فهیمه شیخ شعاعی؛ کمال الدین نیکنامی
چکیده
امروزه آنالیزهای ایزوتوپی، راه گشای بسیاری از مسائل مهمِ مطرح در باستانشناسی و انسانشناسی است ازجمله، بازسازی رژیمهای غذایی گذشته، ترسیم رد پایِ مهاجرتهای باستانی، بررسی و شناسایی تغییرات ...
بیشتر
امروزه آنالیزهای ایزوتوپی، راه گشای بسیاری از مسائل مهمِ مطرح در باستانشناسی و انسانشناسی است ازجمله، بازسازی رژیمهای غذایی گذشته، ترسیم رد پایِ مهاجرتهای باستانی، بررسی و شناسایی تغییرات آب و هواییِ مناطق باستانی و ... گوهر تپه جزو مناطق مستعدِ پاسخگو به سؤالات متعدد در مورد تحولات فرهنگی و اجتماعیِ عصر آهن شمال ایران است. این برهه زمانی در مناطق شمالی فلات ایران، با ظهور جوامع متعددی بدون هیچگونه پیشینه فرهنگی، در قالب قبرستانهای بدون ارتباط با محل سکونت، روبرو است؛ که همزمان با تحولات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی ناشی از جابجایی اقوام مختلف است. بهطور خاص، شناسایی خاستگاه جغرافیاییِ افراد مدفون در این قبرستانها میتواند کمک شایانی در شناسایی جنبههای گوناگون این تحولات باشد. پژوهش در این موضوعِ خاص، در گذشته تنها با روش سنتیِ بررسی مدارک معماری و مصنوعات، بهعنوان نمایندگانی از حرکت و مهاجرت جوامع، صورت میگرفت ولی موفق به تهیه همه اطلاعات لازم برای فهم کامل مهاجرتهای باستانی و تاریخیِ فردی یا گروهی انسانی نمیشد. پژوهش حاضر، با روش آنالیز ایزوتوپهای پایدار استرانسیوم 87Sr/86Sr بر رویِ نمونههای دندان یازده اسکلت از اسکلتهای قبرستان عصر آهنِ محوطه باستانی گوهر تپه، سعی در تعیین بومی و یا غیربومی بودن این اسکلتها دارد. نتایج آنالیز ایزوتوپهای پایدار نشان میدهد که از کل نمونهها، پنج نمونه غیربومی و شش نموند دیگر بومی هستند.