برهم‌کنش های فرهنگی حوضه رودخانه بشار با دیگر مناطق و حوزه های مرتبط در عصرمفرغ بر اساس مطالعات گونه‌شناسی مقایسه‌ای مجموعه سفال‌های محوطه دزک
برهم‌کنش های فرهنگی حوضه رودخانه بشار با دیگر مناطق و حوزه های مرتبط در عصرمفرغ بر اساس مطالعات گونه‌شناسی مقایسه‌ای مجموعه سفال‌های محوطه دزک

سیاوش سراقی؛ حسن فاضلی نشلی؛ مرتضی حصاری

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 03 آذر 1400

https://doi.org/10.22059/jarcs.2021.333281.143064

چکیده
  چکیده: کاوش‌های باستان‌شناسی در حوضه رودخانه بشار در استان کهکیلویه و بویراحمد، برای نخستین بار شواهد و مدارکی در ارتباط با فرهنگ‌های عصرمفرغ قدیم و میانی در حوزه زاگرس جنوبی ارائه نمود. کاوش در این ...  بیشتر
تبیین و تحلیل سفالگری دوره مفرغ خراسان :مطالعه موردی محوطه شهرک فیروزه نیشابور
تبیین و تحلیل سفالگری دوره مفرغ خراسان :مطالعه موردی محوطه شهرک فیروزه نیشابور

حسن باصفا

دوره 13، شماره 4 ، اسفند 1400، ، صفحه 21-37

https://doi.org/10.22059/jarcs.2021.296601.142842

چکیده
  مطالعه سازمان تولید سفال در دورۀ مفرغ به شناخت ویژگی‌های فرهنگی و فنی کمک ویژه­ای می­ کند. این شناخت با تکیه بر فناوری تولید و شناخت سنت­ های به کار رفته در تولید سفال با بررسی امکان مبـادله یا تـجارت ...  بیشتر
بررسی و مطالعه باستان ‌شناختی زیستگاه های دوره اشکانی حوزه دره سفیدرود رودبار
بررسی و مطالعه باستان ‌شناختی زیستگاه های دوره اشکانی حوزه دره سفیدرود رودبار

علی کاظمی لویه؛ فرزاد مافی؛ زرین فخار

دوره 13، شماره 3 ، آذر 1400، ، صفحه 241-263

https://doi.org/10.22059/jarcs.2020.280981.142716

چکیده
   توانمندی‌های زیست‌محیطی از جمله عبور رودخانه سفیدرود از بخش مرکزی رودبار در جنوب گیلان و قرار گرفتن آن بر روی مسیر ارتباطی فلات مرکزی با شمال ایران باعث شده تا از دیرباز این منطقه مورد توجه گروه‌ها ...  بیشتر
سبک‌های بومی و منطقه‌ای در سفال‌های اشکانی- ساسانی شرق ایران با تکیه بر نویافته‌های سفالین شهرستان نهبندان (استان خراسان جنوبی)
سبک‌های بومی و منطقه‌ای در سفال‌های اشکانی- ساسانی شرق ایران با تکیه بر نویافته‌های سفالین شهرستان نهبندان (استان خراسان جنوبی)

میثم لباف‌خانیکی؛ محمد فرجامی؛ احمد حیدری

دوره 13، شماره 3 ، آذر 1400، ، صفحه 287-314

https://doi.org/10.22059/jarcs.2020.301702.142871

چکیده
  مجموعه مصنوعات سفالی هر منطقه در برگیرنده مفاهیم و اطلاعاتی ارزشمند از شرایط مختلف زندگی مردمان و تعاملات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بین گروه‌های انسانی است. گام نخست در تحلیل سفالینه‌های مناطق مختلف، ...  بیشتر
معرفی، توصیف و طبقه بندی سفال های اشکانی فصل اول کاوش تپه بالان سردشت
معرفی، توصیف و طبقه بندی سفال های اشکانی فصل اول کاوش تپه بالان سردشت

صلاح سلیمی؛ رضا حیدری؛ یوسف فلاحیان

دوره 12، شماره 2 ، شهریور 1399، ، صفحه 83-106

https://doi.org/10.22059/jarcs.2020.206209.142290

چکیده
  تپه بالان یکی از پنج تپه باستانی است که در سال 1394 در راستای پروژه نجات بخشی سد سردشت کاوش شد. از مجموعه ترانشه­های کاوش شده  فصل اول  بیش از 900 قطعه سفال شاخص یافت شد که همگی آنها برای این پژوهش انتخاب ...  بیشتر
بررسی شیمیایی سفال‌های عصر مفرغ و آهن تپه سگزآباد
بررسی شیمیایی سفال‌های عصر مفرغ و آهن تپه سگزآباد

