد اصلی مقاله، یافتن طرح اصلی و عملکرد تعدادی از واحدهای نجومی این رصدخانه بر اساس انجام بررسیها و مقایسههای دقیق با رصدخانۀ جیپور هند است. بررسی میدانی و متنی منابع و مقایسه و تطبیق مدارک و منابع برای نتیجهگیری، روش اصلی تحقیق را شامل میشود. احیای عملکرد اصلی واحدهای معماری رصدخانه، همراه با رونق گردشگری علمی و تلاش برای ثبت جهانی این اثر از اهداف پژوهش حاضر است.
رصدخانة مراغه
رام یانترا
پلانهای نجومی مدور
رصدخانة جیپور
دیگانسایانترا
2017
02
19
91
109
https://jarcs.ut.ac.ir/article_61771_3c4e52c6573c1dd913dc1e8af381b6c6.pdf
مطالعات باستان شناسی
باستان شناسی
2251-9297
2251-9297
1395
8
2
سیر تحول منظر فرهنگی میمند کرمان با تکیه بر مطالعات تاریخی و یافتههای باستانشناختی
میثم
لباف خانیکی
در تعیین و تعریف یک منظر فرهنگی، سه رکن جغرافیا (عرصۀ طبیعی فعالیت انسان)، تاریخ و مواد فرهنگی نقش اساسی ایفا میکنند. عرصۀ طبیعی میمند در شمال غرب استان کرمان بهروشنی تعامل این سه عنصر را نشان میدهد. در تلاش برای پاسخ به این پرسش که منظر فرهنگی میمند، از چه عناصری تشکیل شده و تحول آن از چه کیفیتی برخوردار بوده، نگارنده بخش شمالی شهرستان شهربابک شامل منطقۀ میمند و روستاهای مجاور آن را در سالهای 1392 و 1393 مورد بررسی میدانی قرار داد. یافتههای حاصل از این بررسی در کنار گزارشهای مندرج در متون تاریخی، بیانگر تغییر و تطور شیوههای معیشت در این منطقه در طول تاریخ است. بر پایۀ نتایج پژوهش حاضر، شرایط جغرافیایی و تاریخی، تعیین کنندۀ رفتارهای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی مردمان منطقه بوده است و با وجود روابط پیچیده و تحولات چندخطی در منظر فرهنگی میمند، میتوان روستای دستکند میمند را کانون و منشأ این تحولات دانست.
میمند
منظر فرهنگی
معماری دفاعی
کوچنشینی
یکجانشینی
2017
02
19
111
130
https://jarcs.ut.ac.ir/article_61772_f9e9fb1b9e7530ec2819a28e202daf28.pdf
مطالعات باستان شناسی
باستان شناسی
2251-9297
2251-9297
1395
8
2
بررسی شواهد باستانشناختی دورۀ ایلام میانه در حوضۀ کارون علیا
یعقوب
محمدی فر
کاظم
ملازاده
علی اصغر
نوروزی
شواهد باستانشناختی، جایگاه ساکنین کوهپایههای زاگرس را در تحولات دوران ایلام تأیید کرده است. اما اطلاعات منسجمی از کمیّت و کیفیت آثار این دوره در بخشهای داخلی ارتفاعات زاگرس و بهخصوص در سرشاخههای رود کارون در دست نیست. جدیدترین بررسیها و کاوشهای باستانشناختی حاکی از وجود شواهد قابلتوجهی از دوران ایلام میانه یا یکی از شکوفاترین مقاطع تاریخ ایلام در این مناطق است. بررسیهای میدانی، بازنگری و جمعبندی نتایج مطالعات جدید جایگاه منطقۀ کارون علیا را در قلمرو امپراطوری ایلام بهطور مستندی آشکار مینماید. کشف تپهها ومحوطههای باستانی، آثارمعماری، تدفینها،کتیبههای میخی و اشیاء سفالین ایلامی در این منطقۀ مرتفع و صعبالعبور، دریچههای تازهای بر روی ایلامشناسان گشوده است. بررسی این مدارک نشان میدهد که این مناطق برخلاف نتیجهگیریهای پیشین، نه در حاشیۀ قلمرو ایلام، بلکه در بطن معادلات سیاسی و اجتماعی جنوب غرب ایران در هزارۀ دوم قبل از میلاد قرار داشتهاند.
