TY - JOUR ID - 52672 TI - طلوع و غروب یک پایتخت: شکل‌یابی، توسعه، اقتدار و اضمحلال شهر سلطانیه JO - مطالعات باستان شناسی JA - JARCS LA - fa SN - 2251-9297 AU - رضوان, همایون AU - کریمیان, حسن AD - دانشجوی دکتری رشتۀ باستان‌شناسی، دانشگاه تهران AD - دانشیار گروه باستان‌شناسی، دانشگاه تهران Y1 - 2014 PY - 2014 VL - 6 IS - 1 SP - 39 EP - 54 KW - پایتخت‌های ایلخانان KW - سلطانیه KW - باستان‌شناسی فضاها DO - 10.22059/jarcs.2014.52672 N2 - با وجود آن که ایلخانان (750-654 ﻫ.ق) مراغه و سپس تبریز را به پایتختی برگزیدند، اندیشۀ ایجاد شهری که نمادی از امپراتوری این صحرانوردان باشد آنها را به ساخت سلطانیه ترغیب نمود. طرح غازان­خان در ایجاد این پایتخت نوساز به روزگار فرمانروایی سلطان محمد خدابنده اجرا شد و توسعۀ سریع سلطانیه آن را در زمرۀ باشکوه­ترین شهرهای جهان درآورد؛ شکوهی که تا پایان فرمانروایی جلایریان (835 ﻫ­.­ق) استمرار یافت، لیکن متعاقب تهاجم تیمور گورکانی (786 ﻫ.ق) فروکش نمود تا این که از آن پایتخت عظیم، تنها آثار معدودی بر جای مانده است. در خصوص چگونگی فرم، عملکرد، سازمان فضایی و ساختار اجتماعی ساکنان این ابرشهر ایلخانی پرسش‌های فراوانی قابلیت طرح می‌یابد. پژوهش حاضر در پی آن است تا با اتکاء به شواهد باستان‌شناسانه عوامل مؤثر بر ظهور، توسعه و افول این شهر را مورد کنکاش قرار دهد. در نتیجۀ این پژوهش فهرستی از عوامل مذکور احصاء گردیده­ است UR - https://jarcs.ut.ac.ir/article_52672.html L1 - https://jarcs.ut.ac.ir/article_52672_4d226c0a7a5c1c2cdf58faa0c25dd792.pdf ER -