%0 Journal Article %T بررسی اثر تغییرات اقلیمی هولوسن میانه بر جوامع دورة سیلک III در شمال ایران مرکزی بر اساس رسوب‌شناسی محیطی محوطة مافین‌آباد اسلامشهر %J مطالعات باستان شناسی %I دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران %Z 2251-9297 %A شیخ بیکلو اسلام, بابک %A چایچی امیرخیز, احمد %A ولی پور, حمیدرضا %A صفایی راد, رضا %D 2020 %\ 11/21/2020 %V 12 %N 3 %P 143-166 %! بررسی اثر تغییرات اقلیمی هولوسن میانه بر جوامع دورة سیلک III در شمال ایران مرکزی بر اساس رسوب‌شناسی محیطی محوطة مافین‌آباد اسلامشهر %K مافین‌آباد %K رسوب‌شناسی محیطی %K پژوهش‌های دیرین‌اقلیم %K هولوسن میانه %K سیلک III %K هزارة چهارم ق.م %R 10.22059/jarcs.2021.239133.142465 %X محوطة باستانی مافین‌آباد، در بخش مرکزی اسلامشهر و ۳ کیلومتری جنوب روستای مافین‌آباد در استان تهران واقع است. این محوطه در سال‌های ۱۳۸۴ و ۱۳۸۵ به سرپرستی احمد چایچی ‌امیرخیز مورد بررسی و کاوش قرار گرفته است. همچنین، با حفر چند گود و گمانه پیرامون آن، رسوب‌شناسی محیطی شده است. سفال‌های مافین‌آباد عمدتاً هم‌افق با دوره‌های سیلک II تا III4-5هستند؛ اما، تعداد بسیار اندکی سفال سیلک III6-7b نیز در محوطة مزبور یافت شده‌ است. بر طبق بررسی‌‌های رسوب‌شناختی، لایه‌ای رسوبی روی یک لایة خاک خاکستری دارای سفال‌های سیلک III4-5را پوشانده است که احتمالاً گویای طغیان رودخانة باستانی نزدیک این محوطه است. پژوهش‌های دیرین‌اقلیم نشان می‌دهند که باوجود شرایط کلی بهینة اقلیمی طی هولوسن میانه در مناطق تحت تسلط بادهای غربی در غرب آسیا، اما رویدادهای خشکی طی هزارة چهارم ق.م رخ داده‌اند. این تغییرات اقلیمی ناگهانی، احتمالاً با رویدادهای آب‌وهوایی حدّی مانند خشکسالی‌های شدید و بارش‌های سیل‌آسا همراه بوده است، به طوری که طغیان رودخانه‌ها و جاری‌شدن سیلاب‌های عظیم در دشت‌ها و مخروط‌افکنه‌ها را در پی داشته است. گسستگی استقرار در محوطه‌های مس‌سنگی دشت تهران در اواخر دورة سیلک III4-5 و روند کاهشی استقرارگاه‌های هم‌افق با سیلک III6-7b و IV‌ و در تعقیب آن، افول عصر مفرغ در شمال ایران مرکزی، می‌تواند مؤید تغییرات اقلیمی اواخر عصر هولوسن میانه باشد. %U https://jarcs.ut.ac.ir/article_79730_97793276e06cc5b6a21b771504200b8a.pdf