باستانشناختی
ایلام میانه
کارون علیا
زاگرس
جنوب غرب ایران
2017
02
19
131
150
https://jarcs.ut.ac.ir/article_61773_9ff67b961a73116bf4e75af2e3ed1804.pdf
مطالعات باستان شناسی
باستان شناسی
2251-9297
2251-9297
1395
8
2
شواهد باستانشناسی در سنسنجی زمینلغزش سیمره
خداکرم
مظاهری
زمینلغزش سیمره از بلایای طبیعی مهمی است که در جنوب شرق درۀ سیمره در حوزۀ شهرستان درهشهر رخ داده است. این زمینلغزش بهدلیل وسعت ابعاد و ویژگیهای خاص خود، تاکنون موردتوجه دانشمندان متعددی قرار گرفته است. درگذشته مطالعات متعددی در زمینۀ سنسنجی آن انجام شده، ولی هنوز از دید باستانشناسی محدودۀ زمان وقوع این رخداد معلوم نیست. هدف از پژوهش حاضر، سنسنجی زمان وقوع این زمینلغزش بر اساس شواهد باستانشناسی است. در این راستا، شواهد مکشوفه از سه نقطۀ مرتبط با زمینلغزش شامل محل لغزش، دهانۀ سد آواری و بستر دریاچۀ سیمره مورد مطالعه قرار گرفت. دادههایپژوهش در بررسیهای باستانشناسی گردآوری شد. نتایج نشانداد که زمینلغزش سیمره درآغازدورۀ هولوسن، همزمان با اوایل دورۀ نوسنگی رخ داده و موجب شکلگیری یک دورۀ فترت در روند سکونت در درۀ سیمره شده که تا اواخر دورۀ نوسنگی تداوم یافته است.
زمین لغزش سیمره
سن سنجی
شواهد باستان شناسی
بررسی های باستان شناسی
نوسنگی
2017
02
19
151
165
https://jarcs.ut.ac.ir/article_61774_ac6b7d3b4ae84272c78b7393edb4fa61.pdf
مطالعات باستان شناسی
باستان شناسی
2251-9297
2251-9297
1395
8
2
مطالعۀ گونهشناختی و گاهنگاری مقایسهای ظروف سفالین تپه گیان نهاوند: مجموعه موزۀ مقدم دانشگاه تهران
نیلوفر
مقیمی
تپه گیان نهاوند یکی از نخستین و مهمترین محوطههای کاوششده واقع در حوزۀ فرهنگی - جغرافیایی زاگرس مرکزی است. کاوش در این محوطه در سالهای 32-1931م. با روشهای غیر علمی و با دیدگاههای عتیقهجویی و کشف اشیاء نفیس انجام گرفت. با وجود چنین کاوشی، آثار و یافتههای فرهنگی بهدستآمده از دورههای مختلفِ پیش از تاریخ در گیان به قدری مهم و حائز اهمیت بودهاند که مبنای گاهنگاری منطقه قرار گرفتند و همچنان نیز در مطالعات باستانشناسی مورد توجه پژوهشگران هستند. مجموعه قابلتوجهی از آثار تپه گیان در موزه مقدم دانشگاه تهران نگهداری میشوند. بیست ظرف سفالین سالمِ موجود در این مجموعه به هدف معرفی، گونهشناسی و ارائۀ گاهنگاری مقایسهای برای این نوشتار انتخاب شدهاند. همچنین، مطالعۀ این مجموعه فرصت مناسبی برای وارسی گاهنگاری دورههای فرهنگی تپه گیان فراهم میکند. روش کار به این صورت بوده است که تمامی ظروف، مستندنگاری و گونهشناسی شده و سپس با توجه به ویژگیهای مختلف نظیر شکل ظرف و ساختار نقوش با محوطههای همزمان در منطقه مورد مقایسه قرار گرفته و در نهایت گاهنگاری نسبی آنها ارائه شده است. در نتیجه، همۀ ظروف مجموعۀ موزه مقدم به عصر مفرغ (میانی و متأخر) و دورۀ گذار از عصر مفرغ به آهن تعلق دارند.