رزیتا صالحی نظامی؛ حسن فاضلی نشلی؛ امید عودباشی

دوره 12، شماره 2 ، شهریور 1399، ، صفحه 147-164

https://doi.org/10.22059/jarcs.2020.272487.142666

چکیده
  سفال یکی از شواهد فرهنگی است که تحولات آن در اعصار مختلف از شاخص­های مهم باستان­شناختی به شمار می‌‌‌‌­رود. سفال را می‌‌‌‌­توان از منظر­های مختلفی مورد بررسی قرار داد ویژگی­های ظاهری نظیر ...  بیشتر
توصیف، طبقه بندی و گونه شناسی سفال های اشکانی به دست آمده از دور دوم کاوش های قلعه یزدگرد
توصیف، طبقه بندی و گونه شناسی سفال های اشکانی به دست آمده از دور دوم کاوش های قلعه یزدگرد

علیرضا خسروزاده؛ ناصر نوروززاده چگینی؛ سامر نظری

دوره 12، شماره 1 ، اردیبهشت 1399، ، صفحه 117-137

https://doi.org/10.22059/jarcs.2020.266797.142620

چکیده
  سفال به‌عنوان شاخص ­ترین یافته­ ی باستان‌شناسی، نقش به سزایی در بازسازی برهم­کنش ­های منطقه ای و فرا منطقه ­ای دارد؛ بنابراین شناخت سفال­ های هر دوره­ ی فرهنگی بسیار حائز اهمیت است. محوطه­ ...  بیشتر
بررسی و تحلیل دوره مس و سنگ دشت ملایر با استناد بر کاوش لایه‌نگاری تپه-گوراب
بررسی و تحلیل دوره مس و سنگ دشت ملایر با استناد بر کاوش لایه‌نگاری تپه-گوراب

اسماعیل همتی ازندریانی؛ علی خاکسار؛ پروانه احمدطجری

دوره 12، شماره 1 ، اردیبهشت 1399، ، صفحه 263-283

https://doi.org/10.22059/jarcs.2020.268866.142636

چکیده
  تپه گوراب در روستای جوراب (گوراب) از توابع شهرستان ملایر در استان همدان واقع است، این تپه در 12 کیلومتری جنوب شهر ملایر و در مجاورت جاده ارتباطی ملایر ـ اراک قرار دارد. پژوهش­ های باستان­ شناسی در تپه ...  بیشتر
تبیین ساختار، کارکرد و گاه نگاری کوره‌ی سفالگری مشکویه (مشکین تپه)
تبیین ساختار، کارکرد و گاه نگاری کوره‌ی سفالگری مشکویه (مشکین تپه)

رضا نوری شادمهانی

دوره 11، شماره 2 ، مهر 1398، ، صفحه 261-271

https://doi.org/10.22059/jarcs.2019.73181

چکیده
  محوطه‌ی تاریخی مشکویه که امروزه مشکین تپه نامیده می‌شود، در بخش شمالی فلات مرکزی بین دو شهر تاریخی ری (در شمال) و ساوه (در جنوب) قرار دارد. با جستجو در منابع تاریخی، روشن شد که مشکین تپه‌ی امروزین همان ...  بیشتر
روند تغییرات در محوطه‌های دارای توالیِ استقرارِ پس از آغازایلامی بر اساس یافته‌های سفالی و هنر مهرسازی
روند تغییرات در محوطه‌های دارای توالیِ استقرارِ پس از آغازایلامی بر اساس یافته‌های سفالی و هنر مهرسازی

طاهره شکری؛ مرتضی حصاری

دوره 11، شماره 1 ، خرداد 1398، ، صفحه 153-166

https://doi.org/10.22059/jarcs.2019.71109

چکیده
  گستره وسیع محوطه‌های آغاز ایلامی از غرب به شرق فلات ایران نشان‌دهنده اهمیت این دوره بوده و نگاهی ویژه را به محوطه‌های استقراری آغاز ایلامی خواستار است. اگرچه پژوهشگرانی بر مبنای برخی اطلاعات و داده‌ها ...  بیشتر
تحلیل نقش و فرم سفال‌های تپه اسماعیل‌آباد
تحلیل نقش و فرم سفال‌های تپه اسماعیل‌آباد

