کمال الدین نیکنامی؛ ایرج رضایی
چکیده
بررسیهای انجام شده دربارة خاک محوطههای باستانی نشان میدهد که استقرار و سکونت انسان در یک ناحیة خاص، به سبب تولید دورریزها، فضولات، زبالههای خانگی و صنعتی و موارد متعدد دیگر، باعث افزایش برخی ...
بیشتر
بررسیهای انجام شده دربارة خاک محوطههای باستانی نشان میدهد که استقرار و سکونت انسان در یک ناحیة خاص، به سبب تولید دورریزها، فضولات، زبالههای خانگی و صنعتی و موارد متعدد دیگر، باعث افزایش برخی عناصر خاک نظیر فسفر، منیزیم، کلسیم و پتاسیم میشود. تحقیق حاضر، به بررسی و شناسایی مکان برخی فعالیتهای ویژه در دورة مس ـ سنگی تپه زاغه میپردازد. در این تحقیق، نمونههای خاک به صورت طبقهبندیشده از لایههای مختلف استقراری تپه زاغه برداشت شده است. برای تجزیة عنصری نمونهها از دستگاه «XRF» و برای طبقهبندی عناصر از روشهای چندمتغیری آماری استفاده شد. از طریق مقایسة غلظت عناصر نمونههای بهدستآمده از نقاط مختلف این تپه با نمونههای کنترل یا شاهد که از نقاطی خارج از همین تپه برداشت شد، مکان برخی از فعالیتهای ویژه مانند پخت سفال، فرآوری مواد غذایی و دیگر فعالیتهای صنعتی و خانگی در زاغه شناسایی و یا تأیید شد. تحقیقات پیشین صورتگرفته در دورة مس ـ سنگی تپه زاغه نشان داده است که مردمان جامعة زاغه در این زمان مراحلی از پیشرفت و توسعة اقتصادی و اجتماعی را تجربه کردهاند. بهطوریکه این بعد از توسعه را در تخصصیتر شدن حرفههای تولیدی این جامعه بهخوبی میتوان دریافت. درک فرایند شروع فعالیتهای متنوع تولیدی تخصصی در جوامع مسـسنگی، پذیرش نظریات مربوط به تغییرات اجتماعی و اقتصادی شگرف از دورة نوسنگی به مس ـ سنگی را به دنبال دارد.