موزۀ مقدم
تپه گیان
گاهنگاری
عصر مفرغ
2017
02
19
167
188
https://jarcs.ut.ac.ir/article_61775_4752406fa4bb549567060f0556af906b.pdf
مطالعات باستان شناسی
باستان شناسی
2251-9297
2251-9297
1395
8
2
بررسی باستانشناسی قلعه ایرج ورامین؛ تاریخگذاری و کاربری
سید مهدی
موسوی نیا
محمدرضا
نعمتی
قلعه ایرج، با حدود 190 هکتار وسعت، یکی از محوطههای تاریخی مهم ایران در دشت تهران است. تاکنون مطالعات پراکندهای راجعبه این محوطه انجام پذیرفته که هیچگاه نتوانسته است آنچنانکه باید، ابعاد تاریخی و باستانشناسی قلعه ایرج را شناسایی کند. تمامی مطالعات پیشین، تنها بر مشاهدۀ دادههای سطحی محوطه و بقایای معماری حصار مبتنی بوده است؛ از اینرو، نمیتوان با اطمینان درخصوص برخی از ابعاد باستانشناسی قلعه ایرج، اظهارنظر دقیقی ارائه داد؛ ازجمله اینکه، قلعه ایرج در چه برههای از تاریخ ایران ساخته شده و بهواقع چه کاربریای داشته است؟ در نوشتار حاضر تلاش میشود با تحلیل دادههای باستانشناسی یافتشده از بررسیها و کاوش محوطه به همراه متون تاریخی منطقه، ضمن فهم بهتر قلعه ایرج در بافت تاریخ دشت تهران، به دو پرسش کلیدی محوطه، «تاریخ» و «کاربری» قلعه ایرج، پاسخ داده شود.
قلعه ایرج
بررسی باستانشناسی
تاریخگذاری
کاربری
تصاویر ماهوارهای
2017
02
19
189
208
https://jarcs.ut.ac.ir/article_61778_d6ba36cdc868ef8ee13764b764198fd6.pdf
مطالعات باستان شناسی
باستان شناسی
2251-9297
2251-9297
1395
8
2
بررسی تغییرات فرهنگی دامنههای غربی الوند از دورۀ مسوسنگ تا پایان عصر آهن بر اساس نتایج بررسی باستانشناختی دشت میانکوهی تویسرکان
ﺭﺿﺎ
ﻧﻆﺮﻱ اﺭﺷﺪ
خلیل الله
بیک محمدی
بررسی و شناسایی باستانشناختی به روشهای گسترده یا فشرده، از رایجترین روشهای کاربردی برای شناخت آثار، تغییرات فرهنگی و زیستبوم فرهنگی است؛ بررسی و شناسایی دشتها، درهها و مناطق مختلف، قطعاً نتایجی را دربر دارند که در کنار یکدیگر میتواند اطلاعات جامع و کاملی از چگونگی حضور و برهمکنش جوامع باستانی ارائه دهد. دشتهای دامنههای مختلف رشتهکوه الوند و بهطور اخص، دشت مرتفع میانکوهی تویسرکان از جمله مهمترین مناطق شرق زاگرس مرکزی است که همواره موردتوجه جوامع مختلف انسانی بوده و از پتانسیل بالایی جهت مکانگزینی زیستگاهها و استقرارگاههای جوامع اولیه برخوردار بوده است. در زمستان 1391، در راستای اجرای طرح پژوهشی «بررسی، شناسایی، مستندسازی تکمیلی و ثبت آثار باستانی شهرستان تویسرکان»، با هدف شناسایی