TY - JOUR ID - 67179 TI - گونه شناسی معماری جوامع دام‌پرور کوچ‌رو: مقیاسی برای مطالعات باستان‌مردم‌شناسی JO - مطالعات باستان شناسی JA - JARCS LA - fa SN - 2251-9297 AU - آقایی, بهروز AU - حصاری, مرتضی AU - کرمی, حمید AD - دانشجوی دکتری باستان شناسی دانشگاه هنر اصفهان AD - دانشیار گروه باستان شناسی دانشگاه هنر اصفهان AD - دانشجوی دکتری باستان‌شناسی، دانشگاه هنر اصفهان Y1 - 2018 PY - 2018 VL - 10 IS - 1 SP - 21 EP - 40 KW - دام‌پروری KW - تحرک KW - کوچ روی KW - معماری KW - قشقایی KW - باستان‌مردم‌شناسی DO - 10.22059/jarcs.2018.210944.142307 N2 - تحرک یک عامل کلیدی در صورت بخشیدن به‌تمامی ابعاد زیستی جوامع دام‌پرور متخصص به شمار می‌رود. این مؤلفه سبب پویایی در رفتار و در تعاقب آن پویایی در فرهنگِ مادی این جوامع می‌شود. از ویژگی‌های دیگر فرهنگِ مادیِ جوامعِ دام‌پرور کوچ رو، می‌توان به زوال‌پذیری غالبِ مواد فرهنگیِ مرتبط به آن‌ها اشاره نمود که خود متأثر از مؤلفه اول یعنی تحرک است. بخشِ غیرمنقول معماریِ سکونت‌گاه‌های جوامع مذکور موضوعِ اصلی این پژوهش به شمار می‌رود زیرا معماری به‌عنوان نمودی از کوشش انسان در راستای انطباقِ فرهنگی و سازواری با زیست محیط، فراتر از خود می‌تواند نشان‌دهنده ساختار اقتصادی و اجتماعی جوامع انسانی باشد. پژوهش حاضر در یک مطالعه موردی و بر اساس الگوی تحرک و اسکان یک جامعه دام‌پرور کوچ رو، طیف وسیعی از ساختارهای معماریِ سکونت‌گاهی را در چشم‌اندازهای کوهستانی شناسایی و موردبررسی قرار داده، و برای گونه‌های مختلف معماری موردمطالعه، سه الگوی مکانی- زمانی، اقتصادی- اجتماعی و تاریخی- فرهنگی را پیشنهاد، و نشان می‌دهد که معماری جوامع دام‌پرور کوچ رو چگونه در چشم‌اندازهای زیست‌محیطی سازواری یافته و چگونه می‌تواند نشان‌دهنده ساختار اجتماعی- اقتصادی این جوامع باشد. درنهایت الگوهایی پیشنهادی می‌شود که می‌توانند به‌عنوان یک مقیاس در مطالعات باستان‌مردم‌شناسی به کار گرفته شوند.   UR - https://jarcs.ut.ac.ir/article_67179.html L1 - https://jarcs.ut.ac.ir/article_67179_de499d30346f63d34fbcee04229ea92d.pdf ER -