TY - JOUR ID - 28859 TI - مطالعه و معرفی شیوه بدیع طاق‌زنی دوره ماد در تپه نوشیجان ملایر JO - مطالعات باستان شناسی JA - JARCS LA - fa SN - 2251-9297 AU - ملازاده, کاظم AU - محمدیان منصور, صاحب AD - استادیار گروه باستان‌شناسی دانشگاه بوعلی سینای همدان، دانشکده هنر و معماری AD - عضو هیات علمی گروه معماری دانشگاه بوعلی سینای همدان، دانشکده هنر و معماری Y1 - 2012 PY - 2012 VL - 3 IS - 2 SP - 129 EP - 148 KW - پوشش‌های طاقی KW - تویزه‌ خشتی KW - ماد KW - معماری ماد KW - نوشیجان‌تپه DO - N2 - دوره ماد یکی از پرابهام‌ترین دوره‌های تاریخی ایران و به تبع آن معماری ماد نیز دارای جنبه‌های ناشناخته زیادی است. یکی از مهمترین محوطه‌های تاریخی ماد تپه‌نوشیجان ملایر است که استقرار اصلی آن، یک دوره زمانی از 750 تا 650 ق.م را شامل می‌شود. این محوطه در فاصله سالهای 1967 تا 1977 توسط هیات انگلیسی به سرپرستی دیوید استروناخ کاوش شد که در نتیجه آن بناهای ارزشمندی که کمک بزرگی به شناخت معماری ماد می‌کند، کشف گردید. بناهای مکشوفه به جهت ماندگاری ویژه و ویژگیهای منحصربفرد دیگر حائز اهمیت بسیار است. یکی از ویژگیهای معماری این محوطه شیوه‌ طاق‌زنی بدیعی است که قبل از این تاریخ در هیچ محوطه دیگری شناسایی نشده است. طاق‌های مورد بحث با استفاده از ردیف‌های متوالی قوس یا تویزه‌های خشتی اجرا شده‌اند. هر کدام از این قوس‌ها از دو نیم‌قوس تشکیل شده که انتهای تحتانی آنها بر روی تکیه‌گاهی در دیوارهای طولی و انتهای فوقانی آنها در راس طاق بر هم قرار می‌گیرند. این تویزه‌ها با گل مرغوبی ساخته شده و گاه با نی مسلح شده‌اند. این شیوه طاق‌زنی بعد از دوره ماد در دوره هخامنشی و اشکانی نیز تداوم یافته و به شیوه‌های متفاوتی تا دوره‌های متاخر در معماری سنتی ایران ادامه پیدا می‌کند. UR - https://jarcs.ut.ac.ir/article_28859.html L1 - https://jarcs.ut.ac.ir/article_28859_997f49618def8564181e67a5219f849a.pdf ER -