و ثبت محوطههای باستانی و آثار تاریخی واجد شرایط، این منطقه بهصورت فشرده (پیمایشی) مورد بررسی باستانشناختی قرار گرفت. برآیند عملیات بررسی، شناسایی 44 محوطه از دوران مسوسنگ تا ادوار متأخر اسلامی بود. در این میان، از 3 محوطه آثار دورۀ مسوسنگ، در 4 محوطه آثار دورۀ مفرغ و تنها از 2 محوطه آثار عصر آهن شناسایی شد. دورۀ مسوسنگ این منطقه با سفالهای شاخص نوع دالما، ظروف پایهدار منقوش موسوم به BOB؛ عصر مفرغ با سفال یانیقی و عصر آهن نیز با سفالهای نوع نخودی و خاکستری مورد مطالعه قرار میگیرند. پژوهش پیشِرو به مطالعه و تحلیل الگوی پراکنش و توزیع مکانی استقرارهای انسانی در دورههای مسسنگی تا آهن، برآورد سلسلهمراتب مکانهای باستانی و ارتباط فضایی آنها در کرانۀ غربی رشتهکوه الوند با یکدیگر و مناطق فرهنگی همجوار میپردازد.
بررسی باستانشناختی
تویسرکان
مسوسنگ
مفرغ
آهن
2017
02
19
209
227
https://jarcs.ut.ac.ir/article_61779_fe573a47600c2540f758be2014cd64a2.pdf
مطالعات باستان شناسی
باستان شناسی
2251-9297
2251-9297
1395
8
2
برآورد جمعیت در سیستان بر پایۀ مطالعات باستانقومشناسی
زهیر
واثق عباسی
رحمت
عباس نژاد سرستی
حمیدرضا
قربانی
محمدصادق
روستایی
امروزه، موضوع برآورد جمعیت جوامع باستانی یکی از موضوعات مهم در باستانشناسی است. یکی از راههای جمعیتنگاری باستانی، تحلیل آماری دادههای معماریِ حاصل از بررسی روستاهای امروزی است. منطقۀ سیستان ایران از نظر پژوهشهای باستانقومشناسی بهدلیل دارابودن ظرفیتهای باستانشناسی و قومنگاری، دارای اهمیت زیادی است. بهمنظور دستیافتن به اهداف این پژوهش، روستاهای سیستان از منظر قومنگاری، عوامل محیطی، مسائل آبی و درجۀ زندگی اصیل روستایی مطالعه و از میان آنها، سه روستای واصلان، عباسآباد پیری و کرکو برای تحقیق انتخاب شدند. با استناد به این مطالعات، جمعیت منطقۀ سیستان ۳۸ نفر در هکتار برآورد شده است. عدد ۵ ± ۵۷ نفر در هکتار، برآوردی است برای جمعیت شهر سوخته که نگارندگان مقاله با لحاظنمودن متغیرهایی نظیر اندازه و الگوی استقرار، نوع معیشت و تخصصگرایی در این محوطه به آن دست یافتهاند. بنابراین، شهر سوخته در زمان اوج شکوفایی (دورۀ II) بین ۴۲۰۰ تا۵۰۰۰ نفر جمعیت داشته است. این برآورد، نظرانسانشناسان را مورد تأیید قرارداده است.
سیستان
شهر سوخته
باستانقومشناسی
برآورد جمعیت
جمعیتنگاری باستانی
2017
02
19
229
243
https://jarcs.ut.ac.ir/article_61780_bdf181bebfbbe9ce3bcf6dbb3afabc23.pdf