احمد علی یاری؛ حسن طلائی

دوره 10، شماره 1 ، تیر 1397، ، صفحه 189-205

https://doi.org/10.22059/jarcs.2018.251187.142534

چکیده
  با توجه به وضعیت لایه‌‌های تپه اسماعیل‌آباد و فرا‌گیری سفال افق چشمه‌علی و شناسایی طبقات استقراری با معماری مشخص، همچنین طول مدت استقرار و تداوم این فرهنگ در تپه،  مهمترین و دقیق‌‌ترین اطلاعات ...  بیشتر
تحلیل داده‌های باستان‌شناختی دشت هرسین در دوران مس‌و‌سنگی
تحلیل داده‌های باستان‌شناختی دشت هرسین در دوران مس‌و‌سنگی

محمدرضا سعیدی هرسینی

دوره 9، شماره 1 ، خرداد 1396، ، صفحه 133-149

https://doi.org/10.22059/jarcs.2017.64009

چکیده
  از اهداف بررسی باستان­شناختی منطقه­ی هرسین، شناخت ارتباطات فرهنگی این حوضه با دشت­های هم‌جوار آن است. با پژوهش­های صورت‌گرفته در این منطقه در مجموع 23 محوطه­ی دوران مس­وسنگی مورد مطالعه قرار ...  بیشتر
مدارکی نویافته از تولید مُهره در اوایل هزارۀ سوم ق.م در محوطۀ ریگ‌سرای ورزنه (سبا 9) (ساحل غربی باتلاق گاوخونی – اصفهان)
مدارکی نویافته از تولید مُهره در اوایل هزارۀ سوم ق.م در محوطۀ ریگ‌سرای ورزنه (سبا 9) (ساحل غربی باتلاق گاوخونی – اصفهان)

محمد اسماعیل اسمعیلی جلودار؛ زهرا کامرانی؛ سعید ذوالقدر

دوره 7، شماره 1 ، خرداد 1394، ، صفحه 1-16

https://doi.org/10.22059/jarcs.2015.56648

چکیده
  در بهمن و اسفند 1384برنامۀ بررسی و شناسایی باستان­شناختی محوطۀ ریگ­سرای در شمال شهر ورزنه بر اساس یافته­های سطحی انجام و در طی آن نزدیک به صد محوطه شناسایی شد.ریگ‌سرای منطقه‌ای قدیمی است که در زیر ...  بیشتر
نتایج آزمایشات پتروگرافی نمونه‌های سفالی تپۀ گراتزیانی
نتایج آزمایشات پتروگرافی نمونه‌های سفالی تپۀ گراتزیانی

جواد سلمانزاده؛ حسینعلی کاوش؛ حسن فاضلی نشلی؛ سید ایرج بهشتی

دوره 6، شماره 1 ، شهریور 1393، ، صفحه 55-66

https://doi.org/10.22059/jarcs.2014.52674

چکیده
  در این مقاله نتایج آزمایشات پتروگرافی بر روی سیزده قطعه سفال به­دست­آمده از اولین فصل حفاری تپۀ گراتزیانی در دشت سیستان ارائه شده است. آزمایش­های صورت­گرفته بر روی این قطعات با میکروسکوپ پلاریزان ...  بیشتر
سفال دورۀ شیماشکی در درۀ سیمره؛ بر اساس مطالعۀ موردی قلعۀ زینل و غارَت‌مالگه
سفال دورۀ شیماشکی در درۀ سیمره؛ بر اساس مطالعۀ موردی قلعۀ زینل و غارَت‌مالگه

خداکرم مظاهری؛ بهرام کریمی

دوره 6، شماره 1 ، شهریور 1393، ، صفحه 129-148

https://doi.org/10.22059/jarcs.2014.52680

چکیده
  هدف این مقاله مطالعه، بررسی و معرفی سفال دورۀ شیماشکی در درۀ سیمره است. بررسی­های باستان­شناسی حاکی از اینست که در دوران مفرغ، سنّت سفال منقوش گودین III در درۀ سیمره رواج داشته و تنها یک­بار، در روند ...  بیشتر
بازشناسی جایگاه بندر باستانی مهروبان در خلیج فارس و گاهنگاری اولیه آن بر پایه کاوش باستان شناختی و مطالعات متون نوشتاری
بازشناسی جایگاه بندر باستانی مهروبان در خلیج فارس و گاهنگاری اولیه آن بر پایه کاوش باستان شناختی و مطالعات متون نوشتاری

محمد اسماعیل اسمعیلی جلودار؛ محمد مرتضایی

دوره 4، شماره 2 ، اسفند 1391، ، صفحه 13-31

https://doi.org/10.22059/jarcs.2013.32117

چکیده
  مدارک باستان شناختی در دوره اسلامی نشان از ارتباطات تجاری و رونق بازرگانی در خلیج فارس دارد. این ارتباطات بدون شک بر پایه ساختارهایی است که از دوره ساسانیان در منطقه وجود داشته است. یکی از مهم‌ترین بنادر ...  بیشتر
گونه‌شناسی و معرفی سفال های عصر آهن کورگان های جعفرآباد خداآفرین (فصل اوّل کاوش)
گونه‌شناسی و معرفی سفال های عصر آهن کورگان های جعفرآباد خداآفرین (فصل اوّل کاوش)

