محمّدامین میرقادری؛ کمال الدین نیکنامی
چکیده
منطقه سرپلذهاب در غرب زاگرس مرکزی و استان کرمانشاه، منطقهای مرزی میان ارتفاعات زاگرس و دشتهای پست میانرودان است و اصلیترین راه شرقی- غربی زاگرس مرکزی (شاهراه خراسان بزرگ) از آن عبور میکند؛ ...
بیشتر
منطقه سرپلذهاب در غرب زاگرس مرکزی و استان کرمانشاه، منطقهای مرزی میان ارتفاعات زاگرس و دشتهای پست میانرودان است و اصلیترین راه شرقی- غربی زاگرس مرکزی (شاهراه خراسان بزرگ) از آن عبور میکند؛ به عبارت دیگر پس از عبور شاهراه خراسان بزرگ از سرپلذهاب وارد دشت قصرشیرین و در امتداد رود دیاله وارد عراق میشود. همین وضعیت جغرافیایی باعث شده که این منطقه برای مطالعات باستانشناسی بسیار جذاب باشد؛ چراکه میتوان بازتابی از رخدادهای تاریخی و فرهنگی در طی دورههای مختلف را در این منطقه مشاهده کرد. بنابراین در این مقاله با توجه به موقعیت راهبردی این منطقه در مطالعات باستانشناسی زاگرس مرکزی و همچنین میانرودان، به عنوان منطقهای مرزی میان دو حوزهی فرهنگی مهم در باستانشناسی خاور نزدیک، تلاش شده با استفاده از منابع تاریخی، مهرها و اثر مهرها تصویری روشن از این منطقه همزمان با دورهی اکد در میانرودان ارائه دهیم. با توجه به افزایش شگفتانگیز متون در این دوره، اطلاعات ارزشمندی در مورد جایگاه این منطقه در دورهی اکد در دسترس است که به آنها خواهیم پرداخت. مطالعات ما نشان میدهد احتمالاً برخی از مهرهای اکدی در حال به تصویر کشیدن ارتفاعات زاگرس مرکزی، شاهراه خراسان بزرگ و سرپلذهاب بهعنوان دروازه ورود به زاگرس و مرکز فلات ایران هستند.