مرتضی خانیپور؛ رضا نوروزی؛ رضا ناصری؛ سلمان خسروی؛ میلاد زراعتپیشه؛ حبیب عمادی
چکیده
حوضۀ رود کر با توجه به شرایط جغرافیایی و زیستمحیطی از دورۀ پارینهسنگی میانی تاکنون همواره مورد سکونت قرار داشته است. از این میان، فرهنگهای هزارۀ سوم پیش از میلاد که همزمان با دورۀ آغاز ایلامی و ...
بیشتر
حوضۀ رود کر با توجه به شرایط جغرافیایی و زیستمحیطی از دورۀ پارینهسنگی میانی تاکنون همواره مورد سکونت قرار داشته است. از این میان، فرهنگهای هزارۀ سوم پیش از میلاد که همزمان با دورۀ آغاز ایلامی و حکومت ایلام بوده کمتر شناخته شده است. با توجه به اهمیت ویژه این برهۀ زمانی، تا کنون درک روشنی از چگونگی گذر از دورۀ پرتو ایلامی (دورۀ بانش) به دورۀ ایلام قدیم (دورۀ کفتری) در فارس وجود ندارد؛ از دلایل این موضوع میتوان به محدود بودن کاوشهای باستانشناختی، منسجم نبودن کاوشهای صورت گرفته، انتشار محدود نتایج کاوش و استفاده محدود از علوم وابسته اشاره کرد، همچنین با توجه به عوامل مختلف از جمله شرایط زیستمحیطی، محل استقرارگاهها دائماً در حال جابهجایی بوده و هماکنون نیز محوطهای که بتواند توالی منظمی از دورههای پیشازتاریخ فارس ارائه دهد شناسایی نشده است. برخی از محققین از جمله سامنر سالها معتقد به وقفهای بین این دو دوره در فارس بودهاند. در سالهای اخیر میلر و سامنر اذعان دارند که جمعیت کمی بین این دو دوره در ملیان ساکن بوده است. تل گپ کناره با دارا بودن توالی فرهنگهای هزارۀ سوم فارس یعنی بانش، گذار از بانش به کفتری و کفتری قدیم میتواند چشمانداز جدیدی در شناخت فرهنگهای این برهه بگشاید. در این مقاله، بر اساس یافتههای حاصل از کاوشهای باستانشناختی صورتگرفته در تل گپ کناره، به فرهنگهای هزارۀ سوم پیش از میلاد فارس پرداخته شده است.