TY - JOUR ID - 35380 TI - نگرشی نو به گورهای کلان سنگی آذربایجان شرقی براساس یافته‌های محوطه زردخانه JO - مطالعات باستان شناسی JA - JARCS LA - fa SN - 2251-9297 AU - کاظم پور, مهدی AU - عمرانی, بهروز AU - رضالو, رضا AD - دانشجوی دکتری دانشگاه محقق اردبیلی اردبیل AD - عضو هیات علمی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری AD - استادیار دانشگاه محقق اردبیلی Y1 - 2012 PY - 2012 VL - 4 IS - 1 SP - 155 EP - 174 KW - آذربایجان شرقی KW - محوطه زردخانه KW - عصر مفرغ KW - عصر آهن KW - قبور سنگی DO - 10.22059/jarcs.2012.35380 N2 - میزان گسترش قبور نوع کورگانی در محدوده وسیعی از آناتولی تا جنوب لوانت در طی هزاره‌های چهارم تا هزاره اول ق.م موضوعی بحث بر انگیز و گسترده است. بسیاری از محققان به دلیل گسترده نبودن مطالعات، برای توضیح این پدیده، در مناطق درون مرزی خصوصاً در استان‌های اردبیل و آذربایجان شرقی، ترکیبی از چند شاخصه از جمله مهاجرت اقوام، انتشار و تقلید سبک‌های خارجی را پیشنهاد کرده‌اند.  محوطه زردخانه به دلیل قرارگیری در میان چندین قلعه اقماری کوچک که شواهدی از قبور نوع کورگانی، متعلق به دوره مفرغ تا آهن را ارائه می‌دهند و در حال حاضر ناشناخته مانده‌اند از اهمیت خاصی برخوردار بوده و احتمالاً در مرکزیت آن‌ها قرار داشته است. شواهدی از قبیل میزان پراکندگی اشیاء در کنار قبور، قرارگیری آن در کنار جاده مهم ارتباطی، وجود معادن غنی فلز و سنگ در اطراف آن، تغییر در ابعاد و همچنین موقعیت مکانی قبور نشان دهنده وجود نوعی سیستم اجتماعی پیشرفته و طبقه حاکمه در این منطقه است که طی برهه زمانی خاصی(هزاره دوم ق.م) ارتباط فرهنگی زیادی را با مناطق اطراف داشته و به نوعی برتری سیاسی و نظامی خود را بر آن‌ها اعمال می‌کرده است. قبور این محوطه همگونی‌هایی با قبور نوع کورگانی متعلق به هزاره دوم ق.م، استان‌های اردبیل و آذربایجان شرقی و در مناطق برون مرزی با گورهای کلان سنگی ارمنستان، جمهوری آذربایجان، گرجستان، جنوب روسیه و آناتولی نشان می‌دهند.     UR - https://jarcs.ut.ac.ir/article_35380.html L1 - https://jarcs.ut.ac.ir/article_35380_c36e713aef398aea8466c66b1e34c9dd.pdf ER -