فرشید ایروانی قدیم؛ سلیمان ممی زاده گیگلو

دوره 4، شماره 2 ، اسفند 1391، ، صفحه 33-50

https://doi.org/10.22059/jarcs.2013.32118

چکیده
  مقاله حاضر، پژوهشی در باب طبقه­بندی و مطالعه سفال­های بدست آمده از حفریات علمی کورگان­های جعفرآباد  می­باشد. کورگان­ها از جمله تدفین­هایی هستند که در ایران ناشناخته مانده­اند و کمتر مورد ...  بیشتر
طبقه‌بندی و گونه‌شناسی سفالی‌های ساسانی- اسلامی بیشاپور
 مطالعه موردی: سفال‌های فصل نهم کاوش
طبقه‌بندی و گونه‌شناسی سفالی‌های ساسانی- اسلامی بیشاپور مطالعه موردی: سفال‌های فصل نهم کاوش

مصیب امیری؛ سید مهدی موسوی کوهپر؛ فرهنگ خادمی ندوشن

دوره 4، شماره 1 ، شهریور 1391، ، صفحه 1-32

https://doi.org/10.22059/jarcs.2012.35374

چکیده
  کاوش‌های باستان شناختی شهر تاریخی بیشاپور از سال 1319 خورشیدی به همت بخش آسیایی موزه‌ لوور آغاز شد و از آن به بعد به دست هیئت‌های ایرانی ادامه پیدا کرد. در دهه اخیر نیز طی دو فصل کاری در سال‌های ...  بیشتر
ساختار‌شناسی سفال جلینکی متعلّق به دوران پارتی 
 بر اساس مطالعات آرکئومتریک (باستان سنجی)
ساختار‌شناسی سفال جلینکی متعلّق به دوران پارتی بر اساس مطالعات آرکئومتریک (باستان سنجی)

سمیه نوغانی؛ سید محمد امین امامی

دوره 3، شماره 2 ، اسفند 1390، ، صفحه 15-34

چکیده
  در این مقاله سفال جلینکی به عنوان یکی از انواع سفال‌های دورة اشکانی مورد مطالعه قرارگرفته است. مواد اولیّه و کیفیت فرآوری و شرایط پخت سفال، عواملی تأثیرگذار در استحکام و پایداری این ماده بوده است. استفاده ...  بیشتر
بررسی باستان‌شناسی سفال‌های دورة اسلامی محوطة باستانی نچیر خانلق ری
بررسی باستان‌شناسی سفال‌های دورة اسلامی محوطة باستانی نچیر خانلق ری

فیروز مهجور؛ محمد ابراهیمی¬نیا؛ حسین صدیقیان

دوره 3، شماره 2 ، اسفند 1390، ، صفحه 173-192

چکیده
  محوطة باستانی نچیر خانلق، واقع در بخش فشافویه شهر ری، با عرصه دست کم 11 هکتاری، یکی از محوطه‌های مهم دورة اسلامی است که تاکنون کمتر مورد توجه قرار گرفته است. متأسفانه بخش‌هایی از آن توسط ادوات کشاورزی ...  بیشتر
ارزیابی مجدّد گاهنگاری آثار زیویه
ارزیابی مجدّد گاهنگاری آثار زیویه

امیر ساعد موچشی

دوره 1، شماره 2 ، اسفند 1388، ، صفحه 121-141

چکیده
  باستان‌شناسانی که در رابطه با زیویه به تحقیق پرداخته‌اند، نظریات مختلفی دربارة سازندگان آثار و سبکهای هنری آن بیان نموده‌اند. بیشتر آنان با تکیه بر یک شیء منفرد و خاص و با تجزیه و تحلیل نقوش آن ...  بیشتر
ایران، خاستگاه سفالینۀ گونۀ موسوم به کوباچه
ایران، خاستگاه سفالینۀ گونۀ موسوم به کوباچه

فیروز مهجور

دوره 1، شماره 2 ، اسفند 1388، ، صفحه 143-160

چکیده
  کشف نمونه‌های متعدّدی از سفالینة نوع موسوم به کوباچه، شامل گونه‌های قلم سیاه، قلم سبز و رنگارنگ در کاوشهای باستان‌شناختی مناطق مختلف ایران مانند خراسان، رَبع رشیدی در تبریز، اردبیل، تپة امامزاده ...  بیشتر